Erdoğan'ın geçtiğimiz haftalarda yaptığıı "Suriye'ye karşı gerekirse NATO'nun 5. maddesini gündeme getiririz" açıklamasına karşın, ikinci gününü dolduran NATO zirvesinde bu yönde bir karar çıkmadı. Abdullah Gül başkanlığındaki Türkiye delegasyonu zirvede daha çok ikili görüşmelere ağırlık verdi.
BM Genel Sekreteri ile görüşmede, Annan Planı aleyhtarlığından çark
Abdullah Gül zirve öncesinde Chicago'da bulunan BM Genel Sekreteri Ban-Ki Moon ile ikili bir görüşme yaptı. Ana gündeminde Suriye'deki gelişmelerin yer aldığı görüşmede Moon, Annan Planının başarısını hedeflediklerini belirtti ve yakında ülkedeki gözlemci sayısının 300'e çıkarılacağını söyledi. Gül ise görüşmede, hükümetin geçtiğimiz haftalarda Annan Planı aleyhindeki çizgisinden çark ederek, "biz de planın başarısı için çalışıyoruz" açıklaması yaptı. Gül ayrıca, Suriye'deki gözlemci sayısının birkaç bine çıkarılması gerektiğini ifade etti.
NATO'da abilik rolüne devam
Gül diğer bir ikili görüşmesini Afganistan Devlet Başkanı Karzai ile yaptı. Görüşmede Karzai'nin Türkiye'nin Afganistan'daki NATO görevlerine devam etmesini talep ettiği belirtilirken, Gül'ün de NATO görevlerine sonuna kadar bağlı olduklarını ifade ettiği bildirildi.
Gül'ün Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile yaptığı görüşmede ise Karabağ sorunu tartışıldı. Basına yansıyan bilgilere göre Ermenistan-Azerbaycan gerilimi, zirveye katılan Türkiye delegasyonunun en önemli gündem maddeleri arasında yer alıyor. Gül'ün hedefleri arasında, bu gündemi zirvenin sonuç metninde yer alan "çözülmemiş çatışmalar" bölümüne dahil etmek bulunduğu belirtiliyor. Aliyve-Gül görüşmesinde ayrıca Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesi konuşuldu ve projenin planlandığı gibi yıl sonunda kadar biteceği ifade edildi
Gül, Makedonya Cumhurbaşkanı İvanov ila yaptığı görüşmede ise ülkenin NATO üyelik sürecini desteklemeye devam edeceklerini söyledi. İsim sorunu nedeniyle Yunanistan tarafından veto edilen Makedonya'nın NATO üyeliği konusunda en büyük destek veren ülke Türkiye.
AB üyelik sürecine yeniden ağırlık verilecek
Gül zirve sırasında Fransa'nın yeni cumhurbaşkanı Francois Hollande ile de bir araya geldi. Görüşmede iki taraf da sorunları çözmek için yeni bir sayfa açmak istediklerini ve yanlış anlamaların önüne geçmek istediklerini ifade ederken, Hollande, Türkiye'yi iç siyaset unsuru olarak kullanmayacaklarının altını çizdi. İki ülke arasında önümüzdeki dönemin en önemli gündemleri arasında, Fransa'nın da yoğun ilgi gösterdiği Ortadoğu bölgesi olduğu biliniyor. Öte yandan Türkiye'de önümüzdeki dönem öne çıkması beklenen AB üyelik süreci gündeminde de Fransa'nın tutumu Türkiye açısından önem taşıyor. Gül'ün Almanya başbakanı Merkel ile yaptığı görüşmede de yine AB üyelik sürecinin ve Suriye konularının konuşulduğu belirtildi.
Abdullah Gül'den ABD'ye övgüler
Abdullah Gül'ün zirve için gittiği Chicago'da yaptığı ilginç açıklamalardan biri ise, zirveden bir gün önce yapılan 19 Mayıs resepsiyonunda gerçekleşti. ABD'ye dönük övgü dolu sözler kullanan Gül konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
"Dışişleri Bakanlığı yaptığım dönemde de, Cumhurbaşkanlığım döneminde de Amerikalı dostlarımızla, başkanlarla, dışişleri bakanlarıyla, senatörlerle, milletvekilleriyle bir araya geldiğimizde, hep onlara şunu söylerim 'ABD süper bir devlet. Dünyanın birçok bölgesiyle ilgilenir ve birçok olayıyla ilgilenir. Bunları şöyle kağıda yazdığınızda, göreceksiniz ki bu ilgilendiğiniz konularla en çok ilgilenen ülkelerden birisi de Türkiye'dir. Başka bir kağıda da 'biz hangi konularla ilgileniyoruz' diye yazdığımızda o kadar çok benzerlik çıkacaktır ki.
Afganistan'dan Ortadoğu'ya, Balkanlar'dan Akdeniz'e, Kafkaslar'a, terörle mücadeleden enerji meselelerine, NATO'dan Kosova'ya kadar, aklınıza ne geliyorsa saydığınızda ABD'nin çok önem verdiği konular, bütün bu konuların içerisinde Türkiye de vardır, Irak'tan Suriye'ye kadar... Dolayısıyla ABD'nin nezdinde de daima Türkiye önemli bir ülke olmuştur.
Demin söylediğim gibi, zaman zaman zayıflamış olsa bile çok kısa dönemlerde, ilişkilerimiz daima güçlüdür ve bugün de güçlü olarak devam edecektir. Bunun değerini hem biz hem de Amerikalılar çok iyi biliyorlar."
(soL - Dış Haberler)