Bolivya'da gerçekleşen darbenin ardından Evo Morales taraftarlarının soL'un da içinde olduğu bazı yayınlara ve kamuoyuna ulaştırdıkları ikinci değerlendirmeyi okurlarımızla paylaşıyoruz.

Değerlendirme Jose Marti Küba Dostluk Derneği tarafından Türkçe'ye çevrildi...

#Bolivya’da darbe:

2. GÜN SOKAKLARDA SEFERBERLİK, SARAYDA KOMEDİ

•  La Paz’da boş sokaklar, gece boyunca yakılan ateşlerin ve lastiklerin artıklarıyla, derme çatma barikatlardan geriye kalanlarla güne uyandı. Halk hareketi, sömürge döneminde yerli halklar aleyhindeki nefreti meşru çıkarmaya yarayan kara efsaneleri, “yerliler evlerimize girip soygun yapacaklar” gibi orta ve üst sınıf hezeyanlarını hortlattı.
•  Bu kolektif histeri ortamında, polis ve silahlı kuvvetler gece boyunca yeni bir şiddet dalgası başlattı: Uçaklar önemli şehirlerin üzerinde gece boyunca uçtu ve herhangi bir resmi açıklama yapılmamışsa da, edinilen bilgilere göre La Paz ve Cochabamba’da en az 120 kişinin gözaltına alındığı anlaşılıyor. Potosí ilinin kuzeyindeki Betanzos köyünde askerler köylülerin üzerine ateş açtı. Kaç kişinin ölüp yaralandığı henüz tam olarak bilinmiyor.
•  Bankalar, alışveriş merkezleri ve işyerleri halen kapalı. Az sayıda işyeri akşam saatlerinde açıldı ve olağanın yarısı tempoyla hizmet verdi. Ekmek ve bazı temel ürünler için kuyruklar oluştu.
•  Mahallelerdeki polis karakollarının önlerinde de eski yazı masaları, çatı atermitleri, dikenli tellerden oluşan barikatlar kuruldu. “İsyan kontrolü” ekipmanıyla donatılmış polisler gece boyunca ayaktaydı ve silahlarını devamlı olarak ateşleyip yeniden doldurdular. Endişeli ve gergin olduğu gözlenen polislerin yüzünde korku ve pişmanlık okunuyordu.
•  Dün gün ortasında ayrıca, 8 Kasım günü La Paz’da polis ayaklanmasını başlatan birimin amiri Yamil Antelo’nun ölüm haberi geldi. Antelo’nun La Paz – El Alto otobanında motosikletiyle seyrederken trafik kazası geçirdiği ve kurtarılamadığı açıklandı. Darbe hakkında “haddinden fazla şey bilen” polisin ölümü şaibeli bulundu.
•  Darbeci muhalefet, Yasama Meclisi’nin akşam saatlerinde bir oturum yapması için sabah saatlerinden itibaren ısrar gösterdi. Morales’in partisi MAS’ın milletvekilleri bir basın açıklaması yaparak şehrin felç edildiği ve meclis binasının darbeci polis ve asker tarafından ablukaya alındığı mevcut koşullarda böyle bir oturum yapılmasının mümkün olmayabileceğini belirttiler. MAS milletvekillerinin önerisi gayet basitti: “Önce ülkedeki şiddeti durdurun, meclisi öyle toplayalım.”
•  Darbeciler saat 16.00’ya dek Yasama Meclisi’ni toplamak için çabaladılarsa da yeterli çoğunluğa ulaşamadılar ve meclis oturumunu “ertesi gün olası en erken saatte toplamak üzere” bu girişimi askıya aldılar. El Alto’da harekete geçen darbe karşıtı mahalli kuvvetler, yerli halkların sembolü olan gökkuşağı renklerindeki damalı Whipala bayrağını başkentin merkezindeki göndere yeniden çektiler. Bolivya Sendikalar Birliği (COB) darbecilere şehri terk etmeleri için mühlet vererek aksi halde harekete geçeceklerini açıkladı.
•  Köşeye sıkışan ve çaresiz kalan darbeciler, Çokuluslu Anayasa Mahkemesi’ne başvurdular. İktidarın devrine ilişkin anayasal süreçler normalde oldukça uzun sürmesine karşın, süreci hızlandırmak için rüşvet teklif etme, darbeci partiler aracılığıyla baskı kurma ve yabancı hükümetleri araya sokma gibi birçok yola başvurdular. Birkaç saat sonra, anayasa maddelerine dayandırılmayan ve yasal geçerliği olmayan bir tebliğ yayımlayan Mahkeme, iktidarın fiili devrine yetki verdi.
•  Darbeciler, yeter çoğunluk oluşturamadıkları halde Yasama Meclisi’nde konuşlandılar. Anayasa Mahkemesi’nin zoraki tebliği sonrasında Senatör Jeanine Áñez’i Senato Başkanı ilan ettiler ve Devlet Başkanı Evo Morales, Başkan Yardımcısı Álvaro García Linera, Senato Başkanı Adriana Salvatierra ve Temsilciler Meclisi Víctor Borda’nın itirazları hiçe sayıldı. İktidarın devrini bir an evvel gerçekleştirmek adına tüm yasal adımlar es geçildi.
•  Sahnelenen komedi bununla kalmadı; Senato Başkanı Jeanine Áñez, Yasama Meclisi’ni oluşturan 166 milletvekilinden sadece 30’unun mevcut bulunduğu oturumda kendini Bolivya Devlet Başkanı ilan etti. Bir asker tarafından kendisine başkanlık kuşağı giydirilip Kurtarıcı Simón Bolívar Madalyası takdim edilirken, muhalefetin sahnelediği bu kepazelik canlı yayında gösterildi.
•  Jeanine Áñez’in Quemado Sarayı’nın balkonundan yaptığı kısa konuşmanın dinleyicileri arasında milletvekillerinden daha fazla gazeteci bulunuyordu. Meclisin etrafındaki polis ve asker barikatının dışında, devlet başkanlığının anayasaya aykırı bir dayatmayla el değiştirmesi halk tarafından protesto edilmekteydi. Darbeci polis bu protestoları bastırmak için silahsız halka göz yaşartıcı gaz ve plastik mermiyle müdahale etti.
•  Günün son saatlerinde, Trópico de Cochabamba yöresi koka üreticilerinin temsilcisi olan ve koka tarımı alanındaki sendikal harekette Evo Morales’in halefi olarak görülen Andrónico Rodríguez ulusa seslenen bir konuşma yaptı. Rodríguez, koka sektörü çalışanlarının direnişteki köylülere ve El Alto halkına katılarak harekete geçeceğini ilan etti. Darbeye karşı direnmeye devam ediyoruz.
•  Şu etiketlerle kendi sosyal ağlarınızda paylaşarak bize yardımcı olun:

#GolpeDeEstadoBolivia
#EvoPresidenteLegitimo
#ElMundoConEvo
#ResistenciaAlGolpe