Amerikan Kalp Birliği (AKB) dergisinin son sayısında Kolorado Tıp Fakültesi Kardiyoloji profesörlerinden Edward P. Havranek ve arkadaşları, Amerikan toplumunun belli kesimlerinin sosyoekonomik iyileşmeden ve tedaviden yararlanamaması halinde 2020 yılında Amerikalıların kalp sağlığında yüzde 20’lik iyileşme ve kalp damar hastalıkları ve inmeler nedeniyle ölümlerde yüzde 20 azalma hedeflerine ulaşılamayacağını açıkladı.
Bu açıklama aynı zamanda sağlık sorunlarının çözümünü salt tıbbi müdahalelerde arayan ve sağlığın toplumsal belirleyicilerini göz ardı eden biyomedikal yaklaşımın iflasının itirafı anlamına geliyor. Kalp ve damar hastalıklarının içinde oluştuğu ve geliştiği toplumsal koşullara hitap etmeksizin, yalnızca tıbbi müdahalelerle bu sorunların üstesinden gelinemeyeceği, biyomedikal tıbbın en önemli kalelerinden biri olan AKB tarafından itiraf ediliyor.
ABD’de kalp ve damar hastalıkları prevalansının 2010 – 2030 yılları arasında yüzde 10 artması bekleniyor. Kardiyologlar bu artışı kısmen son 25 yıldır obezite, hipertansiyon, diyabet ve fiziksel etkinliksizlikteki artışa bağlıyorlar. Bunlara da diyet ve fiziksel etkinlikte değişikliklere yol açan sosyal ve çevresel koşullardaki değişimlerin yol açmış olabileceğini ifade ediyorlar. Aynı zamanda kalp ve damar hastalıklarının önlenmesi ve tedavisindeki ilerlemelerin toplumun bütün kesimleri tarafından paylaşılmadığına dikkat çekiyorlar.
Havranek ve arkadaşları kapitalist tıbbı, kapitalist tıbbın küresel merkezinden topa tutuyor ve toplumcu tıbbın temel argümanlarını ABD’de dillendiriyorlar:
Toplumcu tıbbın Engels ve Virchow’dan beri savunduğu ilkelerin, kapitalist tıbbın küresel merkezinde dillendiriliyor olmasını duymak çok güzel. 150 yılı aşkın bir süredir sağlığın toplumsal belirleyicilerine gözlerini kapayan kapitalist tıp, sonunda sağlıkta sosyalizmin başarısını biyomedikal yaklaşımın amiral gemilerinden birinin ağzından itiraf ediyor.
Kaynak
Havranek, EP ve ark. (2015). Social Determinants of Risk and Outcomes for Cardiovascular Disease: A Scientific Statement From the American Heart Association. Circulation. AHA. DOI: 10.1161/CIR.0000000000000228.