İran'ın arabuluculuk önerisi tartışılıyor

İran'ın Ankara-Erivan arasında arabuluculuk teklifi Türkiye-Ermenistan İş Geliştirme Konseyi tarafından olumlu bulunurken bazı stratejistler ise İran'ın bu role uygun olmadığını savunuyor.

soL (HABER MERKEZİ) Iran Dışişleri Bakanı Muttaki'nin Ankara ziyareti sırasında Ermenistan'daki meslektaşı Edward Nalbandiyan'la bir telefon görüşmesi yaparak Ankara-Erivan ilişkilerinin iyileştirilmesinde yardımcı rol üstlenebileceklerini önerdiği haberleri geçen hafta basına yansımıştı. İki ülke arasındaki ilişkilerin gelişmesinin bölgesel barış ve istikrar açısından önem taşıdığını söyleyen Muttaki, "bölgede güçlü ve istikrarlı bir ülke olan İran arabuluculuk görevini üstlenebilir" ifadelerini kullanmıştı.

"Dünya Türkiye ile Ermenistan'ın barışmasını istiyor"
Açıklamaya çeşitli kesimler tarafından farklı yorumlar getiriliyor. Son olarak, Türkiye-Ermenistan İş Geliştirme Konseyi (TABDC) Eşbaşkanı Kaan Soyak, İran'ın Türkiye ile Ermenistan arasında arabuluculuk yapma teklifini olumlu karşıladıklarını söyledi. Açıklamayı gazetecilere değerlendiren Soyak, sayıca az ancak önemli etkiye sahip bir Ermeni nüfusu barındıran İran'ın, bölgedeki gelişmelerin dışında kalmamak amacıyla böyle bir çıkış yaptığını düşündüklerini söyledi.

Son zamanlarda Türkiye - Ermenistan ilişkilerinin gelişmesi için uluslararası kamuoyunda bir irade oluşmaya başladığını kaydeden Soyak, "İlk kez İran dahil bölge ülkeleriyle Minsk Grubu üyeleri (ABD, Rusya, Fransa) Türkiye - Ermenistan sınırının açılması ve tüm sorunların karşılıklı çözümü konusunda hemfikirler ve elbirliği ile Türkiye ile Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesini istiyorlar. Bu guruba en son İran da katıldı" dedi ve İran'ın önerisini son derece olumlu değerlendirdiklerini söyledi.

Mayıs 1997'de İstanbul ve Erivan'da, iki ülkenin iş adamları arasında işbirliğini geliştirmek amacıyla kurulan derneğin her iki taraftan birer eş başkanı var. Ancak derneğin merkezi Brüksel'de ve esas amacı, Avrupa Birliği'nde bir lobi baskısı oluşturmak olarak değerlendiriliyor.

"Türkiye'nin İran - Suriye arabuluculuğu teklifine cevap!"

Muttaki'nin açıklamasını değerlendirenlerden İranlı Kafkasya uzmanı Hatem Gadiri ise, Azeri Trend haber ajansına yaptığı konuşmada "İran, Ermeni faktörünü kullanarak Ankara'ya baskı yapmayı düşünüyor. Ayrıca, İran'da Ermeni lobisi güçlü ve dolayısıyla bundan yararlanan Ermeniler, İran'dan Türkiye - Ermenistan ilişkilerinin düzelmesini talep ediyorlar" demişti ve bu teklifin, Türkiye'nin Suriye ve İsrail arasında arabuluculuğa soyunmasına bir cevap olduğunu ifade etmişti.

"Tarafsız değildir, arabulucu olamaz"
Türkmeneli İşbirliği Vakfı tarafından finanse edilen Global Strateji Enstitüsü'nde Orta Doğu uzmanı olarak çalışan Özüm S. Uzun ise İran'ın bu girişimini gerçekçi bulmadıklarını söyledi. Uzun, İran'ın girişiminin Azerbaycan ile yaşadığı Dağlık Karabağ sorunu çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğini belirtti ve İran'ın tarafsız olmaması sebebiyle bu role uygun olmadığını söyledi.

Uzun, Türkiye'nin İran'ın nükleer faaliyetleriyle ilgili süreçte oynadığı role karşılık, İran'ın da Türkiye'nin sorun yaşadığı bir ülkeyle diyalog kurmasına yardımcı olmak istediğini, böylelikle uluslararası platformda sempati kazanmayı umabileceğini ancak böyle bir girişimin gerçekçi olmadığını savundu.