HABER MERKEZİ (Kocaeli) Kocaeli Büyükşehir Belediyesi kuruluşu olan ve Başkan İbrahim Karaosmanoğlu'nun ''gelin ediyoruz'' dediği İzmit Gaz Dağıtım A.Ş (İZGAZ) kamu malı olmaktan çıkıyor. Türkiye'nin üçüncü büyük doğalgaz dağıtım şirketi olan İZGAZ daha önce de menkul ve gayrimenkullerin satışında yaşanan yolsuzluk olayları ile gündeme gelmişti.
BOTAŞ'ın, yıllık 450 milyon metreküp doğalgaz harcayan TÜPRAŞ ve İGSAŞ'a doğalgaz temini işini devrettiği İZGAZ'ın ihalesi için şu ana kadar 14 yerli ve yabancı firma dosya satın aldı. 17 Temmuz'da gerçekleştirilecek olan ihale için son başvuru tarihi ise 10 Temmuz. İhale yapıldığı gün sonuçlanacak, ihaleye 10 firmadan fazla katılım olursa en yüksek fiyatı veren 10 firma arasında açık artırma yöntemi uygulanarak ihale sonuçlandırılacak. İhalenin tamamlanmasından sonra Büyükşehir Belediye Meclisi'nin onayı, Rekabet Kurulu'nun ve EPDK'nın iznini takiben devir işlemi yapılacak. Bu süreç 3 ay sürecek ve Ekim ortalarında İZGAZ yeni sahibine devredilmiş olacak.
Özelleştirmeye dair belirsizlikler...
Özelleştirme dolayısıyla en fazla tartışılan konuların başında, sayıları 300 civarında olan personele iş garantisi getirilmesi. Belediye Başkanı Karaosmanoğlu, bu psikolojiyi aşmak için "Personelin içi rahat olsun. Onlar bizim güvencemizde. Sözleşmede onların lehine madde de olacak.' diyerek personele güvence vermeye çalışıyor.
Diğer yandan, 2001 ve 2002 yıllarında da iki kez özelleştirilme sürecine giren ancak satılamayan şirketin borçlarının ne olacağına dair ayrıntılı bir açıklama yapılmadı. İzmit Büyükşehir Belediyesi, 2004 yılında İZGAZ'ın 506 milyon YTL borcunu devralmıştı. Satış kararının da, BOTAŞ'a 80, Hazine'ye 280 trilyon olmak üzere toplam 360 trilyon liralık borç dolayısıyla alındığı duyurulmuştu. İhaleyi alan şirket bu borçlarla birlikte devralacak. Ancak, Belediye'ye ödeme yaparken ihalede teklif ettiği tutardan borç tutarını düşüp, kalanını ödeyecek. Şirket bünyesinde kalan borçların Hazine'ye ve BOTAŞ'a nasıl bir vadelendirme ile ödeneceği kamuoyuna yapılan açıklamalarda yer almıyor.
2008 yılından sonra İZGAZ tarifelerinin nasıl bir yöntemle belirleneceği de henüz belli değil. Ancak, verilere bakıldığında, borçlar şirketin yaklaşık 6 yıllık brüt karına denk geliyor. İhaleyi alacak şirketin borçları ödemesi, Belediye'ye ihaleyi almasını sağlayacak yüksek bir bedel ödemesi ve kendisine de kar sağlaması gerekiyor. Bunun için de, zaten, mevcut tarifesi Türkiye'de uygulanan en yüksek hizmet bedellerinden biri olan İZGAZ'ın tarifelerinin yüksek olması bekleniyor.
İhalede hangi isimler var
İhaleye başvuran 9'u yerli 5'i yabancı şirket arasında AKP'ye yakınlığı ile tanınan şirketler öne çıkıyor. Albayraklar'ı alarak ihaleye gireceği iddia edilen ADAGAZ bunların başında geliyor. Albayraklar'ın bu ihalede öne çıkması şaşırtıcı olmayacak. Özelleştirme Komisyonu'nda 2 AKP'linin de yer alması ihalenin işleyişine dair soru işaretlerini artırıyor.
Diğer yandan Fenerbahçe Başkanı Aziz Yıldırım'ın adı İZGAZ'la birlikte anılıyor. Aziz Yıldırım'ın enerji sektöründeki kuruluşu Troyka, 2005 yılında BOTAŞ'ın özelleştirme ihalesine de girmiş, ancak ihalenin teknik sebeplerden ertelenmesi üzerine geri çekilmek zorunda kalmıştı. 2005 yılında Troyka adlı şirket, EPDK'dan açılabilecek tüm doğalgaz ihalelerine katılmak için son dakikada yetki belgesi almıştı. Troyka'nın, İZGAZ'ın en önemli ve ciddi taliplerinden biri olduğunu söyleniyor.
İhale için girişimde bulunan şirketlerden biri de, Fenerbahçe Kulübü'nün 2. Başkanı Nihat Özdemir'in sahibi olduğu ve Irak'ta aldığı ihalelerle gündeme gelen Limak. Başkent Gaz'ın da ihalesine giren Limak'ın İZGAZ'a olan ilgisinin, Nihat Özdemir'in yakın dostu Aziz Yıldırım'ın iki dudağına bağlı olarak şekilleneceği belirtiliyor.
İZGAZ için adı geçen başlıca yabancı firma ise Gazproom. Türkiye'de 1 milyar dolarlık yatırım yapmayı planlayan Gazproom'un, İZGAZ'ta ısrarlı olabileceği belirtiliyor.
İZGAZ, halen 200 bin aboneye yılda 1.1 milyar metreküplük doğalgaz satışı yapıyor. Bu da toplamda 340 milyon YTL'lik bir ciro oluşturuyor. İZGAZ'ın 1 Haziran 2008'den itibaren 2008 yılının kalan kısmı için belirlenen hizmet bedeli 0,076532 YTL/m3, taşıma bedeli 0,024113 YTL/m3. Bu 200 bin adet konuttan ve yaklaşık 2 milyar metreküp sanayi tüketiminden yıllık 65 milyon YTL gelir elde edilebileceği anlamına geliyor. İşletme giderlerinin ne kadar olduğu açıklanmamış olmasına rağmen İZGAŞ'ın yıllık tahmini 3-5 milyon YTL olan işletme giderlerinin fazlası ile karşılanabileceği görülüyor.