Yazar ve çevirmen Bertan Onaran'a veda

Cüneyt Göksü

Blog: Serbest Kürsü

Yazar ve çevirmen Bertan Onaran'ı, can dostumu, 16 Aralık 2016'da sabaha karşı kaybettik.

Bertan Abi ve Sevil Abla ile ilk tanışıklığımız uzun yıllar önce bir Küba etkinliğinde oldu. Arka sıradan omzuma birisi usulcacık dokundu, döndüm, gülümseyen bir yüz "Sarı Sıcak Pencere"yi uzattı ve imzalamamı rica etti. Ondan sonra hiç ama hiç kopmadık, ayrı düşmedik, sımsıkı kenetlendik.

Bertan'la yolculuğa çıkan herkes gibi ben de onunla tanışık olduğum yıllar boyunca onlarca yeni dost edindim, sanat, siyaset, edebiyat, felsefe, sinema, müzik, fotoğraf ve dünya tarihine ait, bildiklerimizin ya da bildiğimizi sandıklarımızın üzerine koyduklarıyla, yönlendirmeleriyle, zenginleşmemize, daha da çok insan olmaya yaklaşmamıza sonsuz katkı koydu.

Bertan Abi, 1937'de Haydarpaşa Lisesi’ni, İÜ Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyat Bölümü’nü bitirdi. İlk çevirilerini 1963 yılında yayımladı. 1964’te Memet Fuat’la tanıştı. 1972’de Beauvoir’dan aktardığı Konuk Kız’a TDK çeviri ödülü verildi. Cihat Burak, Ruhi Su ve daha onlarca sanat, edebiyat çevresinden değerli insanla tanışık ve dosttu.

Tam bir yurtsever, yaşamın değerini kavramış bir bilge, Küba'yı, Sosyalizmi, Fidel'i sonuna kadar anlamış, hazmetmiş ve daha da önemlisi tam da bu gerçeklere göre dimdik yaşayan, aydınlık biriydi Bertan Abi.

Bertan Onaran diyince Türkiye'de çoğu insanın aklına Saint-Exupery, Marguerite Duras, Albertine Sarrazin, Gilles Martinet’den yaptığı çeviriler, Cervantes’in başyapıtı Don Quijote’yi ilk kez tam metin olarak yaptığı çeviri ve Wilhelm Reich gelir.

Bunların yanında André Malraux, Émile Zola, Stendhal, Panait Istrati, Eugène Ionesco, Alain Robe Grillet, Nathalie Sarraute’dan çeviriler yaptı.

Ruhi Su'ya ait eşsiz sevgisi, tanışıklığı ve hala sakladığı ses ve saz kayıtları çok değerlidir. Çok geniş film ve belgesel arşivinden yararlanıp zenginleşmeyen yoktur Bertan'ın Dostları arasında.

Bertan Abi, hayat yolculuğunda sanat, siyaset, edebiyat, felsefe, sinema, müzik, fotoğraf ve dünya tarihine ait bütün bildiklerini ve biriktirdiklerini insanlık ile paylaşma konusunda üzerine düşeni yaptı.

İnsanları karşılıksız sevmenin, karşılık beklemeden iyilik yapmanın, paylaşarak zenginleşmenin ve gelişmenin canlı bir çınarı idi.

79 yaşında aramızdan ayrılan Bertan Onaran 18 Aralık Pazar, öğle saatlerinde Hekimbaşı mezarlığından defnedilecek.

Sevenlerinin başı sağolsun.