soL Gazetesinin haberine göre, Suriye ordusunun Lübnan sınırındaki Kuseyir, Şam kırsalı ve Dera'da kazandığı zaferlerin ardından Haziran ayında yapılması planlanan Cenevre konferansı öncesinde yeni bir plan tartışılmaya başlandı. Plan Suriye'nin Şiiler-Aleviler, Sünniler ve Kürtlerin ayrı bölgelere sahip olmasını öngörüyor.
Planı ilk kez seslendiren Dışışleri Bakanı Ahmet Davutoğlu oldu. 7 Mayıs'ta Suriye'nin sahil şeridindeki Banyas'ta yaşanan olayları “etnik temizlik” olarak nitelendiren Dışışleri Bakanı, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın mezhep çatışmasına bağlı olarak, bir mezhebe yönelik koridor açmaya çalıştığını iddia etti.
Bu açıklamadan bir hafta sonra ise İsrail yönetimi, Suriye'nin parçalanmasına yönelik bir plana sahip olduğunu sızdırdı. Jerusalem Post'a konuşan üst düzey bir İsrailli yetkili Tel Aviv yönetiminin Esad'ın gücünü hafife aldığını söylerken, muhalif saflara daha fazla El Kaide bağlantılı grupların sızması nedeniyle Esad yönetiminin devrilmesi fikrinin yönetim katında eskisinden daha az taraftar bulduğunu belirtti. Gazeteye göre İsrail yönetimi Esadlı çözüme hazırlık yapıyor. Haberde bu Suriye'nin eskisi gibi “büyük Suriye olmayacağı” aksine Kürtler, Aleviler ve Sünnilerin ağırlığındaki üç ayrı devlete bölünmüş olacağı belirtildi.
ABD'nin yönetiminin gayr-ı resmi sesi olan New York Times gazetesi de dün yayımladığı “Savaş baskısı altında Suriye parçalanmaya başladı” başlıklı haberde, kuzeyde Türkiye ve Irak'taki gruplarla bağlantılı Kürtlerin, sahil şeridinde Şam yönetiminin ve ülkenin özellikle doğu ve kuzey kesimlerinde radikal islamcı kesimlerin etkisinin hissedilmeye başlandığını yazdı. Haberde, ordunun Dera, Humus ve Şam'daki zaferlerinin de bu ayrılığı daha da belirginleştirdiği iddia edildi.
Şam Alevi devletinden yana mı?
Suriye yönetimi ise sahadaki askeri operasyonlarıyla bir mezhep devletinden yana olmadığını gösteriyor. İki yıldır devam eden savaş nedeniyle kısıtlı gücünü daha etkili ve nokta operasyonlara vakfeden Şam yönetimi Rakka ve Deyr Ez Zor gibi militanların ağırlığının hissedildiği bölgelerde savunmada kalırken, sünni kentleri olan Dera, İdlib ve Halep'in güneyinde yoğun bir operasyona girşimiş durumda.
Son iki günde önce ABD Savunma Bakanlığı ardından da İngiltere Dışışleri Bakanı William Hague, Hizbullah militanlarının giderek Suriye'deki savaşın tarafı haline geldiğini savunarak bunu “mezhepsel bir dayanışmaya” yordular. Bu açıklamalar gelirken, Suriye karşıtı Uluslar arası cephenin desteklediği kendilerine Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) adını veren grubun sözcülerinden Abdul Hamid Zekeriya, Kuseyir'in tümüyle ordu kontrolüne girmesi durumunda Suriye'deki Şii ve Alevilerin “haritadan silineceğini” söyledi. Zekeriya, “Bu sonuna kadar açık, mezhepçi ve kanlı bir savaş olacak” diye konuştu.
Kürt bölgesi patlamak üzere
Bu planın ağırlığı en fazla Kürt bölgesinde kendini hissettiriyor. Son olarak PKK'ye yakınlığı ile bilinen Demokratik Birlik Partisi (PYD) Eşbaşkanı Salih Müslim Irak Kürdistanı'nı kendilerine model olarak görmediklerini söyledi. Ardından Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKYB) Lideri Mesud Barzani'ye yakınlığı ile bilinen Azadi Partisi ile PYD arasında gerilim had safaya çıktı. Azadi Partisi'nin bazı üyeleri, PYD'ye bağlı Halk Savunma Güçleri (YPG) tarafından gözaltına alındı. Bu olayın ardından önceki gün Barzani, PYD'yi sildiğini açıkladı ve Irak Kürdistan'ı Suriye ile sınırını kapattı. PYD kaynakları ise gözaltına alınan ve daha sonra serbest bırakılan kişilerin IKYB'de askeri eğitim aldığını iddia ediyor. PYD kaynakları ayrıca Barzani'yi Suriye Kürdistanı'nda gizli bir ordu kurmakla suçladı. IKYB'den bu iddialara yalanlama gelmezken, sınır boyuna peşmerge güçlerinin yığınak yaptığı iddia ediliyor. Türkiye tarafından desteklenen, El Kaide bağlantılı El Nusra Cephesi ise son aylarda sakin olan Ras El Ayn'da yeniden faaliyetlerine hız kazandırdı. Suriye'nin Kürt bölgesinin Türkiye'den giriş kapısı olarak görülen Ras El Ayn'da yeni bir çatışmanın yaşanmasına ramak kaldığı yorumları yapılırken, PYD'nin Barzani yanlısı partilerle birlikte yer aldığı çatı örgütü olan Kürt Yüksek Konseyi'ndeki faaliyetlerini durdurdu. Eş zamanlı olarak Irak'tan cihadçı bazı grupların Haseke eyaletinde Kürtlerle savaşmak için Suriye'ye giriş yaptığı iddiaları gündeme geldi.