Kuzey Irak'la yeni doğalgaz ve petrol anlaşması: Türkiye Irak’ta gerilimi tırmandırıyor

Taner Yıldız, Kuzey Irak doğalgazının BOTAŞ şebekesi üzerinden Güneydoğu Anadolu’ya dağıtılacağını duyurdu. Kuzey Irak’taki petrol ve doğalgaz kaynaklarının çıkarılması ve satışı konusunda Kürtlerle merkezi hükümet arasındaki ihtilaf sürerken yapılan anlaşma, Türkiye’yi doğrudan taraf haline getirdi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Erbil’de yapılan 1. Enerji Arenası Toplantısı’nda konuştu. Yıldız, Kürdistan Bölgesel Yönetimi Enerji Bakanı Aşti Havrami ile birlikte gerçekleştirdiği basın toplantısında, Kuzey Irak doğalgazının BOTAŞ şebekesi üzerinden Güneydoğu Anadolu’ya dağıtılacağını duyurdu.

Yıldız, Türkiye’nin Irak’la ticaretinin yüzde 70’inin Kürt bölgesiyle olduğunu belirterek, iki ülke arasında tankerli petrol ticaretine de başlanacağını açıkladı. Yıldız’ın iki ülke derken hangi ülkeleri kastettiği anlaşılmazken, varılan anlaşmaya göre Kuzey Irak’tan alınan ham petrol Türkiye’de işlendikten sonra petrol ürünü olarak Irak’a geri satılacak.

Barzani “enerjinin intikam aracı olmasını istemiyoruz” dedi ama…
1. Erbil Enerji Arenası Toplantısı’nda konuşan Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başbakanı Neçirvan Barzani, Türkiye’nin hem Kürt bölgesi hem de Irak için bir çıkış kapısı olduğunu söyledi. Barzani sözlerini “Bağdat’taki bazı yetkililerden farklı olarak enerji işbirliği istiyoruz. Enerjinin intikam aracı olmasını istemiyoruz” diye sürdürdü.

Kürt yönetimi ile Irak’ın merkezi hükümeti arasındaki en önemli ihtilaf başlıklarından bir tanesi de Kuzey Irak’taki petrol ve doğalgazdan elde edilecek gelirin nasıl paylaşılacağı konusu. Merkezi yönetim bu konudaki belirsizlikler giderilmeksizin Kuzey Irak yönetiminin yabancı devletler ve petrol tekelleriyle anlaşmalar imzalamasına sert tepki veriyor. Kendi rafinerilerine sahip olmayan Kürt bölgesi, petrolün işlenmesi konusunda Irak yönetimine bağımlı durumda. Bağdat’ın her yıl 140 bin varil işlenmiş petrolü Kürt yönetimine vermesi gerekirken, Kürt yönetiminin iddiasına göre verilen işlenmiş petrol miktarı bu rakamın oldukça altında. Dolayısıyla Türkiye attığı bu son adımla, Irak içerisinde devam eden gerginliğin biraz daha içine girmiş oldu.

Enerji Bakanı Yıldız, “Kuzey Irak’a yapılan her yatırım ülkenin bütünlüğüne katkıda bulunacaktır” sözleriyle Türkiye’nin söz konusu gerginlikte taraf olmadığını ima etse de, Kürt yönetimi Enerji Bakanı Aşti Havrami Irak’ı yalnızca petrol ve doğalgaz gelirlerinin “adil” paylaşımının birleştirebileceğini söyleyerek, merkezi yönetim Kürtlerin petrol ve doğalgaz gelirleri konusundaki taleplerini karşılamadığı takdirde bölünmenin kaçınılmaz olduğu mesajını verdi. Havrami sözlerini “Bir çözüm olmaksızın Irak’ın ne anlam taşıdığını bilmiyorum. Irak adil olmak demektir. Adil olmak ise gelir paylaşımıdır, çünkü bizi Iraklılar olarak birleştiren budur” diye sürdürdü.

Kolombiya’ya Venezuela’ya yatırım yapıyoruz, Kuzey Irak’a mı yapmayacağız?
Taner Yıldız basın toplantısında yaptığı konuşmada Türkiye’nin Venezuela ve Kolombiya’nın enerji sektörüne yatırım yaptığını, bu nedenle “Türkiye’den birkaç yüz kilometre uzaklıktaki bir bölgeye kayıtsız kalamayacağını” söyledi.

Yıldız sözlerini “Buradaki aramalara da kayıtsız kalamayız. TPAO’nun merkezi petrol sahası ihalesi ve servis anlaşmaları bunun göstergesidir” diye sürdürdü.

Aşti Havrami ise Musul ve Kerkük’ten çıkan doğalgazın BOTAŞ şebekesi üzerinden Türkiye’ye dağıtılacağını ve ilk planda şebekeye 5-10 milyar metreküp gaz verileceğini açıkladı. Havrami, bu adımla Kürt gazının Avrupa’ya açılacağını sözlerine ekleyerek, 2014’te Ceyhan’a her gün bir milyon varil petrol taşıyacaklarını, bu nedenle Ceyhan’da kapasite artırımının kesinlikle bir ihtiyaç olduğunu söyledi.

(soL-Dış Haberler)