soL( HABER MERKEZİ) ABD'nin Avrupa ve Avrasya'dan sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Daniel Fried, Ortadoğu gezisi kapsamında Kıbrıs'a da uğrarken, müzakerelere ilişkin detaylı değerlendirmelerde bulundu. ABD Kıbrıs Büyükelçilik sözcüsüne göre, Fried'in ziyareti, "bölge ziyaretinin bir durağını" oluşturuyor. ABD'li yetkilinin bu ziyareti seçimler öncesinde Ortadoğu'ya yönelik nabız yoklama sürecinin bir parçası olarak da değerlendiriliyor.
Adaya yaptığı ziyaret çerçevesinde KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ve Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Dimitris Hristofyas'ın yanı sıra BM Genel Sekreteri Kıbrıs Özel Temsilcisi ve BM Barış Gücü (UNFICYP) Misyon Şefi Taye Brook-Zerihoun ile görüşen Fried, temaslarının sonunda Lefkoşa ara bölgedeki Fullbright Merkezinde basın toplantısı düzenledi.
Fried, Kıbrıs ziyaretinin ABD'nin Kıbrıs'ta çözüm çabalarını desteklediğinin bir kanıtı olduğunu vurgularken, ''İki kesimli, iki toplumlu federasyon, tek millet, tek vatandaşlık ve bölünmemiş bir ülke görmek istiyoruz'' dedi. Fried'in bu açıklamaları Talat-Hristofyas arasında gerçekleşen görüşmenin ardından, ABD yaklaşımının duyurulması olarak da yorumlandı.
Amerikan planı yok
Kıbrıs sorununa dair bir Amerikan planı olmadığını, ancak müzakereler sürecine ABD'nin açık desteği olduğunu söyleyen Fried, bunun, liderlere dayatılacak bir konu olmadığını, yolu liderlerin göstermesi gerektiğini ifade etti. Kıbrıs'ta ilerleme olduğunu belirten Fried, Lokmacı Kapısı'nın açılmasını da bu ilerlemenin bir göstergesi olarak değerlendirdi.
Görüşmelere dair çerçevenin iki liderinin 25 Temmuz'da yapacağı görüşmede belli olacağını söyleyen Fried, müzakerelere ne zaman başlanacağında adadaki liderlerin karar vereceğini bildirdi.
Türkiye'deki durum çözüm çabalarını etkilememeli
Fried, ''Türkiye'deki gelişmelerin Kıbrıs'taki sürece olumsuz etkisinin olup olamayacağı'' yönündeki bir soru üzerine de, Türkiye'nin de Kıbrıs'ta çözümü desteklediğini ifade ederek, Türkiye'deki siyasilerle defalarca görüştüğünü ve onların Kıbrıs'ta çözümün gerekli olduğunu savunduğunu belirtti. Fried, ''Umarız Türkiye'deki siyasi gelişmeler demokrasi içinde çözüme kavuşur ve bu süreç aşılır. Umarım Türkiye'deki durum Kıbrıs'taki çözüm çabalarını olumsuz etkilemez'' dedi.
Diğer yandan, Fried gazetecilere Avrupa Birliği'nin sürece teknik olarak destek verebileceğini de hatırlattı.
Talat: Biz anlaştık
KKTC Cumhurbaşkanı Talat, Güney Kıbrıs'ta yayımlanan Alithia gazetesine önceki gün yaptığı açıklamada, "iki kurucu eyalete sahip olacak, iki toplumlu, iki kesimli federasyonda anlaştıkları"nı ifade etmesinin ardından ABD'den de bu doğrultuda gelen açıklamalar tarafların belli konularda uzlaştıklarının göstergesi olarak da yorumlanıyor.
ABD'nin Kıbrıs başlığına yönelik müdahalesi Ortadoğu politikasın bir parçası olarak ele alınırken, Türkiye'deki son gelişmelerin adaya nasıl yansıyacağı da ayrı bir tartışma konusu. Talat'ın "tek devlet tek egemenlik" tarzındaki cesur açıklamalarına şu anda Türkiye kamuoyu pek ilgi gösteremezken, ABD'nin adadaki ağırlığını artırdığı da gözlerden kaçmıyor.
Diğer yandan Güney Kıbrıs'taki siyasetçilerin "tek devlet tek egemenlik" çıkışı karşısında pek rahat olmadıkları görülüyor. Kıbrıs Cumhuriyeti ve Demokratik Parti (DİKO) lideri Marios Karoyan, Kıbrıs'ta ''onurlu ve adil bir uzlaşıya'' hazır olduklarını, ''hileli çözümleri ve Kıbrıs sorununun kapatılmasını kabul etmeyecekleri"ni' ifade ederek, adadaki Türk askerinin varlığına dikkat çekti.