Kocaeli’nin Körfez ilçesinde saat 13.00 sıralarında Koç'a ait TÜPRAŞ’ta patlama oldu. Patlamanın sarsıntısı 7 ilçede birden hissedildi, bölgede yaşayanlar deprem olduğunu zannederek paniğe kapıldı.
İtfaiye ekipleri dumanların yükseldiği rafineriye müdahale ederken Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın açıklama yaptı.
Patlamanın tatbikat sırasında yaşanan bir olumsuzluktan kaynaklandığını belirten Büyükakın “Az önce İtfaiye Daire Başkanımızdan aldığım bilgiye göre daha önce TÜPRAŞ’ta planlı bir tatbikat vardı. Bilgimiz dahilindeydi. Kentteki tüm kurumların bilgisi vardı. O tatbikat sırasında yaşanan bir olumsuzluk şimdi kontrol altında. Herhangi bir problem yok. Yaralı bilgisi ulaşmadı ‘endişe edilecek bir durum yok’ bilgisi geldi” dedi.
Şirket 'bakım', belediye başkanı 'tatbikat' dedi
Yangın söndürüldükten sonra yapılan resmi açıklamada Büyükakın’ın aksine yaralı olduğu bilgisi verildi. Açıklamada “Bugün saat 13:30 sularında TÜPRAŞ İzmit Rafinerisi’nde kompresör bakım çalışmaları sırasında yangın meydana gelmiştir. Rafineri ekiplerince olaya anında müdahale edilmiş olup 12 çalışma arkadaşımız ilk tespitlere göre hafif şekilde yaralanmış ve tetkikler için hastaneye sevk edilmiştir. Yangın kontrol altına alınmış olup, ünite kontrollü bir şekilde devre dışı bırakılmıştır. Rafineride diğer faaliyetlerimiz normal bir şekilde devam etmektedir” dendi.
İşçi can, tefeci hisse derdinde
Patlama diğer patronları da harekete geçirdi. Henüz olayın boyutu öğrenilememişken birçok borsa aktörü TÜPRAŞ hisselerini hızla satmaya başladı.
Güne 143,90 liradan başlayan hisseler, yaralı işçilerin durumu hakkında bilginin beklendiği yarım saat içerisinde 138,50 liraya kadar geriledi. Saat 14.02’de Borsa İstanbul TÜPRAŞ’ın borsadaki işlemlerinin geçici olarak durdurulduğunu bildirdi. Böylece Koç'un daha fazla kayba uğraması önlendi.
Şirketin "faaliyetlerimiz normal şekilde sürüyor" açıklamasının ardından borsada işlem yasağı kaldırıldı.
Patlamanın nedeni bitmek bilmeyen kâr hırsı
TÜRAŞ Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşu. Bu dev kuruluş 2005 yılına kadar kamuya aitti. AKP ise stratejik öneme sahip rafineriyi 4,5 yıllık getirisi karşılığında Koç-Shell ortaklığına sattı. İlerleyen yıllarda Shell de hisselerini Koç'a devretti.
Özelleştirme sonrası, akaryakıtta ithalat bağımlılığı arttı, bu da halkın enerji maliyetlerini ve genel fiyat düzeyini yükseltti.
Kâr hırsıyla yönetilen TÜPRAŞ'ta iş cinayetleri ve kazaları da tırmandı. Son olarak 2021 yılında şirketin Aliağa'daki tesislerinde yaşanan patlamada 4 işçi hayatını kaybetti. TÜPRAŞ olayı kamuoyuna duyururken yalan söyledi. İşçilerin patlamadan yaralı kurtulduklarını ama müdahaleye rağmen öldüklerini duyurdu. Diğer işçilerin tanıklığıyla şirketin doğru söylemediğini ortaya çıktı. İşçiler, patlayan tanktan arkadaşlarının yaralı değil ölü olarak çıkarıldıklarını söyledi. Sonraki yıllarda TÜPRAŞ'ta birçok patlama daha yaşandı. Bu patlamalarda onlarca işçi yaralandı.
