Küba insanlığın refahı için dünyaya alternatifler sunuyor

Çeviri: Tuba Değirmenci, İnanç Demirkol

Blog: Sınıfın Sağlığı

Geçtiğimiz ay Granma Internnacional'da yer alan bir inceleme yazısına göre Küba biyoteknoloji alanında kısıtlı imkanlarıyla ölçülemeyecek başarılara imza atıyor.  Ülkemizde son yıllarda kanser aşısı üzerinden artan Küba'nın sağlık hizmetlerine olan ilgiyi de besleyecek yazıyı okurlarımızla paylaşıyoruz.        


Farmakoloji ve biyoteknoloji endüstrisi grubu olan BioCubaFarma 7 Aralık 2012’de kuruldu. Bugün 32 kurum ve 78 üretim tesisinden oluşuyor. BioCubaFarma'nın yeni geliştirilen hatları Küba ekonomisinin gelişimine yüksek oranda katkı sağlayan medikal çalışmalar yaratırken, olası iş bağlantıları için dünyaya en insaflı senaryoları sunmaktadır. Mal ve hizmetler Küba’nın en önemli ihraç potansiyelleridir. 60 ülke üzerinde 30 yıllık kronik hastalık tedavilerinin bilimsel sonuçları, üretimi ve araştırmaları günümüzün finansal metodları ile uyum içerisindedir. Tüm bunlar Küba’nın sağlık alanındaki yardım şöhretinin garantisi altındadır.

Her defasında daha da önemli bir hal alan katma değeri yüksek, farklılaşmaya ve istikrarlı bir şekilde büyümeye yönlendirilen tüm bu ihraç ürünleri sağlık sistemini olumlu yönde dönüştürerek, alıcı ülkelerin yaşam kalitesini yedi alanda yükseltiyor. BioCubaFarma sorumlusu Mayda Mauri Pérez’in özellikle dikkat çektiği diyabetik hastaların teşhis ve bakımı, kardiyovasküler hastalıkların rehabilitasyonu ve önlenmesi, kanser tedavisi araştırmaları öncelikli çalışma alanlarıdır.

Diğer alanlar ise; işitme engellilerin teşhisi ve tedavisi, çocuğun nörogelişim sorunlarına erken teşhis, genişletilmiş doğum öncesi ve yenidoğan çalışmaları ile epidemiyolojik gözetimleri içermektedir. Tesislerin gebelik öncesinden, gebeliğin son dönemine kadar erken tanı ve uygun tedavi yöntemleri içeren yaklaşımı, ulusal ve uluslararası alanda prestijini arttırmaktadır.

BioCubaFarma, 78 üretim tesisi ve 8 aşı fabrikasında yaklaşık olarak 22.000 çalışanıyla, Küba'da kullanılan toplam 857 ilacın 578’ini üreten bir organizasyondur. Ayrıca 6.325 üniversite öğrencisinin içerisinde yer aldığı, 262 hekim, 1.170 bilim insanı, 1.300 teknisyen ve 719 araştırmacının toplandığı yetkin yüksek teknoloji platformlarından oluşur.

Genetik ve Biyoteknoloji Mühendisliği Merkezi, Moleküler Bağışıklık Merkezi, Küba Nörobilim  Merkezi ve İmmünolojik Deneme Merkezi 7 Aralık 2012'de eşgüdüme kavuşarak, örneğin Hepatit B, HIV virüsünün ve meningogok menenjitinin  önlenmesini mümkün kılacak gelişmelere imza attılar. Ayrıca tartışmasız üretim lideri olunan İnsan Rekombinant Eritropoetin ya da Heberprot-P* gibi (diyabete bağlı amputasyonu yüzde 78 oranında önleyici ilaç) veya ilerlemiş boyun, akciğer ve beyin tümörleri için aşı tedavileri (Nimotuzumab, Cimavax-EGF ve Racotumomab) desteklenmektedir.

33 bulaşıcı hastalığın, 33 tür kanserin, 18 tür kardiyovasküler hastalık ve diyabetin araştırılmasına başlanmıştır. Ayrıca, 182 buluş 20 ülkede 30 klinik çalışmada değerlendirilmektedir. Çalışma ortaklarından Brezilya, Venezuela, Güney Afrika, Hindistan, Vietnam ve Cezayir’e yapılan teknoloji transferi dikkat çekicidir. Gelecekte Küba'nın Mariel Gelişim Bölgesi’nin BioCubaFarma'nın çalışmalarını kolaylaştırıcı özel vergi rejimine sahip olması cazip koşulları yaratacaktır.

BioCubaFarma'nın ulusal yetenekleri toplum sağlığı esasına dayanır, Küba devletine aittir ve bu son yarım yüzyılda elde edilen olumlu sağlık göstergeleri ile beslenmektedir. Küba’da tedavi görmeye karar veren dünyanın diğer ülkelerinin hastaları için, birinci dünya ülkeleri olarak bilinen gelişmiş kapitalist ülkelerin kıyaslanabilir yaşam endekslerini sağlayan bir yardım almak ayrıcalıktır.

İlk başkan yardımcısı Dr. Eduardo Martínez Díaz, ABD ve Küba arasındaki diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasından beri iki yönde çalışma alanlarını belirlemek amacıyla azımsanmayacak kadar Kuzey Amerikalı biyo-eczacılık şirketinin BioCubaFarma’yı ziyaret ettiğini anlattı. Díaz, ‘’Küba'da ürünlerini tanıtmak için ilgilenen ABD’li şirketler oldukça çok. ABD’nin özel tedavilerine ve ilaçlarına erişemediğimizden dolayı ülkemizde yitirdiğimiz insan hayatları çok olduğu için Küba açısından da oldukça önemlidir’’ dedi.

Washington hükümeti tarafından dayatılan acımasız ekonomik, ticari ve mali ablukadan zarar gören bir tek Küba nüfusu değildir. BoCubaFarma’ya ve şirketlerine ait yeni ürünler birçok ABD yurttaşının hayatını kurtarabiliyor. Bir örnek vermek gerekirse Küba, bu ülkede kayıtlı patentle dünya çapında benzersiz bir ürün olan Heberprot-P’ye güvenirken, Kuzey Amerika'da yılda 70.000’den fazla hastanın bacakları ampute ediliyor.

Küba Bilimsel Topluluğu ve özellikle BioCubaFarma çalışanları, hem Kübalı hem de Kuzey Amerikalı hastaların yaşam haklarına saygı istiyorlar ve diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını gerçekleştirmek için en iyi yolun, en kısa sürede ablukanın ortadan kaldırılması olarak görüyorlar.


*2000’li yılların sonlarında Küba başta olmak üzere özellikle Latin Amerika ülkelerinde kullanılmaya başlanmış ve diyabetik ayak yaralarının tedavisinde iyi sonuçlar vermiştir. AKP iktidarının Küba'ya uygulanan ablukaya arka çıkan politikalar izlemesi sonucu ilacın ülkemizde kullanımı sınırlı kalmıştır. Toplumda travma dışı uzuv kesilmelerinin (amputasyon) yarısı diyabet hastalığı(diyabetik ayak) nedeniyle oluşmaktadır.