Onlar konuşur ama bunlar da hesap kitap bilmiyor!

Burhan Özalp

Blog: Serbest Kürsü

Çerez paralarının havalarda uçuştuğu bir dönemde, reklam panolarındaki AKP’nin seçim afişlerini görmüşsünüzdür. Yapılan uygulama ve arkasına “Onlar konuşur Ak Parti Yapar” sloganını yapıştırmışlardır. Bu afişlerden bir tanesi de tarımla ilgili: “Mazot, Gübre ve Ürün Desteği Alıyorum! Onlar Konuşur Ak Parti Yapar!”

Resim 1: Mazot Gübre Desteği Alan “Mutlu” Çiftçi

Bu afişe de “tonton” bir amca koymuşlar. Kendisi çiftçi mi bilmiyorum. Büyük ihtimalle değil, kaldı ki aklı başında çiftçi mazot ve gübre fiyatlarına bir de mazot ve gübre için verilen desteğe baktığında mazot gübre desteği alıyorum diye övünmez. Eğer bu afişteki tonton amca çiftçi ise büyük ihtimalle de büyük çiftçidir. Dolayısıyla mazot ve gübre desteği onun için “çerez parası” bile değildir.

Yahu bunlar (AKP), bunlar diyorum çünkü biliyorsunuz AKP kendisini eleştirenleri ya da alternatifi olmaya çalışanları “onlar” diyerek bir “kişi zamiri” adı altında toplamakta sakınca görmüyorsa benim de “bunlar” dememde bir sakınca yoktur diyorum, hesap kitap da bilmiyor. Bunlar bir dönüme ne kadar mazot-gübre masrafı oluğundan, verdikleri mazot- gübre desteğinin masrafın yüzde kaçını karşıladığından haberleri yok ki mazot-gübre desteği veriyoruz diye övünüyorlar.

Bakınız şimdi çizelge 1’de görüyorsunuz. Çiftçi ürünü hasat edinceye kadar hangi işlemleri yapıyor ve buralarda ne kadarlık mazot masrafı yapıyor ortada. Bu tablo iyimser çünkü her işlemin 1 kere yapıldığını varsaydım aslında bazı işlemler birkaç kere yapılıyor (Tapan, sırt çekme gibi). Aslında durum daha da feci… (Çizelgede 1’de mısır ürünü için yapılan işlemlerdir.)

Çizelge 1: Hasat Yapılıncaya Kadar Yapılıncaya Kadar 1 Dönüme Yapılan İşlemler ve Mazot Masrafı

Çiftçi mısır üretmek için dönüme en az 10.5 LT mazot harcıyor, 46.73 TL de mazot masrafı yapıyor. Aslında bu masraf daha yukarı da. Peki, verilen mazot desteği ne kadar? Mısırın dahil olduğu grupta, hububat, yem bitkileri, baklagiller, yumru bitkiler, sebze ve meyve alanları için, verilen mazot desteği dönüme 4.6 TL.  Yani yapılan mazot masrafının % 9.8’i. Verilen mazot desteği bu… Şaka değil ciddi ciddi övündükleri destek bu…

MAZOT DESTEĞİ VERMESELER DAHA İYİ
Çiftçinin dönüme yaptığı mazot masrafı 46.73 TL, 4.6 TL destek alırsa masraf yaklaşık 42 TL’ye düşüyor. Fakat devlet-hükümet mazot desteği vermeseler daha iyi. Çünkü bu 46.73 TL’lik masrafın % 50’si vergi. Aslında vergi almayıp ve destek vermeseler çiftçi için çok daha iyi olacak. Vergi almazlar ise dönüme mazot masrafı yaklaşık 23 TL olacak. Varın hangisinin daha iyi olduğuna siz karar verin. Destekli 42 TL’lik mazot masrafı mı? Yoksa desteksiz ve vergisiz 23 TL’lik mazot masrafı mı?

Yahu bunlar hakikaten hesap kitap bilmiyorlar…

Gübre Desteği Mi Dediniz? Geçiniz!

Peki, gübrede durum nasıl gelin ona da bakalım. Çizelge 2’de yine mısır için kullanılan gübreleri, ,miktarını, masrafını görüyorsunuz.

Çizelge 2: 1 Dönüme Kullanılan Gübre Miktarı ve Masrafı

Dönüme yapılan gübre masrafı üre için 62.5 tl, 20 20 20 kompoze gübre için 55 TL, toplam masraf ise 117.5 TL. Mısır için verilen gübre desteği dönüme 6 TL. Yani yapılan gübre masrafının % 5’i. Verilen gübre desteği bu… Şaka değil ciddi ciddi övündükleri destek bu…

Yahu bunlar hakikaten hesap kitap bilmiyorlar…

DEVEDE KULAK BİLE OLMAYAN MAZOT GÜBRE DESTEĞİ
İşte durum ortada, mazot-gübre desteği veriyoruz diye boy boy, çarşaf çarşaf afiş astırdıkları; meydanlarda gerine gerine, haykıra haykıra söyledikleri destek bu. Devede kulak bile değil! 

Tabi bir de şöyle bir durum var bu desteklerden çiftçi kayıt sitemine kayıtlı olan çiftçiler yararlanıyor. Ayrıca ilginç bir durum daha var. Çiftçinin bütün arazisi kendi arazi değil, sezonda sezona başkalarının veya devletin arazisini kiralayabiliyor. Fakat başkasının arazisini kiraladığında destek alabiliyorken, devlet arazisini kiraladığında destekten faydalanamıyor.

Türkiye’de tarımda ortalama arazi genişliği 60 dönüm. Bunu baz aldığımızda, bir çiftçinin 60 dönüm arazisi varsa, Yaptığı mazot gübre masrafı 9853.8 TL. Buna karşılık 276 TL mazot desteği ve 360 TL gübre yani toplam 636 TL destek alıyor.

Çiftçi yaklaşık 10000 TL’lik mazot-gübre masrafına karşılık aldığı 636 TL’lik desteği ne yapıyor diyorsanız? Sizi hiç merakta bırakmadan cevaplayayım:

Hadi çocuklar, sizi bu akşam güzel bir yemeğe götüreyim…”