NATO'dan AB desteği

NATO Genel Sekteri AB'ye çağrıda bulunarak "Türkiye'yi dışlamayın" dedi.

soL (HABER MERKEZİ) NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, AB'ye, Türkiye ile savunma alanındaki bağları güçlendirme çağrısında bulundu.

AB dönem başkanı Fransa tarafından düzenlenen ''AB-NATO İlişkileri'' seminerinde konuşan De Hoop Scheffer, Türkiye'nin AB'ye üye olmamasından dolayı Birlik ile NATO arasında güvenlikle ilgili görevlerde uzun zamandır devam eden soruna değindi ve Türkiye'nin AB çatısı altında olması gerektiğini ifade etti. Scheffer, taraflar arasında güvenlik başlığında ortaya çıkan sorunu ''Askerlerimiz tehlikeli görevlerde yan yana görev yaparken bunun böyle devam etmesine izin veremeyiz'' şeklinde değerlendirdi.

Türkiye'yi dışlamayın
Türkiye'nin Avrupa'nın savunma sanayisini geliştirmek için kurulan Avrupa Savunma Ajansı'ndan dışlanmasına atıfta bulunan De Hoop Scheffer, Türkiye'nin bu ajansa dahil edilmesi çağrısında bulundu. NATO Genel Sekreteri, ''Biz NATO içinde, şu anda NATO üyesi olmayanlarla nasıl çalışacağımızın yollarını arıyoruz, aynı şeyi AB'nin de yapması gerekir'' dedi.

Türkiye'nin Avrupa Savunma Ajansı'na üyeliği konusundaki baskılar, AB içinde NATO'nun ağırlığının artması şeklinde de yorumlanıyor. Türkiye, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin vetosu yüzünden Avrupa Savunma Ajansı'na dahil edilemiyor.

Türkiye üzerinden ortaya çıkan gerilim ise daha çok AB-NATO arasındaki işbirliğinin nasıl yürütülüp geliştirileceğinin bir parçası. NATO, Türkiye'nin Avrupa Savunma Ajansı'na dahil edilmesini savunuyor.

Solana'dan yalanlama
AB ortak dış politika ve güvenlik yüksek temsilcisi Javier Solana ise AB-NATO işbirliğindeki sorunların kaynağı olarak Türkiye'yi gösterenleri yalanlayarak, bu konuda yeni bir çalışmaya gerek duyulduğunu bildirdi.

Solana, ''AB-NATO işbirliği için en önemli çerçevemiz Berlin Artı (Anlaşması). Seçim zaferinin ardından (Başbakan Recep Tayyip) Erdoğan ile Berlin Artı anlaşmasının içeriğine son halini vermek için 2002 yılında Ankara'ya gittim. Berlin Artı tek bir barış gücü operasyonu için, 2003 yılında Makedonya için geliştirildi. O dönemde Ankara'daki siyasi durum böyle bir anlaşmanın imzalanmasını kolaylaştırdı. Fakat bu özel bir amaç içindi'' dedi. AB'nin daha sonra NATO imkan ve kapasitesini kullanmak için Berlin Artı çerçevesinden başka operasyonlarda da başarıyla faydalandığını anlatan Solana, buna örnek olarak Bosna Hersek'te görevi 2004 yılında NATO'dan devralan EUFOR-ALTHEA'yı gösterdi.

''Fakat Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) o günden beri önemli ölçüde gelişti ve şu anda yeni bir durumla karşı karşıyayız'' diyen Solana, ''AB ve NATO Kosova ve Afganistan gibi farklı görevlerde omuz omuza aynı ortak hedef için görev yapmaktadır. Operasyonel seviyede birbiriyle iletişim hayati önemdedir. Berlin Artı bu durumu kapsamamaktadır ve (işbirliği için) uygun bir çerçeve sunmamaktadır. Güvenliği ve eylemlerimizin uyumunu güvence altına almamakta ve bu harekatlarda başarı garantisi sunmamaktadır. Bize, gerekli yerde ve zamanda teknik düzenlemeler yapabilmek gibi daha fazla esneklik gerekiyor'' dedi.

AB'den değişim sinyali

Solana, siyasi engeller ortadan kalksa bile Berlin Artı'yı NATO-AB işbirliği için yeterli görmediğini vurgulayarak, ''Eylemlerimizi kolaylaştırmak için daha fazlasına ihtiyacımız var. Hızlı çözüm bulmamız gerekiyor'' dedi.

AB'nin barış gücü görevlerinde NATO yanında Birleşmiş Milletler, Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası ve diğer uluslararası kuruluşlarla da işbirliği içinde çalışabilmesine ihtiyaç duyduklarını anlatan Solana, Afganistan'daki durumun bunun ne kadar önemli olduğunu gösterdiğini ifade etti.

Seminer, Türkiye'nin AB çatısı altındaki konumu dışında genel olarak AB-NATO ilişkilerinin yeniden tanımlanmasına yönelik girişimleri içerirken, Fransa'nın dönem başkanlığında gerçekleştirilen bu tartışmanın gelecek günlere de taşınması bekleniyor.