NYT: Türkiye ve Brezilya oyuna getirildi

Türkiye ve Brezilya’nın çabasıyla İran’la imzalanan nükleer takas anlaşmasını değerlendiren The New York Times gazetesi, daha büyük bölgesel roller oynamak isteyen Türkiye ve Brezilya’nın İran tarafından oyuna getirildiğini iddia etti.

The New York Times (NYT) gazetesi bugün "Iran, Anlaşma ve Konsey" başlıklı editoryal yazısında geçtiğimiz günlerde Türkiye ve Brezilya’nın çabasıyla İran’la imzalanan nükleer takas anlaşmasını değerlendirdi. Gazete daha büyük bölgesel roller oynamak isteyen Türkiye ve Brezilya’nın İran tarafından oyuna getirildiğini iddia etti.

Gazete, "Ne zaman büyük güçlerin sabırları tükense, Tahran yönetimi birdenbire ‘uzlaşma’ havasına giriyor" diyerek anlaşmanın zamanlamasını eleştirdi.

Gazete, "İran’ın pazartesi günü nükleer yakıtın bir kısmını ülke dışına göndermeyi öngören anlaşmayı kabul etmeye hazır olduğunu açıklaması sürpriz olmadı" diye yazdı.

Gazetenin haberinde şu görüşlere yer verildi:
"Zenginleştirilmiş uranyumu –daha fazla zenginleştirilerek nükleer silah yapımında kullanılabilir- yakıt çubuğu karşılığında takas etme anlaşması önemli. Aynı zamanda, İran’ın nükleer hırsının büyük güçlerin ortaklaşa uyguladıkları sürekli bir baskı olmadan dizginlenebilme şansının olmadığından da eminiz.

Daha önceki anlaşmadan daha geri iddiası
"İran ve Türkiye liderleriyle bu hafta varıldığı açıklanan anlaşma, geçen sonbaharda büyük güçlerle varılan anlaşmaya çok benziyor. İran, bir ay içerisinde Türkiye’ye 1200 kg düşük oranda zenginleştirilmiş uranyum gönderecek ve bir yıl içinde tıbbi araştırma reaktöründe kullanılmak üzere yakıt çubukları alacak.

"Ancak önemli değişiklikler de var. Kasım ayında 1200 kg uranyum İran’ın zenginleştirilmiş uranyum stoğunun yüzde 80’i anlamına geliyorken, bugün bu oran arzın yaklaşık yarısına tekabül ediyor.

"İlk anlaşma İran’ın nükleer silah yapımını ertelemeyi amaçlarken ciddi müzakerelere kapı açıyordu. Bugünkü anlaşma İran’ı elinde çok fazla yakıtla bırakıyor, daha yüksek oranda zenginleştirmeye engel olmuyor, Tahran’ın Türkiye’deki stoğu istediğinde geri almasına ve görüşmeler için herhangi bir söz vermemesine de izin veriyor.

"Tahran tarafından oyuna getirildiler"
"Brezilya ve Türkiye –iki ülke de şu anda Güvenlik Konseyi’nde yer alıyorlar- daha büyük bölgesel roller oynamaya hevesliler. İki ülke de İran’la herhagi bir çatışmayı engellemeye de hevesliler. Bu isteklere saygı duyuyoruz. Fakat tıpkı diğer herkes gibi, onlar da Tahran tarafından oyuna getirildiler.

"Amerikalı yetkililer anlaşmayı tamamen reddetmediler. İran’ın nükleer programınındaki ilerlemeyi yavaşlatmak için ve uluslararası kamuoyunu maniple etmek yerine görüşmelerle ilgilendiğini göstermek için daha fazlasını yapması gerektiğini söylüyorlar.

"Brezilya ve Türkiye diğer büyük oyunculara katılmalı ve Güvenlik Konseyi önergesine destek vermeli. Hatta bundan da önce Tahran’da geri dönüp mollalara inandırıcı bir uzlaşmaya gitmesi ve ciddi biçimde müzakerelere başlaması için baskı yapmalılar.

(soL – Dış Haberler)