Suriye'deki PYD dışındaki Kürt Partileri, Suriye Ulusal Koalisyonun (SUK) çatısı altında Cenevre-2 Konferansı'na katılmak istiyor.
Siyasi faaliyetlerini Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) Erbil kentinde sürdüren, Suriye'deki Kürt Demokratik Partisi'nin (El-Parti) Sözcüsü Nuri Brimo ve Azadi Partisi Genel Başkanı Mustafa Cuma, AA muhabirine yaptıkları açıklamada, SUK bünyesinde konferansa katılmak istediklerini dile getirdiler.
Nuri Brimo, "Eğer muhalefet, Suriye Ulusal Koalisyonu çatısı altında konferansa katılırsa biz de bu yapının içinde yerimizi alırız. Fakat muhalefet grupları, farklı heyetler şeklinde Cenevre'ye giderse, o zaman biz de Kürtler olarak kendi heyetimizle katılırız. Tabi Cenevre olursa" dedi.
'Cenevre'nin gerçekleşmesi çok zor'
"Cenevre-2 Konferansı'nın olması çok zor. Zira Cenevre'yi oluşturan faktörler kalmadı" diyen Brimo, "Artık rejim ile muhalifler, bir araya gelemez. Zira çok sayıda ölüm, kaçırma, kafa kesme, yokluk yaşandı. Sünni Alevi'yi, Alevi Sünni'yi öldürüyor. İçerideki anlaşmazlık çok büyük" şeklinde konuştu.
'5 milyon Suriyeli dışarıda'
Suriye nüfusunun 5 milyonunun dışarıda olduğunu ileri süren Brimo, şunları kaydetti:
"İç savaşta 500 bin insan öldürüldü, 500 bini sakat kaldı, bir o kadarı hapishanelerde. 1 milyonu Türkiye'de, 1 milyonu Ürdün'de, 500 bini Lübnan'da. Diğerleriyle birlikte 5 milyon insan Suriye dışında. Bu insanların evi harap oldu. Cenevre nasıl yapılsın? Cenevre'nin amacı rejimi muhalefeti toplayarak bir çözüm bulmak. Bu, çok zor. Savaşın sürmesinden yana olan güçler, artık Suriye'yi tek parça halinde görmek yerine en az üç parçaya bölmek istiyorlar. Bunun pazarlıkları yapılıyor."
Kürtlerin doğal yerinin Suriye muhalefetinin içinde yer almak olduğunu belirten Nuri, konuşmasına şöyle devam etti:
"Beşşar Esed rejimi onca yıl Kürtlere bir tek hak vermedi. Bu nedenle iç savaş başladıktan sonra Suriye muhalefetinin içinde olmak istedik. Ancak muhalefet bizi dışarıda bıraktı. Zira onlar, kısa bir sürede Esed rejiminden kurtulacaklarını sandılar. 'Esed, nasıl Kürtlere hükmettiyse biz de o şekilde hükmederiz' planları yaptılar. Hesapları tutmadı. Çünkü savaş uzadı, derinleşti ve devletler arası bir krize dönüştü."
Brimo, Suriye Ulusal Koalisyonu'nun geç de olsa Kürtleri resmi olarak kabul ettiğini, Kürtlersiz yeni bir Suriye devletinin kurulamayacağının anlaşıldığını kaydetti.
Kürt partilerinin, Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu'nda (SMDK) yer almak için son hazırlıklarını sürdürdüğünü aktaran Brimo, "Biz istiyoruz ki Aleviler, Dürziler ve Hıristiyanlar da gelsinler muhalefete katılsınlar. Çünkü Suriye, çok uluslu bir devlettir" diye konuştu.
'Federal bir Suriye'ye hazırız'
Kürtler olarak federal bir Suriye'nin bir parçası olmaya hazır olduklarının altını çizen Brimo, "Tersi bir durumda ve Suriye 3 parçaya bölünmüş olur. Böyle olursa biz de kendi parçamıza (Rojava) sahip çıkarız. Savaş kapıya dayandığı zaman mecburen hazırlık yaparız" dedi.
Savaş devam ettiği sürece Türkiye, Ürdün, Irak üzerinde büyük bir tehlike olacağına dikkat çeken Brimo, küresel güçlerin, Suriye'de iç savaşın bitmesini istemediğini savundu.
Suriyeli sığınmacıların durumunu da değerlendiren Brimo, Irak'a gelen bazı Kürtlerin Suriye'ye geri dönmeleriyle ilgili şöyle konuştu:
"Rus, İran, Lübnan ve PKK'ya yakın televizyonlar Nusra Cephesi'nin, Kürtleri çoluk, çocuk, kadın demeden öldürdüğü şeklinde propaganda yaptılar. Yalan haberlerle Rojava halkı korkutuldu. O zaman bölgeyi terk ederek Irak'a sığınan insanlar, şimdi gerçeği gördüler ve kendi evlerine, topraklarına dönmeye başladılar. Ben de kendi evimde ölsem muhacirlikten daha iyidir."
Brimo, El Parti olarak bölge halkının Suriye'ye dönmesini istediklerini aktararak, bölgenin boşalmasına karşı olduklarını söyledi.
Rejimin çöküşünün sadece Beşar Esad'ın gidişi anlamına gelmediğine dikkat çeken Nuri Brimo, "Eğer rejim giderse ona bağlı olarak Lübnan Hizbullahı, Nusra Cephesi ve Kürt Hizbullahı PYD de çöker. Bunların hepsi rejime hizmet ediyor" ifadelerini kullandı.
Cuma: 'Cenevre'ye SUK bünyesinde katılacağız'
Suriye'deki Azadi Partisi'nin Genel Başkanı Mustafa Cuma, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Biz, Suriye Ulusal Koalisyonu bünyesinde Cenevre-2'ye katılmak ve bu çatı altında kendi adımıza konuşmak istiyoruz" dedi.
Cenevre'ye katılım konusunda Rusya ve ABD'nin temsil ettiği iki görüş olduğunu aktaran Cuma, "Rusya, rejim ve rejime destek veren gruplar ile muhalifler olmak üzere üç tarafın konferansa katılmasını istiyor. ABD ve Avrupa ise bütün muhalif grupların SUK bünyesinde konferansa katılmasını istiyor" diye konuştu.
Üniter devlet olması durumunda Suriye'de tekrar diktatörlüğün gelebileceğine dikkat çeken Cuma, Suriye Kürtleri olarak federal bir Suriye istediklerini vurguladı.
'Kürtlerin durumunu anlatacağız'
Cuma, Cenevre'de Suriye'deki Kürtlerin durumunu anlatacaklarını belirterek, "Biz Kürt halkının siyasi bir taraf olarak tanınmasını, Kürtlerin ekonomik durumlarının düzeltilmesini ve Kürt dilinin kabul edilmesini istiyoruz. Kürtlerin bulunduğu bir bölge var. Biz, buraya 'Rojava' diyoruz. Bu, Kürtlerin üzerinde bulunduğu toprak parçasıdır. Türkiye sınırıyla Rojava tamamen Kürttür. Belki birkaç Türkmen ve Arap köyü var. Ancak bunlar problem değildir" değerlendirmesinde bulundu.
'Rojava'daki savaşın nedeni PYD'
Suriye'nin kuzeyinde yaşanan iç savaşa da değinen Cuma, buradaki savaşın sorumlusunun Demokratik Birlik Partisi (PYD) olduğunu ifade ederek, şunları söyledi:
"Nusra Cephesi, PYD'nin Esed rejimine destek verdiğini ileri sürerek karşı savaş başlattı. Bunlar, savaşı Kürtlere değil, PYD'ye karşı yaptıklarını ifade ediyorlar. Eğer biz Rojava'daki Kürtler olarak birlikte hareket etseydik, Araplarla müzakere edip, Nusra Cephesi'nden gelen saldırıları durdurabilirdik. Fakat PYD, bize bu fırsatı vermedi. Her zaman tek başına hareket etmek istedi. Bizim bütün diyalog çağrılarımızı reddetti."
PYD'nin, Kürt Yüksek Konseyi'ni de çalışamaz hale getirdiğini ifade eden Cuma, şu değerlendirmede bulundu:
"Mesut Barzani, Rojava'daki bütün siyasi tarafların birlikte hareket etmesi için Kürt Yüksek Konseyi'nin kurulmasına öncülük etti. Fakat PYD, bu yapının kendi kontrolünde olmasını isteyerek, diğer partileri dışladı. Bu nedenle konsey kitlendi, 8 aydır çalışamıyor. Bunun üzerine Kürdistan hükümeti, Salih Müslim'in Irak'a girişine izin vermeyerek, 'eğer siz yalnız çalışacaksınız gidin bizim dostumuz değilsiniz' demek istedi."
Mustafa Cuma, Suriye'deki 4 Kürt partisinin, birleşeceğini belirterek, "Mesut Barzani ile Erbil'de defalarca bir araya geldik. O da birleşme projesine destek veriyor. Yakında bir kongre ile bunu gerçekleştirme planımız var. Bu partinin adı Kürdistan Demokrat Partisi Rojava olacak" ifadesini kullandı.