Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, salgın sonrası düzenli olarak açıkladığı “Koruma Kalkanı” ödemelerini aylardır açıklamıyor. Albayrak, en son Mayıs ayında yaptığı açıklamada “Hazırladığımız destek paketlerimizle; esnafımıza, KOBİ’lerimize ve tüm vatandaşlarımıza kalkan olduk” iddiasında bulunurken, bu kapsamda 252 milyarlık maddi destek sağlandığını söylemiş, atılan adımların ekonomik büyüklüğünün ise toplam 600 milyar TL’yi aştığını açıklamıştı.

Bu Albayrak’ın konuya ilişkin son bilgilendirme açıklaması olurken, o tarihten bu yana verilen desteğin maddi dağılımına ilişkin bir bilgi notu paylaşmadı.

Albayrak’ın aksine, Aile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, işçilere ödenen miktarı açıklamaya devam etti.

Selçuk, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada emekçilerin maaşlarından kesilen miktarlarla oluşturulan ancak patronların çıkarı doğrultusunda kullanılan İşsizlik Fonu’ndan emekçilere 31 milyar liralık bir destek sağlandığını açıkladı.

Berat Albayrak aylardır patronlara aktarılan desteklere ilişkin bilgi paylaşmazken, Aile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un “büyük destek” olarak sunduğu 31 milyarın ayrıntılarına bakınca görülen manzara oldukça dikkat çekici.

Patronlara 3 ayda 200 milyar liradan fazla ödeme, işçilere 6 ayda 30 milyar

Zaten emekçilerin maaşlarında oluşan fondan, patronların çıkarı için yapılan ödemeler, açlık sınırının bile oldukça altında.

İşte o rakamların detayları

• Toplam 6 milyon 229 bin yurttaşa “Sosyal Destek Programı” adı altında yapılan kişi başı ödeme açlık sınırının yarısına bile denk düşmeyen bir miktara denk geliyor: 1000 lira…
• “Biz bize yeteriz Türkiyem” adı altında yapılan kampanyadan yapılan destek ise 1 milyon 626 bin kişiye yine “1000 lira” şeklinde gerçekleşti.
• Aylarca patronların “Kısa Çalışma Ödeneği”nden yararlandığı Türkiye’de, işçiler tam 4 aydır bu ödenek adı altında yine açlık sınırının altında bir maaşla çalıştırılıyor. Birçok işletme bu ödenekten yararlanmasına rağmen işçileri kısa değil tam zamanlı olarak çalıştırıyor. Yani patronlar hem işçileri tam zamanlı çalıştırıyor, hem de maaşının önemli bir bölümünü kendisi ödemiyor. Bu kapsamda bulunan işçi sayısı tam 3 milyon 576 binken, işçilere bu 4 ayda kişi başı ödenen toplam ücret 4 bin 600 lira civarında.
• AKP’nin patronların çıkarları için sene sonuna kadar uzattığı ücretsiz izin ödemeleri kapsamında ise tam 1 milyon 901 bin işçi bulunuyor. Bu işçilere yapılan toplam ödeme 3 milyar 611 milyon. Yani bir işçiye 4 ayda düşen ortalama ücret bin 800 lira civarında.
• İşçilerin açlık sınırının bile altında ücretlere mahkum edildiği bu sırada, patronların sadece 3 ayda aldığı toplam mali destek 230 milyar lira civarındaydı. Bunun ötesinde hem kısa çalışma hem de ücretsiz izin ödemeleri de doğrudan patronların çıkarları doğrultusunda atılmış adımlar. Yani AKP patronlar için 230 milyar lirayı kat be kat aşan bir desteği patronların hizmetine sunmuş durumda.

Emeklilik bekleyen işçilere ‘yeni’ saldırı

Yıllardır emekçilerin emeklilik hakkını gasp eden birçok adım atan AKP’nin, patronların çıkarı doğrultusunda attığı son adımın adı “kısa çalışma” ve “ücretsiz izin” düzenlemesi oldu. Bu kapsamda çalıştırılan yaklaşık 5,5 milyon işçiye bu 4 aylık süreçte emekliliğe esas oluşturan sigorta primi ödemesi yapılmıyor. Yani AKP ve patronların işbirliği ile 5,5 milyon işçinin emeklilik süresinden çalınıyor.

Bu konuda şu ana kadar hiçbir düzenleme yapılmadığı için emekliliğine kısa bir süre kalan yüzbinlerce işçinin bekleyişi uzun bir süre daha devam edecek gibi görünüyor.

AKP’nin sendikaları bu tablonun nesini destekliyor?

AKP’nin işçilerin haklarına yönelik yaptığı bu kapsamlı saldırıya karşın geçtiğimiz gün dikkat çeken bir ortak açıklama geldi. Türk-İş ve Hak-İş, patron örgütü TİSK ile salgın süresi boyunca ikinci ortak açıklamasını önceki gün yaptı.

Bir önceki açıklamasında ücretsiz izin düzenlemesinin sene sonuna kadar uzatılmasını talep eden ve bu talebe karşılık bulan bu üçlü, son açıklamasında ise kısa çalışma ödeneğinin yıl sonuna kadar uzatılmasını talep etti.

Doğrudan patron çıkarları için gündeme getirilen ve emekçiler için daha fazla hak kaybı anlamına gelen bu düzenlemeye destek verilen açıklamada aynı zamanda patronlara milyarlarca lira aktaran AKP’ye de “emek dostu” denilerek teşekkür edildi.

Tek fatura bu da değil

AKP'nin salgın günlerinde emekçilere çıkardığı tek fatura bu da değil. Patronların talebi sonrasında 1 Haziran'da "normalleşme" kararı alan, bu sürecin öncesinde bile ilan edilen sokağa çıkma yasaklarında patronlar istiyor diye işçileri çalıştıran AKP, fabrikalarda yaşanan işçi ölümlerinin de doğrudan sorumlusu.

Vakaların yeniden artış gösterdiği bugünlerde işçileri fabrikaya kapatmaktan söz eden patronlar, en büyük desteği AKP'den alırken, yüzlerce işçi sağlıksız çalışma koşullarında, üstelik de alınmayan önlemler nedeniyle salgına yakalanıyor, yaşamlarını yitiriyor.