soL (HABER MERKEZİ) Askerlerin sivil mahkemelerde yargılanmasının önünü açan düzenleme yakın tarihimizdeki pek çok olayı tekrar gündeme getirdi. Bu olayların bir çoğuyla ilgili dava başvurusu yapılırken hükümet, ek düzenleme sinyali verdi.
"Ek düzenleme gerekiyor"
Radikal'den Murat Yetkin'in sorularını yanıtlayan Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, hükümetin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün askerlerin sivil mahkemelerde yargılanma alanını genişleten yasayı onaylarken Başbakanlığa gönderdiği tavsiye mektubunu önemsediğini ve gereğini yapacağını söyledi. Gerekeni hükümet olarak bir an önce yapacaklarını söyleyen Çiçek, "Askeri kesimin Cumhurbaşkanı’na yansıttığı, basına da yansıyan ve Cumhurbaşkanı’nın da kısmen paylaştığı tereddütleri kaldıracak düzenlemeler yapılacak" dedi.
DÜzenlemenin Milli Savunma Bakanlığı'nın alanı olduğunu belirten Çiçek, "Zaten Cumhurbaşkanlığı’nın açıklamasında da bu tereddütlerin ‘askerlik hizmeti bakımından disiplin ve hukuki güvencelere ilişkin’ ortaya çıkabileceği söylenleniyor. Askeri yargı olduğu için bu çalışmayı yapıp hükümete verecek olan da Milli Savunma Bakanlığı’dır" dedi.
Akın Birdal dava açıyor
11 yıl önce İHD Başkanı iken uğradığı silahlı suikast sonucu ölümden dönen DTP Diyarbakır Milletvekili Akın Birdal, olayın azmettiricisi olduğu iddia edilen dönemin Genelkurmay İkinci Başkanı Çevik Bir ve MGK eski Genel Sekreteri Erol Özkasnak hakkında dava açmaya hazırlanıyor.
Yargı reformunun kendisi gibi mağdur olan binlerce kişi ve kuruma umut olduğunu söyleyen Birdal, "Konuyu avukat arkadaşlarımla görüşüyorum. Çevik Bir ve Özkasnak hakkında suç duyurusunda bulunacağız. Pazartesi günü konuyu değerlendirip hafta içinde, gerçekten o birçok kişinin işten atılmasına, kurumların kapatılmasına ve bizim hayatımıza kastettirmeye yönelik bu andıçın hesabını vermeliler sivil yargı önünde. O zaman askeri yargı müşaviri izin vermedi, müdahale oldu. O dönemde işleyen mekanizmayı çok iyi biliyoruz. Bu yasayı, en azından bunun kullanılıyor olmasını, demokratik kamuoyuna göstermek gerekiyor. Geçmişe dönük, Şemdinli, 28 Şubat, darbe günlükleri ve planlarının yeniden ele alınması gerekiyor" dedi.
Dağlıca da sivil yargıya
Dağlıca davası avukatlarından Dinçel Aslan, davanın askeri mahkemeden sivil mahkemeye alınması için başvuruda bulundu. Er Ramazan Yüce'nin avukatı Dinçel Aslan, 3 sayfalık talep dilekçesini davanın görüldüğü Van Jandarma Asayiş Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi'ne verdi. Aslan duruşmanın bundan böyle Van Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilmesini talep etti. Davanın daha öncede sivil mahkemede görülmesi istenmiş, mahkeme bu talebi reddetmemiş ancak esas hakkındaki kararla birlikte değerlendirilmesine karar vermişti. Şemdinli davasının da avukatlarından olan Dinçel Aslan, askeri mahkemede görülen Şemdinli davasının yeniden sivil yargıya gitmesi için de önümüzdeki günlerde talepte bulunacaklarını söyledi.
Şemdinli tekrar sivile
Kasım 2005'te Hakkari'nin Şemdinli ilçesindeki Umut Kitabevi'nin bombalanmasıyla ilgili davada, Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi, sanık astsubaylar Ali Kaya, Özcan İldeniz ve üçüncü sanık Veysel Ateş'e 39'ar yıldan fazla ceza vermişti. Ancak Yargıtay 9. Ceza Dairesi 16 Mayıs 2007'de Kaya ve İldeniz'in "asker olmaları", üzerilerine atılı suçun "görevleri sırasında" oluştuğu gerekçesiyle kararı bozmuş, Van'daki mahkeme de bu karara uyarak dosyayı Van Jandarma Komutanlığı'ndaki askeri mahkemeye göndermişti. Müdahil avukatlar, adil yargılamanın gerçekleşmeyeceği gerekçesiyle davadan çekilmişti. Askeri mahkemenin ilk kararıysa, tutuklu sanıkları tutuksuz yargılanmak üzere Aralık 2007'de serbest bırakmak olmuştu.
Askeri mahkemelerin görev alanını daraltan yasa değişikliğinin yürürlüğe girmesinin ardından, avukatlar Tahir Elçi ve Murat Timur, Şemdinli davasının hemen sivil yargıya geri dönmesi gerektiğini söylediler. Bianet'e açıklamada bulunan Elçi ve Timur, Van Askeri Mahkemesi'nin hiçbir başvuruyu beklemeden, kendiliğinden görevsizlik kararı vererek dosyayı Van'daki ağır ceza mahkemesine göndermesi gerektiğini söylediler.