İspanya’da açlık artıyor, dükkan sahipleri çöplere kilit vuruyor

Kapitalizmin krizi İspanya’da milyonlarca insanı açlığa mahkum ediyor. Çöpten beslenenlerin sayısı artarken, bazı kentlerde süpermarketlerin çöp tenekelerine kilit taktırdığı belirtiliyor.

Katolik Kilisesi’ne bağlı bir hayır kurumu olan Caritas, şubat ayında yayımladığı raporda krizle sarsılan İspanya’da açlığın hızla arttığını belirtmekteydi. Kurumun açtığı aşevlerine gelenlerin sayısından hareketle hazırlanan rapora göre ülkede açlık çekenlerin sayısı 2010 yılında 2007’ye kıyasla iki kat artarak, bir milyon civarına çıktı. 2011 yılında da açlık çekenlerin sayısının 65 bin kişi arttığını belirten rapor, İspanya’daki ailelerin yüzde 22’sinin yoksulluk sınırının altında yaşadığını, bunların yüzde 30’unun da çok zor durumda olduğunu belirtiyordu.

Yoksulluk hem artıyor hem de derinleşiyor
Raporun basına tanıtıldığı toplantıda konuşan Caritas Genel Sekreteri Sebastian Mora, “Geçen yıla kıyasla daha fazla yoksul insan var ve bu insanlar artık daha da yoksul. Yoksulluk artık daha yaygın, daha şiddetli, daha kronik ve bu durum, zenginlerle yoksullar arasındaki mesafe açılmaya devam ettikçe daha fazla kutuplaşmış bir toplum yaratıyor” diye konuşuyordu.

Raporu hazırlayan ekibin koordinatörlüğünü yapan Francisco Lorenzo ise Mora’nın sözlerine şu verileri eklemekteydi: “580 bin civarında İspanyol, yani nüfusun yaklaşık yüzde 3,3’ü herhangi bir gelire sahip değil.” İspanya’nın resmi istatistik kurumunun verilerine göreyse, nüfusun yüzde 30’u ayın sonunu getiremiyor, yüzde 42’si ise öngöremedikleri bir harcama yapmak zorunda kaldıklarında bu durumla başa çıkmayı başaramıyor. Yani İspanya nüfusunun neredeyse yarısı, örneğin ciddi bir sağlık sorunu yaşadığında varını yoğunu kaybetme noktasında yaşıyor!

Francisco Lorenzo aynı toplantıda İspanya’da 3,5 milyon boş ev olduğunu, 30 bin kişinin ise evi olmadığı için sokakta yaşadığını belirtiyordu. Ve İspanyollar gelirlerinin yüzde 34’ünü konut kredisi ödemek için kullanıyor. 3,5 milyon ev boş dururken…

Kemerleri sıka sıka suyu çıkan halklar…
İspanya’da da tıpkı Yunanistan’da olduğu gibi, hükümet bütçe açığını kapatmak ve makroekonomik dengeyi sağlamak adına kemerleri her gün biraz daha sıkıyor. Daha az istihdam, daha düşük maaşlar, daha geç emeklilik, daha düşük emekli maaşı, daha fazla vergi, daha az kamusal hizmet… Sıkılan kemerdeki deliklerin listesi böyle gidiyor.

Hükümetin en son icraatlarından bir tanesi, hemen hemen bütün mal ve hizmetlerden alınan Katma Değer Vergisi oranını üç puan daha artırarak, yüzde 21’e çıkartmak oldu örneğin. Bu oran Türkiye’de yaşayanlara çok yüksek görünmeyebilir biz de “alışılmış” olan, İspanya’da kemere açılan bir başka delik… KDV’nin biraz daha artmasıyla gıda fiyatları da biraz daha artmış oldu şüphesiz. Böylece İspanya’nın hızla büyüyen açlar ordusuna yeni neferler katıldı.

Hükümet yerel yönetimlerin bütçelerinde kısıntıya gidince, bazı belediyeler “çare”yi okullarda düşük gelirli ailelere verilen bedava öğlen yemeklerini kaldırmak gibi “harcamaları” kısmakta buldular. Ve açlar ordusu biraz daha büyüdü.

Çöp kutularına kilit vuran belediyeler
The New York Times’tan Suzanne Daley, Madrid’in kenar mahallelerinden başlayarak, ülkedeki durumu anlatıyor. Muhabir, çöp kutularından beslenenlerin, yani açlar ordusunun her geçen gün büyüdüğünü aktarıyor. Gözde çöp tenekeleri ise semt halinin ve süpermarketlerin civarındakiler. Özellikle sabah saatlerinde yüzlerce aç insanın yeni sebze ve meyve sevkiyatından arta kalanları toplamak için çöp kutularını ziyaret ettiğini yazıyor Daley.

Daley, Katalonya’daki Girona kentinde süpermarketlerin çöp tenekelerine kilit vurduğunu da aktarıyor. Bir belediye yetkilisi, böylece insanların aşevlerine giderek daha sağlıklı beslenmesini sağladıklarını söyleyerek uygulamayı savunsa da, o kilitlerde kapitalist piyasanın vahşetini ve burjuvazinin vurdumduymazlığını görmek zor değil.

Bazı sendikacılar, ortaçağdan kalma binaları ve Arnavut kaldırımlarıyla gayet iyi korunmuş bu eski Yahudi kentinin oldukça turistik bir yer olduğunu hatırlatıyorlar. Yaklaşık 100 bin kişinin yaşadığı kentin ana geçim kaynağı turizm. Belediye yetkilileri kentte 7700 kişinin işsiz olduğunu ve bunların yüzde 40’ının her türlü sosyal yardımdan yoksun durumda olduğunu söylüyor. Kuşkusuz böyle bir kentte, dükkan ve otel sahiplerinin çöpleri eşeleyen açlar ordusu taburlarını görmeye tahammülü yok.

Belediye, aç insanları sosyal hizmet binalarına ve aşevlerine yönlendiren görevlilerinin olduğunu söylese de, bir sendikacının belirttiği gibi, bunu yapmak için çöp tenekelerine kilit vurmaya gerek yok. Sendikacı “bu top güllesiyle sinek öldürmeye benziyor” diyor NYT muhabirine.

Sendikacının sözlerine hak versek bile, o kilitlerin çok önemli bir sembolik anlam taşıdığını görmezden gelmemek gerekiyor.

(soL-Dış Haberler)