Honduras’ta 28 Haziran’da gerçekleşen darbe sonrasında bu işte ABD’nin parmağı olduğu birçok yerde yazıldı. Honduras’taki darbe sürecini yazan Eva Golinger Başkan Zelaya’nın ülkeye tekrar adım atmasını engellemeye kadar varan hukukdışı uygulamaların arkasında ABD yönetiminin olduğunu kanıtlarıyla sunuyor.
Golinger ‘Washington ve Honduras Darbesi: İşte kanıtı’ adlı makalesinde darbeyle ilgili ABD yönetiminden kimin ne yaptığını isim vererek açık ederken, darbenin olsa olsa Bush-Cheney döneminden gelen bir destekle ilişkisi olabileceği Obama’nın ise bu işlere asla bulaşmadığı yalanını da ortaya çıkardı.
Golinger Dışişleri Bakanlığı’nın darbeden haberdar olduğunu belirtirken bakanlığın ve Kongre’nin darbeye dahil olanları desteklediğini ve onlara para aktardığını vurguluyor. Golinger darbedeki ABD parmak izlerini açıklamaya şöyle devam ediyor: ABD, Soto Cano’da (Palmerola) bulunan askeri üste darbeyi yapacak olan Honduras askerlerine destek vermenin yanı sıra darbeyi kontrol ediyor. Ayrıca Tegucigalpa’da bulunan ABD büyükelçisi de Devlet Başkanı Manuel Zelaya’nın iktidardan indirilmesine fiilen yardım ediyor.
ABD’nin darbe sonrasındaki tutumuna da dikkat çeken Golinger, ABD’nin darbenin daha ilk gününde darbe güçlerini meşrulaştırıp Zelaya’yla bir tutarak her iki ‘taraf’ın görüşme sonucunda uzlaşması gerektiği çağrısında bulunuyor. Ayrıca ABD Dışişleri Bakanlığı’nın durumu darbe olarak nitelememesi ve darbe sonucunda her ülkenin uluslar arası hukuk açısından yapması gerektiği gibi ekonomik ve siyasi ilişkileri durdurmaması da bu kanıtlardan biri. Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’da yasal başkan olan Zelaya’yı ağzına almaması ve yasadışı bir şekilde iktidara getirilen Roberto Micheletti’yi muhatap alması da ABD’nin darbe konusunda hangi tarafta durduğunu gösteriyor.
Darbe konusunda açıkça hiçbir desteklerinin olmadığını söylemelerine rağmen ABD yönetiminin Honduras’ın sürgündeki başkanından ziyade darbe rejiminin temsilcilerini Washington’a çağırması da çarpıcı bir kanıt. Golinger bu ziyareti düzenleyenin de Cumhuriyetçi Senatör John McCain olduğunu ve McCain’inde ayrıca bu iş için Cormac Grup adındaki bir lobi grubunu ve Clinton’un avukatı olan Lanny Davis’le birlikte çalıştığını belirtiyor.
2002 yılında Venezuela’daki Bolivarcı hükümete karşı düzenlenen ve başarısızlıkla sona eren darbeden tanıdık isimler de Golinger’in makalesine yer alıyor. Venezuelalı iş adamı olan ve dönemin ayaklanma hareketlerinde adı sıkça anılan Pedro Carmona’nın avukatı ve Robert Carmona Borjas ve Otto Reich’da Başkan Zelaya’ya karşı darbenin zeminini sağlamak için Honduras’ta bulunuyordu.
Obama yönetimi de tescillendi
Obama yönetiminin darbeye dair suya sabuna dokunmayan açıklamalarını Dışişleri Bakanlığı’nın demeçlerinin alt üst ettiğini belirten Golinger, bakanlığın 1 Temmuz’daki basın açıklamasına dikkat çekiyor. Bakanlık o açıklamayla darbeden önceden haberdar olduğunu ve hatta Dışişleri Bakanı Yardımcı Asistanı Craig Kelley de dahil olmak üzere ABD’li diplomatların 1 hafta önce Honduras’a giderek Zelaya yönetiminden rahatsızlık duyan isimlerle görüştüğü de biliniyor. Dışişleri Bakanlığı’nın bu diplomatik tavırları aslında darbeye destek olarak algılanmazken, Clinton’un Zelaya’nın koltuğuna yeniden dönmesini ihtimal dahilinde olarak bile ifade etmemesi aslında darbenin ABD kulislerinde birtakım planların sonucu olduğunu destekler nitelikte.
Darbeye verilen açık destekler
ABD’nin Honduras Büyükelçisi: Hugo Llorens, bir “terörizm uzmanı” olarak 2002 yılında Bush yönetimi altında Washington’da Ulusal Güvenlik Konseyi’nin And ülkeleri İlişkileri yöneticisiydi. Aynı dönemde Bush’un Venezuela danışmanı olarak da görev yaptı. Chavez’e yönelik darbe girişimi de onun görevde olduğu dönemde yapıldı. ABD’nin Küba ve Latin Amerika’daki solcu hükümetlere karşı komisyonlarda çalışmış El Salvador elçisi Robert Blau, Guatemala elçisi Stephen McFarland ve Nikaragua elçisi Robert Callahan’la birlikte Llorens Zelaya hükümetinin istikrarsızlığına yönelik propaganda çalışmaları yürüttü.
Honduras Demokratik Sivil Birliği: Darbeden bir ay önce Zelaya’ya karşı medya ve sivil toplum örgütleriyle birlikte propaganda faaliyeti yürüten birlik, her yıl ABD Uluslar arası Kalkınma Ajansı (USAID) ve Ulusal Demokrasi Fonu’ndan (NED) 50 milyon dolar alıyor.
John Negroponte: Honduras’taki darbede izi sürülen bir başka ABD’li isim de Negroponte. ABD’nin eski Honduras elçisi Negroponte 1980’ler döneminde sol örgütlere karşı ölüm timleri ve paramiliter güçleri örgütleyen isim olarak biliniyor. Şimdilerde Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’un danışmanı olan Negroponte, Hugo Llorens’le birlikte çalışıyor.
soL – Dış Haberler