Sovyetler Birliği’nin İkinci Dünya Savaşı’nda Nazi Almanyası'nı yendiği 9 Mayıs 1945’in yıldönümünde bu yıl da Rusya’nın başkenti Moskova’da Zafer Günü törenleri yapılacak.

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas 9 Mayıs’taki Zafer Günü törenlerine ya da Moskova’daki kutlamalara katılmayı planlayan Avrupa liderlerini tehdit ederek “Avrupa tarafının bu katılımları hafife almayacağı” açıklamasını yapmıştı.

Kallas ayrıca AB’nin, birliğe katılmak isteyen hiçbir ülkenin Rusya’daki kutlamalara katıldığını görmek istemediğini söylemişti.

Kallas'ın bu açıklamaları törenlere davet edilen AB üyesi Slovakya ile AB üye adayı Sırbistan liderlerine tehdit olarak görülüyor.

Slovakya Başbakanı Robert Fico önceki gün Kallas’a sert tepki göstermiş ve yaptığı açıklamayı “saygısızlık” diye nitelemişti. Nazi Almanyası'nı yenenin Sovyetler Birliği ulusları olduğunu vurgulayan Fico bu tarihsel gerçekliğin değiştirilemeyeceğini ifade etmiş ve Moskova’daki törenlere katılacağını duyurmuştu.

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noël Barrot, AB Dışişleri Bakanları’nın “Ukrayna ile dayanışmak için” 9 Mayıs günü Ukrayna’nın başkenti Kiev’de toplanacaklarını açıkladı. 9 Mayıs bir süredir AB tarafından "Avrupa Günü" olarak kutlanıyor.

Slovakya Başbakanı Fico AB'nin ikiyüzlüğünü ortaya koymuştu

Slovakya Başbakanı Robert Fico, önceki gün resmi ziyaret için bulunduğu Hırvatistan'ın başkenti Zagreb'de yaptığı açıklamada Avrupa Birliği (AB) yetkililerinin tehditlerine rağmen Rusya'daki 9 Mayıs Zafer Günü kutlamalarına katılacağını söylemişti.

Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenkovic ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Fico, ülkesinin egemen bir ülke olduğunu ve kimsenin nereye seyahat edeceği konusunda kendisine karışamayacağını belirterek Fallas’a tepki göstermişti.

Irak ve Kosova'yı hatırlattı

Rusya’yı ziyaret ederek “saldırgan”ın yanında yer aldığı iddialarına yanıt veren Fico “Uluslararası hukuk herhangi bir yerde ihlal edildiğinde buna yanıtım açık. Uluslararası hukuk Irak’a karşı saldırı sırasında da ağır bir biçimde ihlal edildi. O dönemde başbakan olarak Slovakya askerlerini Irak’taki misyondan çektim. Çünkü bu bir ilke meselesi. Slovakya, Kosova’yı tanımayan küçük bir grup ülkeden biri. Çünkü orada uluslararası hukukun ihlal edildiğini düşünüyoruz. Aynı şeyi Ukrayna’da askeri güç kullanımıyla uluslararası hukukun ağır biçimde ihlali için de söylüyorum. Ama lütfen bu kadar tek-taraflı bakmayalım. Evet son zamanda Ukrayna topraklarında olanları, öldürmeyi reddediyorum. Ama aynı şekilde 2 Mayıs 2014’te Odesa’da, bir sendika binasında 42 insan yanarak öldüğünde ve yardım götürülmeksizin ölüme terk edildiklerinde yaşananları da reddettik” demişti.

Slovakya'da yatan Sovyet askerlerini hatırlattı: 'Bizi kimin kurtardığını biliyoruz'

Rusya eğer uluslararası hukuku ihlal ettiyse bunu aynı Irak ve Kosova’da olduğu gibi dile getirdiklerini söyleyen Fico sözlerine şöyle devam etmişti:

“Her ülkenin kendi tarihi vardır. Ukrayna-Slovakya sınırına gelirseniz önce devasa Dukla Anıtı’nı görürsünüz. 1944’te Slovakya’nın kurtuluşu sırasında dünyanın en kanlı muharebelerinden biri burada yaşanmıştır. Oradan Slovakya’nın topraklarına doğru devam edin, tamamında Kızıl Ordu askerlerinin gömülü olduğunu görürsünüz. Sonra 4 Nisan 1945’te kurtarılan Bratislava’ya ulaşırsınız. Slavin Tepesi’nde İkinci Dünya Savaşı’nın bitiminden yalnızca bir ay önce orada ölen 18-20 yaşlarında binlerce genç asker yatar. Bu bizim ulusal mirasımızın bir parçasıdır.

Biz kimin bizi kurtardığını biliyoruz, bu bizim genetik hafızamızda var. Kurtuluş doğudan gelmişken kimse bize kurtuluşun batıdan geldiğini söyleyemez. Kurtuluş doğudan geldi.”

İkinci Dünya Savaşı’nın tüm kurbanlarını onurla andığını söyleyen Fico geçen yıl Normandiya Çıkarması’nın 80. yıldönümü törenlerinde orada olmak istediğini ancak kendisine düzenlenen suikast girişiminde ağır yaralanması nedeniyle katılamadığını da aktarmıştı.

İkinci Dünya Savaşı'nda hayatını kaybeden Amerikalı ve İngiliz askerlerin mezarlarını da ziyaret ettiğini ve saygı duruşunda bulunduğunu kaydeden Fico 8 Mayıs’ta başkent Bratislava’da törenlerin yapılacağını, 9 Mayıs’ta da Slovakya ve Çekoslovakya’yı kurtaranlara saygısını sunmak için Moskova’da olacağını duyurmuştu.

'Hitler Almanyası'nın yenilmesinde en büyük pay Sovyet halklarınındır'

“Hitler Almanyası’nın, faşizmin, nazizmin mağlup edilmesinde en büyük pay eski Sovyetler Birliği halklarınındır” diyen Fico, AB Yüksek Temsilcisi Fallas’ın açıklamasına da şaşırdığını dile getirerek şunları söylemişti:

“Bir AB Yüksek temsilcisi egemen bir ulusun başbakanına nasıl olur da bir yere seyahat etmemesini söyleyebilir? Bunun 'hafife alınmayacağını' nasıl söyleyebilir? Bu nasıl mümkün olur? Biz egemen devletler değil miyiz? (Hırvatistan Başbakanını kastederek) Ben sizin başbakanınızın tarihsel bir gerçekliğe dayanarak verdiği herhangi bir kararı eleştirme cüretini asla göstermem. Bu nedenle dün Bayan Kallas’ın açıklamasını kesin bir dille ve nazikçe reddettim. Slovakya egemen bir ülke, bu bizim tarihsel hafızamız. Hiçbir AB Komisyonu üyesi bize ne yapacağımızı söyleyemez.”

9 Mayıs’ta Moskova’da olacağını açıklayan Fico, eğer o tarihte Kiev’de tören yapılacaksa oraya da Dışişleri Bakanı ya da başka bir temsilci göndereceklerini ifade etmişti.

9 Mayıs: Boyun eğmeyenlerin zafer günü