Cam işçilerinde kot taşlama hastalığı... Ölümleri önleyebiliriz!

direnişte

Blog: Serbest Kürsü

Evet, istatistiklere göre memleketimizde meslek hastalıklarına pek rastlanmıyor! Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı teşhis konan vaka sayısını 500 kat artırabilmek için projeler geliştiriyor. Bu konuda da başarısız oluyor. Öyle ki, bu projeler başladığından beri tanı konan meslek hastalığı sayısı bir türlü artmıyor. Yani tam bir komedi yaşanıyor bu alanda.

Birçok sebebi var bu konunun. Sebepleri alanın profesyonellerince biliniyor, ifade de ediliyor ama pek dikkate alan olmuyor. Meslek hastalıkları Bakanlığın projelerinde kalıyor.

Aynı durum, kot kumlama işçileriyle gündeme gelen SİLİKOZ-PNÖMOKONYOZ, namı diğer “madenci hastalığı” için de geçerli. Bu hastalık, birçok farklı sektörde de risk yaratıyor. Ancak bu sektörlerde konu önemsenmiyor, alınması gereken tedbirler alınmıyor. Bu sektörlerin başında da cam sanayi geliyor. Cam işçileri potansiyel PNÖMOKONYOZ hastası!

Birer birer yaşamını yitiren kot kumlama işçilerimiz aslında buzdağının sadece görünen kısmı durumundalar. Bunların dışında birkaç diş teknisyeni, bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıda metal sektöründe kumlama işlerinde çalışan işçide teşhis edilen PNÖMOKONYOZ vakası, kumun kendisinin kullanıldığı cam sanayisinde ise sıfır teşhis durumunda.

Tozla mücadele mevzuatına göre herhangi bir sağlık sorunu olmayan fakat toza maruz kalmakta olan çalışanların en az iki yılda bir standart akciğer filmi çektirmesi gerekiyor. Bu filmlerin aynı zamanda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın sitesinde listeleri yayımlanan ILO okuyucularına okutularak değerlendirilmesi gerekiyor. İşyeri hekimleri bu süreyi çalışanın sağlık durumu, mağduriyet düzeyi gibi kriterlere göre daha da kısaltma ve solunum fonksiyon tetkiki gibi başka tetkikler ekleme hakkına da sahip.

Peki cam sanayinde PNÖMOKONYOZ vakaları neden tespit edilmiyor? Ya da tespit ediliyor da istatistiklere mi yansımıyor? Yoksa cam sanayi işçileri bu işi yüzde 100 güvenli bir biçimde mi yapıyorlar?

Onların her gün ürettiği ve bizim her gün kullandığımız camların arasında, onların ciğerlerinden bakıyor olmayalım dünyaya? Endişemiz cam işçilerinin kısa bir süre sonra kot taşlama işçileri gibi gündeme gelmesidir. O zaman her şey için çok geç olmuş olacak!

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na göre her 1.000 çalışan için 4-12 meslek hastalığı vakası beklenmelidir[1]. SGK verilerine göre, 2013 yılında kayıtlı 18.886.989 çalışan var. Buna göre en az 75.548 meslek hastası olmalı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2013 yılında yaptığı bir araştırmada, son 12 ayda çalıştığını ifade eden hanehalkının yüzde 2,1’i işe bağlı hastalık yaşadığını ifade ediyor[2]. Yine Bakanlık tarafından yayımlanan Meslek Hastalığı Rehberi’nde, işe bağlı ölümlerin beşte dördünün meslek hastalığı nedenli olduğu belirtiliyor.

SGK verilerine göre, 2010 yılındaki ölümlü iş kazası sayısı 1.454’tür. Buna göre bu rakamın 4 katı olması gereken MESLEK  HASTALIĞINA bağlı ölüm sayısı ise SGK verilerinde “0”dır.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin 2014 iş cinayeti sayılarına göre en az 1.886 işçi yaşamını iş cinayetine (kaza!..) bağlı olarak yitirmiştir. Bakanlığın yukarıda anılan kaynağına göre meslek hastalığına bağlı ölümler bu rakamın 4 katı olmalıdır. Yani, 7.544-YEDİBİNBEŞYÜZKIRKDÖRT. Henüz 2014 SGK verileri yayımlanmadı fakat bildiğimiz kadarıyla canlarını kaybeden kot kumlama işçileri dahil edilmeyecekse bu rakam gene 2013 yılında da açıklandığı gibi “0“ olacaktır…

Buz dağının görünen kısmında yer alan 371 meslek hastalığı vakasının yaklaşık yarısı solunum sistemine bağlı hastalıklar, yani  PNÖMOKONYOZdur. Dolayısıyla korkumuz, görünmeyen kısmında da bu illetin büyüklüğü ve Cam– Seramik Sektörünün taşıdığı riskler (silisyum) yer almaktadır.

Yazımız uyarı olsun. Sektördeki sendikalar ve bakanlık ölümlere seyirci kalmasın!


[1] Meslek Hastalığı Rehberi ÇSGB http://www.csgb.gov.tr/csgbPortal/ShowProperty/WLP%20Repository/isggm/do...

[2] http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16118