Putin'in zor sınavı

Rusya, rublenin tepetaklak olmasıyla birlikte çalkalanıyor. ABD ve AB'nin yaptırımları Rus ekonomisini çökertmeyi ve Rusya'nın uluslararası başlıklarda geri adım atmasını hedefliyor.

Seçkin Dinçer

Putin zor bir sınavdan geçiyor. Burası kesin. Öncelikle, Moskova’da analistlerden biri olan Dmitry Oreskin’in “İnsanlar Putin’in güçlü bir lider olduğunu, düzen getirdiğini ve yaşam standartlarının iyileşmesine yardımcı olduğunu düşündüler. Putin aynı olsa da, tüm gücü elinde tutuyor olsa da her şey çöküyor” açıklamasına gözüm çarptı. Kişinin kim olduğundan bağımsız olarak, 15 yıldır görev başında olan Putin’in ve genel olarak Rusya dış politikasının bölgedeki etkinliği ( gerek Ukrayna gerekse Rusya) üzerinden düşünürsek, Putin hem kendi ülkesinde hem de çevre ülkelerde bir prestij kazanmıştı. ABD’nin gerileyen gücü ve etkinliği ve dahi genel olarak kapitalizmin içinde bulunduğu ideolojik kriz birçok açıdan Rusya’nın yaptığı hamleleri, değişik çevreler tarafından ABD hegemonyasını, emperyalizmi dengeleyici bir unsur olarak düşünüldü. Sağlanan prestij buradan.

Diğer bir yandan ise, Rusya sahip olduğu gelirinin önemli bir kısmını enerji ihracatından sağlıyor. Son zamanlarda bilindiği ve izlendiği üzere petrol fiyatları yarı yarıya düştü. Son veri 50 doların altını gösteriyor. Rusya’nın para birimi Ruble, sadece dün yüzde 11 değer kaybetti. Sene başından bu yana para birimindeki değer kaybını önlemek için Rusya, rezervlerinden 90 milyar dolar harcadı. Ama gelinen nokta itibariyle, para birimlerindeki değer kaybı durdurulmuş değil. Rusya ekonomisi ve bizimde içinde olduğumuz bir dizi ekonomi bundan kuşkusuz olumsuz etkileniyor. Rusya’nın dözviz rezervleri eriyor, alım gücü düşüyor. Bütçe gelirlerinin azalması ile beraber ÖTV, KDV, gelir ve kurumlar vergisi gibi toplumsal huzursuzlukları artırıcı sonuçlar da beklenebilir.

AMAÇ GERİ ADIM ATTIRMAK
Daha önce hem portalda hem de dergide düşen petrol fiyatlarının Rusya, İran ve Venezüela gibi ülkelere “ayar” verme niteliğinde oluğunu yazmıştık. Bugün gelinen noktada, gelişmeler bunu doğruluyor.

Sene başından bu yana ağır yatırımlara konu olan Rusya’nın, bu krizden, daha doğrusu yaptırımlardan kurtulması için ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Putin'in gerginliği azaltmak için daha fazla adım atması ve Ukrayna'daki soruna son verme amaçlı ateşkese bağlı kalması durumunda yaptırımların kaldırılabileceğini söyledi. Kerry Londra'da gazetecilere yaptığı açıklamada, "Bu yaptırımlar Putin'in tercihlerine bağlı olarak haftalar veya günler içerisinde kaldırılabilir" dedi.

Sonuç olarak, Rusya üzerindeki yaptırımların da ötesine geçen bu baskının amacı Rusya’nın izlediği dış politikayı dize getirmek olduğu kesin. Bu arada sürenin uzaması da, Türkiye gibi Rusya’ya ihracat yapan, ticari ilişkilerde bulunan ülkeleri de derinden etkiliyor. Türkiye’de  son iki gündeki mali piyasalardaki çalkantı da bundan ileri geliyor.