Wikileaks belgeleri ABD'yle Kaddafi'nin "cicim aylarını" anlatıyor

Geçtiğimiz Çarşamba ve Perşembe günleri WikiLeaks ABD-Libya ilişkilerine dair belgeler açıkladı. Sızıntılar şimdi Kaddafi'yi şeytanlaştırıp taşa tutanların bir zamanlar Libya'dan çıkmadıklarını gösteriyor.

ABD'nin Trablus elçisi Joan Polaschic'in yolladığı telgrafları sızdıran WikiLeaks, Vaşington'un en tepedeki isimleriyle Kaddafi'nin bir yıl öncesine kadar yakın ilişkiler geliştirmiş olduğunu gösteren belgeleri yayınladı. Aralarında John McCain, Lindsey Graham, Susan Collins, Joe Lieberman ve Condoleezza Rice'ın da bulunduğu bu isimler, bir zamanlar Kaddafi'ye ABD'nin bütün desteğini vermişler.

Karşılıklı ilişkilerin geliştiği 2009 yılı
2009 yılında McCain, Graham, Collins ve Lieberman ile birlikte oğlu Mutassım'ın da dahil olduğu bir toplantıya katılan Kaddafi'ye bu toplantıda dostluk mesajları verildi ve McCain tarafından Libya'nın güvenliği açısından gerekli bütün askeri ekipmanın ABD tarafından sağlanacağı garanti edildi. Ayrıca Mutassım da ABD ile çift yönlü ve uzun vadeli anlaşmalar yapmaya, ABD'den askeri eğitim ve kadro almaya teşvik edildi.

Bu toplantı dışında da McCain ile birkaç kez görüşen Kaddafi, İskoçya'da tutuklu bulunan Abdelbaset el Megrahi'nin de salıverilmesini talep etti. İskoçya'da bombalı saldırı gerçekleştirmekle suçlanan Megrahi bu görüşmeden sonra serbest bırakıldı.

McCain'le yapılan görüşmelere dostluğun hakim olduğunu söyleyen sızıntı, dönemin ortak düşmanı olan -ve bugün ABD'nin “özgürlük” adına desteklediği- islamcı gruplara karşı, mücadelede ABD ile ortak strateji geliştirildiğini, ancak ABD'nin işgalinden önce Kaddafi lehine çalışan ve ABD'nin onay verdiği şebekelerin şimdi yine ABD desteğiyle Kaddafi güçlerine karşı çalışmaya devam ettiklerini gösteriyor.

McCain yalanladı
Yapılan toplantıya katıldığını söyleyen Polaschic'in orada bulunmadığını iddia eden McCain, böyle bir şey yapmış olmasının çok saçma olduğunu, Kaddafi'ye asla böyle bir güvence vermediğin söyledi. Ancak Polaschic'in telgrafına göre McCain 1972'de teslimatı yarım kalan askeri teçhizatın yerine ulaştırılması için baskı yapacağını söylemiş. “Kaddafi bana ihtiyaçlarını anlattı ben de ona 'anlıyorum' dedim ama yorum yapmadım” diyen McCain, elçinin o dönem Kaddafi'yle ilişki içinde olmaya çok hevesli olduğunu da ekledi ve “bu yazılanlar beni aşar” diyerek suçu Polaschic'in üstüne attı. Twitter'da Kaddafi ile buluşmalarından sonra yazdıklarını da açıklamaya çalışan McCain “ilginç bir adamla ilginç bir buluşma” tweet'ine “çünkü adam çok tuhaftı” diyerek açıklık getirdi.

Rice: Ortak düşmanlar güçlü dostluklar yaratabilir
Kaddafi'nin Vaşington ziyaretlerinin güzel geçtiği belirtilen sızıntıda, Condoleezza Rice'ın 2008 yılında Trablus'a gelerek Libya'nın terörizm karşısında güçlü bir ortak olduğunu

LIFG lideri nasıl devrim kahramanı oldu?
ABD'nin Kaddafi'yle "ortak mücadele etmek" üzere hedef seçtiği LIFG'in lideri, Abdülhakim Belhac, muhalifler adına Trablus'u ele geçiren komutan oldu. Belhac'ın hikâyesini okumak için:
Libya "devriminin" kahramanı: Abdülhakim Belhac

ve ortak stratejik çıkarlara sahip olduklarını söylediği geçiyor. Söz konusu terörist gruplar ise, bir yıl öncesine kadar ABD'nin kendisinin de korktuğu, dış sermaye yatırımlarını desteklemeyen ve ABD karşıtlığı besleyen, ancak daha sonra ABD'nin de yüzünü güldürecek biçimde Kaddafi rejimini deviren Libyalı İslami Mücadele Grubu (LIFG) gibi gruplardı.

Zenginlik yerlileştikçe Kaddafi de şeytanlaştı
2008 ve 2009 yıllarında yapılan görüşmelerin ABD tarafında daha çok Afrika'nın zenginliklerinin yolunması ve Kaddafi'nin petrol politikası vardı. Bu yıllardan ele geçirilen telgraflarda ABD'nin Kaddafi'nin petrolü yerlileştirme ve yabancı sermayeyi zora sokacak anlaşmalar yapma girişimleri hususunda endişelendiği gözler önüne seriliyor. Kaddafi'nin petrol çıkarma ve işleme, altyapı tesisleri alanlarında ilerleme kaydetmesi ve yerli sermayeyi desteklemeye başlamasına kadar ABD Kaddafi'yi müttefik olarak görüp aynı yatağa girerken 2011 yılında Kaddafi'nin gitmesi gereken zaman gelmişti.

Belgeler yalnızca yakın zamandaki yakınlaşmayı aydınlatsa da, ABD ile Kaddafi'nin iktidarı boyunca çeşitli dönemlerde yakınlaştıkları biliniyor.

(soL - Dış Haberler)