Filistin direnişçisi, Hamas lideri Yahya Sinvar’ın Gazze’deki çatışmada son anlarında işgalciye ait İHA’ya sopa fırlattığı görüntüler direnişin bir simgesi olarak tarihe geçecek.
Dış Haberler
İsrail Tahran’da suikastla öldürdüğü Hamas Siyasi Başkanı İsmail Haniye’nin ardından örgütün başına geçen Yahya Sinvar’ı da dün Gazze’de öldürdüğünü açıkladı.
Sinvar’ın öldürülüşü İsrail’in direniş liderlerine yönelik istihbarata dayalı suikastlarından biri değildi. Sinvar Gazze’nin güneyindeki Refah’ta Tel Sultan bölgesinde İsrail ordusuyla girdiği çatışmada hayatını kaybetti.
İsrail tarafından yayınlanan görüntülerde Sinvar’ın çatışma sonrası girdiği metruk bir evde yaralı olarak oturduğu bir koltukta kendisini hedef alan İsrail’e ait insansız hava aracına (İHA) son bir hamleyle sopa fırlattığı görülüyor.
İsrail, görüntüleri, kendi propagandasını yapmak için yayınladı. Ancak görüntülerin etkisi, şimdilik, İsrail'in beklediği gibi olmamış görünüyor.
Sinvar’ın çarpışarak ölümünü gösteren bu görüntülerin direnişin sembollerinden biri olması beklenirken, İsrail’in Filistin direniş liderlerinin sığınaklarda saklandığı anlatısı da yerle bir oldu.
Biden Netanyahu'yu tebrik etti, Blinken İsrail'e gidecek
İsrail ordusu dün yaptığı ilk açıklamada Gazze’de 3 Hamas militanını öldürdüğünü, birinin Yahya Sinvar olabileceğini araştırdığını duyurmuştu.
Dün akşam saatlerinde ABD Başkanı Joe Biden ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun telefon görüşmesinin ardından Biden Hamas lideri Yahya Sinvar’ın ölümünü teyit etti. İsrail Dışişleri Bakanı Yisrael Katz da dünya genelinde görüştüğü dışişleri bakanlarına mesaj göndererek Gazze’deki saldırıda Hamas lideri Yahya Sinvar’ın hayatını kaybettiğini duyurdu.
Biden ayrıca Netanyahu’yu Sinvar’ın ölümü nedeniyle “tebrik ettiğini" açıkladı, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın yakında İsrail’e gideceğini bildirdi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sinvar’ın ölümünü “ateşkes için bir fırsat” olarak nitelerken, benzer açıklama AB tarafından da geldi. AB Dış Politika Şefi Josep Borrell, Sinvar için “terörist” ifadesini kullandı ve Hamas liderinin “acilen gerekli ateşkesin önünde engel” olduğunu öne sürdü.
Hamas doğruladı: İşgalciler üzerinde bir lanete dönüşecek
(Güncelleme: 15.35)
Hamas, Yahya Sinvar’ın İsrail saldırısında yaşamını yitirdiğini bugün öğleden sonra saatlerinde yapılan açıklamayla doğruladı. Hamas'ın Siyasi Büro Üyesi Halil el Hayya, konuya ilişkin video görüntülü bir açıklama yaptı.
Açıklamasında, Sinvar’ın İsrail ile çatışmada hayatını kaybettiğini söyleyen Hayya, Sinvar'ın yılmadan öne çıktığını, ön saflarda çarpıştığını ve savaş pozisyonları arasında hareket ettiğini belirtti.
Sinvar'ın tüm hayatını direnişe adadığını, son nefesine kadar silahını bırakmadan mücadele ettiğini vurgulayan El Hayya, onun ölümünün işgalciler üzerinde bir lanete dönüşeceğini söyledi.
Sinvar'ın ölümünün sadece Hamas'ı güçlendireceğini ifade eden Hayya "Mücadele, tüm Filistin toprakları üzerinde başkenti Kudüs olan bir Filistin devleti kurulana kadar devam edecek" dedi. Hayya Gazze'ye yönelik saldırılar durdurulmadıkça, İsrail güçleri Gazze'den tamamen çekilmedikçe ve Filistinli tutuklular gözaltı merkezlerinden serbest bırakılmadıkça İsrailli esirlerin ülkelerine geri dönmeyeceğini vurguladı.
Hizbullah direnişte yeni aşamayı duyurdu
İsrail’in saldırılarını sürdürdüğü Lübnan’da Hizbullah, Sinvar’ın ölümünün ardından yaptığı açıklamada “İsrail’e karşı koyuşun yeni ve tırmanan bir aşamasına geçileceğini” duyurdu. Hizbullah bu yeni aşamanın önümüzdeki günlerde netleşeceğini bildirdi.
İran: Sinvar'ın son anları direniş için model olacak
İran’ın BM misyonundan yapılan açıklamada ise Hamas lideri Yahya Sinvar’ın son anlarının direniş için bir model olacağı vurgulandı, “direniş ruhunun güçleneceğini” belirtildi.
Lübnan merkezli El Mayadin’de yer alan bir yazıda Sinvar için ”Aksa Tufanı operasyonunun arkasındaki sanatçı” denildi.
1962 doğumlu Sinvar’ın direnişle geçen yaşamındaki dönüm noktalarının hatırlatıldığı yazıda, Sinvar’ın İsrail hapishanelerinde 20 yılı aşkın süre geçirdiği tutukluluk sürecine de değinildi.
Yazıda Sinvar’ın 14 Aralık 2022’de Hamas’ın kuruluşunun 35. yıldönümünde Gazze’de bir kalabalığın önünde yaptığı ve televizyondan yayınlanan bir konuşması da hatırlatıldı.
Aksa Tufanı'ndan bir yıl önce konuşmuştu: 'Kükreyen bir tufanla geleceğiz'
Sinvar’ın Aksa Tufanı’ndan yaklaşık bir yıl önce Gazze’de yaptığı o konuşmanın hamaset olmadığı daha sonra ortaya çıkacaktı.
Geçtiğimiz günlerde Reuters’ın bir haberinde de alıntıladığı o konuşmasında Sinvar, işgalci İsrail’e şöyle sesleniyordu:
"İnşallah, size kükreyen bir sel gibi geleceğiz. Size bitmeyen roketlerle geleceğiz, size durmayan bir savaşçı seliyle geleceğiz, size milyonlarca insanımızla, kesintisiz bir gelgit gibi geleceğiz.”
Sinvar’ın bu sözleri Filistin direnişinin 7 Ekim 2023’te başlattığı Aksa Tufanı Operasyonu’yla ete kemiğe bürünürken, Sinvar’ın son anlarında İsrail’e karşı koyma çabasının görüntüleri de şimdiden direniş için bir simge haline gelmiş görünüyor.
Hamas'ın yeni lideri Halid Meşal mi olacak?
Öte yandan Hamas’ın Sinvar’dan sonraki liderinin Halid Meşal olacağı iddia edildi.
Lübnan merkezli LBCI televizyonu şu an için Hamas'ın liderliğini, örgütün dış ilişkiler sorumlusu ve eski siyasi büro başkanı Halid Meşal'in vekaleten üstlendiğini ileri sürdü.
İsmail Haniye’nin İsrail tarafından suikast sonucu öldürüldüğü 31 Temmuz’dan sonra Meşal’in adı Hamas’ın liderliği için geçmiş ancak Hamas Siyasi Büro Başkanlığı’na Yahya Sinvar getirilmişti.
Hamas’ın Gazze dışında ikamet eden liderlerinden biri olan Meşal zamanının büyük kısmını Katar’ın başkenti Doha ile Mısır’ın başkenti Kahire’de geçiriyor.
Yahya Sinvar kimdir?
Yahya Sinvar 29 Ekim 1962’de Gazze'deki Han Yunus kampında doğdu. 1948 Nakba'sında zorla yerlerinden edilen mülteci ebeveynlerin çocuğu olan Yahya, erken yaşlarından itibaren siyasetle yoğun bir şekilde ilgilendi. Gazze İslam Üniversitesi'nde Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden alanında lisans derecesi aldı.
İsrail tarafından, ilk defa 1982 yılında tutuklanan ve 4 ay hapis yatan Sinvar, 1985 yılında "gizli bir örgüt kurmak" suçlamasıyla ikinci defa tutuklandı.
Sinvar, 1988'de İsrail tarafından tutuklandığında ise 4 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edildi.
Hamas'ın 11 Ekim 2011'de İsrail ile yaptığı esir takası anlaşması çerçevesinde 23 yıl sonra İsrail hapishanelerinden serbest kalan Sinvar, Hamas'ın siyasi bürosuna üye oldu.
Arap basınında Mayıs 2021'de çıkan haberlere göre, Sinvar, İsrail'in hava saldırısından kurtulmuştu.
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın ilk kurucularından sayılan Sinvar, aynı zamanda Hamas'ın güvenlik ve davet teşkilatı olarak isimlendirilen Mecd Gücü'nün de kurucusuydu.