Afganistan, belki de dünyada ABD’nin “yarattığı” en çarpıcı örneklerden, ya da en büyük cehennemlerden birisi: 1970’li yıllarda ilerici bir hükümetin işbaşına gelmesi üzerine ABD, bunlara karşı Taliban güçlerine, Usame Bin Ladin gibi kökten dinci unsurlara silah ve para akıttı. Daha sonra aynı unsurlar ABD’den biraz uzaklaşınca, bu defa onların karşısındakilere para akıttı. Yetmedi, ülkeyi işgal etti.
Ve şimdi, bunların da hiçbirisinin yetmediği anlaşılıyor. Bir ülkenin teslim alınmasının boyutları, Afganistan’da açığa çıkıyor.
Hileli olduğunu ABD, AB ve BM yetkilileri dahil herkesin kabul ettiği bir seçim sonucunda seçilen Afgan Devlet Başkanı Hamid Karzai’nin önde gelen ulusal güvenlik danışmanlarından Muhammed Ziya Salihi hakkında bir yolsuzluk soruşturması başlatıldı. Salihi, 10 bin dolarlık bir araba karşılığında, geniş çaplı bir yolsuzluk soruşturmasının önüne geçmekle suçlanıyor.
Salihi hakkındaki soruşturma, bir süre sonra diğer hükümet üyelerinin de yabancı devletlerden aldıkları hediyeler ve paralara odaklanıyor. Ve ABD gazetelerinde konunun ayrıntıları netleşmeye başlıyor: Afgan başkanlık sarayının yarısından fazlası, CIA’dan doğrudan maaş alıyor!
Hükümeti maaşa bağlamışlar
Washington Post gazetesi, konuyla ilgili çok sayıda ABD yetkilisinin görüşünü aldı. Buna göre ABD, 2001 yılından bu yana işine yarayan en ufak jest karşılığında dahi Afgan yetkililere para dağıtıyor.
Bir ABD yetkilisi, “Sarayın yarısı maaş alıyor” diyor. Yetkiliye göre bazı hükümet üyeleri sadece bilgi kaynağı olarak “görev yaparken”, bazıları ise gayrıresmi anlaşmalar üzerinden CIA’dan düzenli olarak maaş alıyorlar.
Washington Post’a göre CIA’nın bu ödediği paralar dahi Afganistan hükümetinin satılmışlığını tarif etmeye yetmiyor. ABD’nin Afgan yetkililerine dağıttığı paralar, senelik 1 milyar doları buluyor. Bu, ülkeye nakit olarak sokularak dağıtılan paranın miktarı.
CIA sözcüsü Paul Gimigliano, maaş ödendiği bilgisini doğrulamaz ya da yalanlamazken, “Kurum Afganistan’daki Amerikan çıkarlarını kollamak noktasında vazgeçilmez bir rol oynamaktadır” diyor.
Türkiye ve İran da para dağıtanlar arasında
ABD, Afganistan’da yıllardır birtakım kişi ve grupları muazzam miktarda paralarla finanse ediyor. Kendi yarattıkları Taliban’a karşı savaşta, örneğin Türkiye devletinin kolladığı isimlerden Raşid Dostum gibi Taliban karşıtı savaş baronlarına işgal öncesi büyük paralar ve askeri teçhizat verildi.
İşgalin ardından aynı taktik, hükümet ve devlet yetkililerine yöneldi. Washington Post’a konuşan ve ismi verilmezken “başkanlık sarayının iç işleyişini çok iyi bildiği” belirtilen Afgan bir yetkili, İran hükümeti ve bazı Afgan şirketlerden Karzai hükümetine aktarılan paraların bir fonda toplandığını, yılda 10 ila 50 milyon dolar biriken bu fondaki paraların Karzai yanlılarınca kullanıldığını aktarıyor. Bir ABD yetkilisi ise, para dağıtan ülkeler arasında Türkiye ve Suudi Arabistan’ın da olduğunu iddia ediyor.
Neden şimdi açığa çıkarıldı?
Salihi’nin faaliyetleriyle hiçbir ilgileri olmadığını savunan bir diğer ABD yetkilisi, “Denizin öte yanında ABD’nin yapması gereken işi yapmasına yardım eden kişilere bazen para ödüyor olduğumuz yeni bir haber değil... Afganistan gibi bir yerde, bazı etkili kişilerin hem yararlı, hem de belli bir derecede yozlaşmış olmaları da şaşırtıcı olmamalıdır” diyor.
ABD’li ve Afgan yetkililerin birdenbire ülkedeki hükümetin yarısından fazlasının CIA’dan maaş aldığını söylemeye kadar gerçekleri basına ifşa etmeye hevesli olmaları, elbette “Neden şimdi?” sorusunu da sorduruyor.
Karzai hükümetinin dibine kadar yolsuzluğa batmış olduğu, CIA’nın Hamid Karzai’nin küçük kardeşi, uyuşturucu kaçakçısı Ahmet Veli Karzai gibi çok sayıda kişiyi maaşa bağladığı zaten biliniyordu. Ancak son dönemde Obama yönetiminin en fazla zorlandığı başlıklardan birisi Afganistan. Obama'nın savaşın dozunu artırdığı, ancak ABD'nin askeri zafer elde etmek bir yana, rekor kayıplar verdiği Afganistan, Obama karşıtları tarafından Obama'yı sıkıştırmak için de kullanılıyor.
(soL - Dış Haberler)