Özelleştirmelerden sonra son durum: Şeker fabrikasında kömür satıyorlar

AKP'nin Safi Holding'e sattığı Çorum Şeker Fabrikası'nda ilginç gelişmeler gerçekleşiyor. Şeker pancarı alımını yavaşlatan holding üreticileri de mağdur ederken, fabrikada "kömür satışları" yapıldığını söyleniyor.

Erol Celep, Murat Çetin, Çiğdem Yetişkin

Geçtiğimiz aylarda özelleştirilen şeker fabrikalarından biri de Çorum Şeker Fabrikası. Bu fabrikayı Safi Holding satın aldı ancak üreticiler açısından işler bir süredir yolunda gitmiyor. Alacakları ödenmeyen yöredeki şeker pancarı üreticileri ve nakliyeciler geçen hafta fabrika önünde eylem yaptı, seslerini kamuoyuna duyurabilmek için yol kesti.  

Safi Holding’in eline egeçen Çorum Şeker Fabrikası’ndan neler olup bittiğini üreticilere sorduk.

İşte şeker üreticilerinin anlattıkları…

Fabrika alacaklarınızı ne zamandır ödemiyor?

Yaklaşık 50 gündür ödenmiyor, fabrika üretime devam ediyor, satışlarını peşin yapıyor ancak bize yapması gereken ödemeleri gerçekleştirmiyor.

Fabrikanın teslim aldığı ürünlerde çok fazla fire çıkarttığı konusunda şikayetler var, bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Kamudayken böyle bir sorun yoktu ,nadiren yaşanırdı. Mesela yüzde 20 civarı fire olduğunda, devlet bir hak daha verirdi ve üretici zor durumda kalmazdı. Ama şimdi 40 tonda yüzde 35 yani 14 ton neredeyse teslim edilen pancarın yarısı oranında fire yazılıyor.

Burada üreticinin parasına resmen bıçak atılıyor. Her arabada 10-15 ton fire çıkartılıyor.

'PARAMIZ ÖDENMİYOR, ÜRÜNÜMÜZ KAMYONDA BEKLETİLİYOR'

Fabrika kamudayken ödemeler nasıldı?

Çok iyiydi, belirli bir program dahilinde, mesela 15 gün sonraya gün veriliyordu ve 15 gün sonra alıyorduk, mağdur edilmiyorduk. Ama şimdi öyle değil, neler olacağını bilmiyoruz. Ücretlerimizi alamadığımız için petrolcülere olan borcumuzu da ödeyemiyoruz.

Fabrikaya hangi şehirlerden pancar geliyor?

Nevşehir, Kırıkkale, Kırşehir, Sivas, Çankırı, Çorum ve ilçelerinden geliyor. Bu kadar uzak yerlerden gelenler de var ve masrafları daha fazla. Fabrikanın yakınında bir petrol ofisi var, fabrikanın yapması gereken ödemeyi alamayınca biz de petrolcüye olan borçlarımızı ödeyemedik ve öğrendik ki bugün istasyona mazot gelmemiş. Petrolcü de haklı, bu kadar insan yakıt alıyor bir tanker 300’e yakın para tutuyor, o da bizden alacaklarını alamadığı için mazot getiremediğini söyledi.

Peki sorunlarınızın çözümü için muhatap bulabiliyor musunuz?

Hayır bulamıyoruz, karşımıza çıkmıyorlar. Geçen gün ben bir şekilde müdürlüğe çıktım ve öfkemi dile getirdim, onlara “Siz kendinizi çok akıllı zannediyorsunuz, bu fabrikayı satın aldık istediğimizi yaparız diye düşünüyorsunuz. Ama size izin vermeyeceğimizi bilin. Biz nakliyeciler de üreticiler de her şeyin farkındayız ve burada mağdur bıraktığınız insanlar da elbet sizin canınızı acıtırlar ve kazanırlar” dedim.

Bu kadar süredir beklediğinizi söylüyorsunuz, fabrika hiç mi pancar teslim almıyor?

Alıyor ama genellikle tırların boşaltmasına izin veriyorlar. Çünkü bir tırda 20 ton fire kesiyorsa, kamyonda 10 ton fire kesebiliyor. Bir tır üç sefer yapıyorsa, kamyon bir sefer yapıyor.

Depoları mı yeterli gelmiyor, yani pancarı neden almıyorlar?

Hayır öyle bir şey yok, nasıl olsa burada bekliyoruz, bizi yürür depo olarak görüyorlar, ihtiyaç duyduklarında alım yapıyorlar. Kendi sahalarına pancar boşaltmış olmamak için. Çünkü daha sonra kendileri de bir taşıma maliyeti uyguluyorlar, bu maliyeti ödememek için bizi yürüyen depo olarak kullanıyorlar.

Şu anda burada tahminen boşaltılmamış kaç ton pancar bulunuyor?

Yani nerden baksanız, 30 bin tonu aşkın pancar bekliyor ama bıktık. Onlar istese de biz boşaltmayacağız, taleplerimiz yerine getirilene kadar buna devam edeceğiz. Ne zaman paramızı öderler, o zaman pancarımızı boşaltırız. Sadece bu da değil, burada insanca karşılanmıyoruz, tuvaletlerde sabun dahi yok, bize nasıl davranacaklarını öğrenecekler.

'HAKKIMIZI ARIYORUZ, YAĞMACIYMIŞIZ GİBİ DAVRANIYORLAR'

Burada yaşanan durum haberlere yansıdı, peki sonrasında herhangi bir kitle örgütü, sendika veya partiden gelip destek veren oldu mu?

Olmadı, ilk olarak siz geldiniz. Yapılan haberleri de gördük, resmen hak arama girişimimiz terörize bir durummuş gibi yansıtıldı, meselenin ne olduğu yazılmayıp bizim yolları kapattığımız ve araçları engellediğimiz yazıldı, jandarmanın müdahalesi yazıldı. Ve bu da yetmezmiş gibi sürekli fabrikada jandarma bulunuyor, sanki biz yağmacıymışız gibi davranıyorlar. Biz hakkımızı arıyoruz! Ve unutmasınlar bizim sayımız daha fazla!

Bu yıl  nakliye ücretiniz ne kadar?

Geçen yıl tonunu 24 TL’ye taşıyorduk bu yıl 20’ye düşürdüler, mazot fiyatı mı düştü? Hayır. Peki ücretimiz neden düştü? Geçen yıl 4 TL olan mazot bu yıl 6.40’larda. Ben Alaca’dan 120 liraya gelip giderken 250 liraya gidip gelmeye başladım. Benim mesafem yine yakın, mesela Niğde’den gelen arkadaşımız git-gel 1000 TL yakıyor. Ve zaten pancar almadıkları için fazla sefer de yapamıyoruz, 40 günde 15 sefer yapabilmişim. Bu yıl işe başladığımda cebimde 20 bin TL vardı ve sürekli cebimden harcadım, cebimdeki paradan da oldum. Yani burda çok değişik işler çeviriyorlar.

“Değişik işler” derken ne kastettiğinizi sorabilir miyim?

Çok farklı durumlar var. Burası şeker fabrikası ama burada kömür bile satılıyor. Safi Holdingin’miş, ne alaka? Şeker fabrikasında kömür satılıyor. Duyduğumuza göre maaşlarını ödemedikleri işçilere maaşları karşılığında kömür vermeyi teklif ediyorlarmış. İşçiler “bizim böyle bir talebimiz yok, kömürle mi doyacağız” dediklerinde de, “satar maaşınızı çıkarırsınız” demişler. Kömürlerin çuval fiyatını da yüksek gösterip oradan da kâr elde etmeyi planlıyorlar. Burada kömür satışına dair tabelalar vardı, jandarma geldiğinde tabelalar söküldü, kimse öğrenmesin diye.

'OYUNLARINI BOZACAĞIZ'

Gerçekten çok şaşırtıcı meseleler dönüyor, daha önce bahsettiklerinizi de ele alarak düşünelim, bu pervasız tavırların nedenini ne olarak görüyorsunuz?

Bizim pancar üretimini bırakmamızı istiyorlar, böyle giderse de olacak olan bu gibi duruyor. Yani açıkçası şekeri iyiden iyiye ithalata bağlayıp üreticiyi de, buradan para kazanan nakliyeciyi de ortada bırakacaklar. Bir-iki yıla kadar fabrikayı kapatır bunlar. İş oraya doğru gidiyor zaten.

Çeşitli yollarla da direncimizi kırmaya çalışıyorlar. Jandarma aramızdan bazı arkadaşları çağırıp onlara karşı yumuşak dil kullanıp bizi yolumuzdan çevirmeye çalışıyor. Ama öyle kolay değil. Görecekleri tepkiyi hesap edemezler, biz kararlıyız! Ve burada dayanışma içinde bu mücadelemizi sürdüreceğiz. Burada neler olup bittiğini kimse bilmiyor veya bilerek susuyorlar. Bizim karşımızda duranlara söylüyoruz, bizi izledikleri kadar fabrikayı da izliyorlar mı? Gece bizi uzaklaştırdıktan sonra Safi Holding’e ait kamyonlarla fabrikadan gizli bir şekilde şeker çıkartmışlar, son kamyonda yakalayabildik. Sonra öğrendik ki 30’ar tonluk 10-15 kamyon şeker çıkartmışlar dışarıya, oynadıkları oyunlar bitmiyor. O kapıdan bizim araçlarımızın ve bizim girmemiz yasaklanıyor ama kendi kamyonlarıyla gizliden şeker çıkartıyorlar. Biz de alternatif bir yol açtık, içeriye o şekilde girdik. Engelleyemeyeceklerini göstereceğiz!

Mücadelemize devam edeceğiz, oyunlarını bozacağız!