soL( HABER MERKEZİ) TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) verilerine göre, yılın ilk çeyreğinde gerçekleşen büyüme oranı yüzde 6.6 olarak açıklandı. İlk çeyrekte elde edilen büyüme oranı ise birçok uzman tarafından "sürpriz" büyüme olarak nitelendirildi. Yine elde edilen büyüme oranının ne kadar gerçek olduğu tartışılırken "sürpriz" büyümenin kaynağı tartışılıyor. Uzmanlar gelecek dönemde de büyüme oranında artışın devam edeceğinden kuşku duyuyorlar.

Bu yılın birinci çeyreğinde Türkiye'nin GSYH'sı ( Gayri Safi Yurt İçi Hasıla) cari fiyatlarla 221 milyar 704 milyon YTL olarak hesaplandı. Sabit fiyatlarla GSYH ise yüzde 6,6 artışla 24 milyar 232 milyon YTL oldu. Büyüme hızı 2007 yılında yüzde 4,5 olarak açıklanmıştı.

Sektörel bazda en yüksek büyüme yüzde 11,8 ile sağlık işleri ve sosyal hizmetler sektöründe yaşanırken, bu dönemde büyüme, sanayide yüzde 7, tarım, avcılık ve ormancılıkta yüzde 5,6, toptan ve perakende ticaret yüzde 9,9 oldu.

Özelleştirmenin etkisi
Sağlık işleri ve sosyal hizmetlerdeki büyüme ise bu alanın özel sektöre açılmasından sonra artan özel yatırımların sonucu olarak değerlendiriliyor. Bu şekilde bu alana yapılan yatırımlar sektörün büyümesine etki ediyor.

Kredi ile büyüme
Büyüme oranındaki artışın belirleyenlerinden biri tüketim harcamaları olurken, özellikle de bunun kredilere dayandığına dikkat çekiliyor. Bu da elde edilen büyümenin borca dayalı olduğunu gösteriyor. Bu artışın ihtiyaç kredileri ile KOBİ kredilerinden oluşması ise tüketim harcamalarının borca dayalı olduğunun göstergesi.

Tarımdaki büyüme şaşırttı
Son yıllarda milli gelir içindeki payı giderek azalan ve görece daha az büyüyen sektörlerin başında gelen tarımda, yılın ilk çeyreği elde edilen büyüme oranı da beklenin üzerinde gerçekleşti. Uzmanlar dönemsel olarak tarımsal üretimde artış elde edilmesinin doğal olduğunu ve iklim koşullarının bunda belirleyen olduğunu ifade ediyorlar. Diğer yandan geçmiş yıllardaki gerilemenin üzerine gerçekleşen iyileşmenin, büyüme oranını olduğundan daha yüksekmiş gibi gösterdiğine işaret ediliyor. Giderek küçülen tarım sektöründe yılın ilk çeyreğinde elde edilen büyümenin bir iyileşme anlamına gelmeyeceği üzerinde duruluyor. Bu büyümenin sürekliliği konusunda kesin sonuçlara ulaşmak mümkün değil.

Petrol ve elektrik fiyatları yükseltti
Petrol ve elektrik fiyatlarındaki artışın da büyümenin yüksek çıkmasına etki ettiği bildiriliyor. İmalat sanayinde elde edilen büyümenin üretici ve girdi fiyatlarındaki yükselişle açıklanırken örneğin büyük sektörlerden biri olan ana metal sanayinde metal fiyatlarındaki artış büyüme verilerini şişirmiş durumda.

İnşaatta belirsizlik
İnşaat sektöründe elde edilen büyüme oranı ise sektörün daralma eğiliminde olduğunu hatta durma noktasında geldiğini gösteriyor. Bu sektörde yaşanacak olan gerilemenin, demir-çelik sektörünü, mortgage kredileri ve istihdamı olumsuz etkilemesi bekleniyor.

SABİT FİYATLARLA BÜYÜME HIZI (YÜZDE) 2007 2008 SEKTÖR İLK ÇEYREK İLK ÇEYREK ------------ ---------- ----------- Tarım -6,9 5,6 Sanayi 10,2 7,0 İnşaat 8,8 2,8 Ticaret 6,3 9,9 Ulaştırma-haber. 8,4 7,7 Mali kuruluşlar 12,7 8,9 Gayrimenkul kira 15,9 -0,5 Konut sahipliği 2,6 1,5 Sağlık işleri ve sosyal hizmetler 2,8 11,8 ------------------------------------------------ GSYH 7,6 6,6