Bakanlık İBB'yi Belgrad Ormanı'ndan tahliye etti: İşletme hakkı mı, statü değişikliği mi?

Tarım ve Orman Bakanlığı, Belgrad Ormanı'nın işletmeciliğinin, İBB'den çıkarak Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü'ne geçtiğini açıkladı. Statü değişikliği tartışması gündeme geldi.

Yalçın Cuğ

Tarım ve Orman Bakanlığı sözleşme süresinin bitmesini gerekçe göstererek İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB) idaresindeki Belgrad Ormanı’nda tahliye işlemlerine başladı. Dün sabah saatlerinde çevik kuvvet ekiplerinin katılımıyla gerçekleştirilen tahliye işlemi sırasında İBB tabelaları indirildi.

Tahliyenin ardından Belgrad Ormanı'nın işletmeciliğinin Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü'ne geçtiği açıkladı ve "durumun, Belgrad Ormanı'nın milli park olarak ilan edilmesi süreciyle herhangi bir ilişkisi bulunmadığı" ifade edildi.

Gelişmelere dair soL'a konuşan Türkiye Ormancılar Derneği Genel Başkanı Ahmet Hüsrev Özkara ise işletme hakkı tartışmaları yerine statü değişikliği gündemine vurgu yaptı.

Çevik kuvvet ekipleriyle tahliye

Tarım ve Orman Bakanlığı 1. Bölge Müdürlüğü sorumluluk alanı içerisinde bulunan Belgrad Ormanı'ndaki Bentler, Neşetsuyu, Kömürcübent tabiat parkları ile Bahçeköy ve Kurtkemeri giriş kapılarının işletmek üzere 2013 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Bölge Müdürlüğü arasında sözleşme yapıldı.

Tarım ve Orman Bakanlığı, 13 Ekim 2023'te süresi dolan sözleşmenin uzatılamayacağını belirterek İBB'nin tahliyesini talep etti. İBB karara ilişkin durdurma talebiyle konuyu mahkemeye taşıdı ancak mahkeme talebi reddetti.

Mahkemenin ret ve tahliye kararı, geçen hafta Cuma günü mesai bitimine bir saat kala İBB’ye bildirildi. Dün sabah saatlerinde ise tahliye için bölgeye çevik kuvvet polisi gönderildi, İBB'ye ait tabelalar söküldü.

Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü'ne devredildi

Tahliyenin ardından Tarım ve Orman Bakanlığı, Belgrad Ormanı'ndaki Bentler, Neşetsuyu, Kömürcübent tabiat parkları ile Bahçeköy ve Kurtkemeri giriş kapılarının işletmeciliğinin Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü'ne geçtiğini açıkladı.

Açıklamada, "İdaremizin tahliye talebine karşılık, İBB tarafından açılan dava 12 Aralık 2024'te lehimize sonuçlandı. İBB'nin ilgili alanlardan tahliyesine ve işletmeyi tarafımıza teslim etmesine dair talep idaremizin 16 Aralık 2024 tarihli yazısı ile Sarıyer Kaymakamlığına bildirilmiş, kaymakamlık tarafından da İBB'ye 19 Aralık 2024 tarihli yazıyla, 23 Aralık 2024 tarihine kadar tahliye işlemlerini gerçekleştirmesi için süre verilmiştir. Dolayısıyla bazı haberlerde geçen '20 Aralık 2024 günü mesai saatinin bitimine bir saat kala İBB'ye bildirildiği' şeklindeki ifadeler gerçeği yansıtmamaktadır" ifadeleri kullanıldı.

Söz konusu bölgedeki tabiat parkları ve giriş kapılarının işletmesine ilişkin de bilgi verilerek, şunlar kaydedildi:

"Belgrad Ormanı içerisindeki Bentler, Neşetsuyu, Kömürcü Bendi tabiat parkları ile Bahçeköy ve Kurtkemeri giriş kapıları bugünden itibaren DKMP tarafından işletilecektir. İhtiyaç duyulan temizlik ve güvenlik hizmetleri için tüm hazırlıklar tamamlanmıştır. Belgrad Ormanı'na ziyaretçi girişi açık olup ziyaretçi girişinin engellendiği yönündeki haberler gerçeği yansıtmamaktadır."

'Esas olan buranın korunması'

"Muhafaza ormanı" statüsüyle en üst düzeyde korunan 5 bin 237 hektarlık Belgrad Ormanı'nın 1150 hektarının "milli park" statüsüne düşürülerek, yapılaşmaya açılacağı gündeme gelmişti.

Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, "Söz konusu durumun, Belgrad Ormanı'nın milli park olarak ilan edilmesi süreciyle herhangi bir ilişkisi bulunmamaktadır" denildi.

Gelişmelere dair soL'a konuşan Türkiye Ormancılar Derneği Genel Başkanı Ahmet Hüsrev Özkara da işletme hakkı tartışmaları yerine statü değişikliğinin altını çizdi. “Esas olan bu alanın korunması” diyen Özkara, Belgrad Ormanı’nın kullanıma açılması için sürekli yeni düzenlemeler yapıldığına dikkat çekti.

Muhafaza ormanı statüsüne dikkat çeken Özkara, “Muhafaza ormanı herhangi bir mutlak koruma dışında hiçbir şeye müsaade etmez, sınırlıdır. Yani insanların günübirlik vakit geçirdiği bir ortamı ifade eder.  Bu amacın dışına taştığınız zaman alanda ciddi bir tür değişimi meydana gelir” dedi.

'Koruma kullanma dengesi bozuluyor'

Özkara, Belgrad Ormanı hakkında yapılan çalışmalarda ormanın "sekonder yapı"ya dönüşmeye başladığını aktararak şöyle konuştu:

“Bu neyi gösteriyor? Koruma kullanma dengesinin bozulduğunu. Milli park olursa, milli parkların mutlak koruma alanları vardır ama kullanma alanları da mevcuttur. Milli park çok daha büyük alanları ifade eder. Kullanım alanının koruma alanını etkilememesi gerekir. Halbuki muhafaza ormanları, temel olarak koruma alanıdır. Buralar hassas ekosistemler ve İstanbul açısından temiz su kaynağı da oldukça önemli.”

Bahse konu alanın rant kapısı olarak görüldüğünü belirten Özkara, “Milli park ilan ediyoruz, statüye kavuşturuyoruz” gibi söylemlerin aldatmaca olduğunu ifade etti. Belgrad Ormanı’nın halk sağlığı ve çevre sağlığı için oldukça önemli olduğunu vurguladı ve sözlerini şöyle noktaladı:

”İstanbul, Belgrad Ormanı giderek her yerden kuşatıyor. Bir taraftan 3 köprü ve bağlantıları, diğer taraftan kullanım alanları hatta ormanların içine kadar girmiş yerleşim yerleri... Biz bu alanı devre dışı bırakırsak İstanbul'un hayat damarlarına büyük bir darbe vurmuş oluruz. Zaten İstanbul’un başka sorunları bulunuyor. Elimizde en azından sağlıklı kalmış böyle bir orman parçası varsa, ona gözümüz gibi bakmamız gerekiyor.”