Son günlerde TL'nin ABD doları karşısında değer kaybı hızlanırken ekonomide kötü gidişat daha fazla tartışılmaya başlandı. Bugün TÜİK tarafından açıklanan istihdam ve işsizlik göstergeleri, ekonomide giderek belirginleşen yavaşlamaya işaret etmeye devam ediyor.
TÜİK'in açıkladığı Ağustos ayı işsizlik oranı, yüzde 11,3 ile bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,2 puanlık hızlı bir artış kaydetti. İşsizlik oranı bir önceki aya göre ise 0,6 puan arttı.
İşsizlerin sayısı, resmi istatistiklere göre 3 milyon 493 bine yükseldi ve bu sayı 2010 yılı Şubat ayından bu yana en yüksek seviyeyi gösteriyor. Tarım dışı işsizlik, yüzde 13,7 oldu ve Şubat 2011'den bu yana en yüksek düzeyine çıktı.
KADINLARA BAĞLADI!
İşsizliğin, gençlerde ve kadınlarda daha yüksek oranlara çıktığı görülüyor. Gençlerde (15-24 yaş) resmi işsizlik oranı, yüzde 19,9'a yükselirken, kadınlarda yüzde 15,1'e çıktı. Genç kadınlarda işsizlik oranı ise yüzde 25,1 oldu.
Ekonomide yavaşlamanın derinleşmesiyle özellikle kadınların daha fazla işsiz kaldığı ortadayken, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi yaptığı açıklamayla yüksek işsizlik oranını kadınlara bağlayan açıklamalar yaptı.
Zeybekçi, konuyla ilgili açıklamalarına “İşsizlik rakamları yüzde 11.3 çıktı, adam bir kelime bile bahsetmedi demeyin” sözleriyle başlarken “Türkiye yüzde 5 ortalamayla büyüyor. İşsizlik artıyor. Biliyoruz. Sadece doğum oranı değil. Sadece iş gücüne katılımla, 'ben çalışmıyorum' diyen ev hanımının katılımıyla, kırsaldan kente katılımların artışıyla, 700 bin ek insan üretime katıldı. Net doğum oranı hariç” dedi.
Daha önce çalışmayan kadınların iş aramaya başlaması ile işgücüne katıldıklarını ve istihdam edilemedikleri için bu durumun işsizlik oranlarını yukarıya çektiği söylemi, hükümet yetkilileri tarafından bir kez daha tedavüle sokuldu.
Hatırlanacağı üzere, 2008 Krizi'nin en sıcak günlerinde dönemin Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, artan işsizlik oranlarını yine kadınların iş aramaya başlamasına bağlamıştı:
“İşsizlik oranı niye artıyor biliyor musunuz? Çünkü kriz dönemlerinde daha çok iş aranıyor. Özellikle kadınlar arasında kriz döneminde iş gücüne katılım oranı daha artıyor. Türkiye'nin 72 milyonluk bir nüfusu var. Bunun 50 milyondan fazlası çalışma çağında. Yani iş yapabilir noktasında. Bunun neredeyse yarısı iş aramıyor. Ev kadını olması, eğitim gibi nedenlerle. Onun için bu işsizlik oranını iyi okutmakta fayda var.”
Bugün Zeybekçi de yaptığı açıklamalarda benzer bir yaklaşımla, artan işsizlik oranının sorumlusu olarak “ev kadınları”nın iş aramaya başlamalarını gösterdi.
GENÇLERİN ÜÇTE BİRİ 'ATIL NÜFUS' HALİNE GELDİ
Öte yandan 15-24 yaş arası genç nüfusun yüzde 27,2'lik kesimi, ne istihdamda ne de eğitimde yer alıyor. 3 milyon 228 bin genç, ne eğitimine devam ediyor ne de istihdam ediliyor.
Genç kadınlarda ne istihdamda ne de eğitimde yer alan nüfusun oranı ise yüzde 36,7 gibi yüksek bir orana yükseldi.
Gençlerdeki bu kesimin 485 bininin yükseköğretim mezunu olması ise dikkat çekiyor.
Bu rakamlar genç işsizliği ile birlikte düşünüldüğünde, Türkiye kapitalizminin gençlerine gelecek ve iş sunamadığı gerçeği artık açık hale gelmiş oluyor. Yaş grubu 25-29'a çekildiğinde ise 2 milyon 237 bin kişinin daha bu nüfusa eklenerek ne eğitim gördüğü ne de istihdam edildiği görülüyor.
Dolayısıyla 15-29 yaş arası nüfusun içerisinde toplamda 5 milyon 465 kişi “atıl nüfus” haline geldi.
Ayrıca, TÜİK'e göre hem çalışan hem de eğitimine devam eden gençlerin sayısı 1 milyon 557 bine ulaşıyor.
GENİŞ İŞSİZLİK YÜZDE 19,4'E ULAŞTI
TÜİK tarafından yayımlanan göstergelerin dışında işsizlik için daha açıklayıcı bir veri olarak geniş tanımlı işsizlik (gerçek işsizlik oranı) bir alternatif gösterge olarak hesaplanıyor.
İşsizlerin sayısına, iş bulmaktan ümidini kestiği için iş aramayanlar, çalışmaya hazır olup çeşitli nedenlerle iş aramayanlar, belli aylarda çalışıp yılın büyük bölümünde işsiz durumda olan mevsimlik işçiler ve daha fazla çalışmak istemesine rağmen haftalık 40 saatin altında çalışanları ifade eden eksik istihdam da dahil edildiğinde, geniş (gerçek) işsizlik oranına ulaşılıyor.
soL'un hesaplamalarına göre, geniş tanımlı işsizlik Ağustos ayında yüzde 19,4 olurken, geniş tanımlı işsizlerin sayısı ise 6 milyon 497 bine ulaştı. Önceki yılın aynı dönemine göre geniş tanımlı işsizlerin sayısı 480 bin kişi arttı.
Geniş tanımlı işsizlik kadınlarda çok daha yüksek düzeylere ulaşıyor. Kadınlarda gerçek işsizlik oranı, yüzde 27,7 düzeyinde hesaplandı. Yani neredeyse her üç kadından birisi işsiz durumda.