Tekrar soruyoruz: Reşitköy Barajı Projesi'nde ne oluyor?

Arzu Kır

Blog: Serbest Kürsü

Balıkesir Burhaniye ilçesinin biricik Alevi Türkmen Köyü’nü yutacak olan Reşitköy Barajı, raflarda bekletilen elli yıllık bir proje olmaktan çıktı. 13 Ekim tarihli Körfez Demokrat Gazetesi'nde sekiz sütuna manşetten müjde verildi: "Reşitköy Barajı ihalesinde geri sayım başladı"

Güney Marmara'dan başlayıp, güney batı Ege2 ye uzanan Madra dağlarının eteklerinde kurulu Baraj'dan doğrudan etkilenecek olan Şahinler, Ağacık, Hisar ve çevre köylerde "sulu tarım" yapılacağı yanılsaması ile Barajın gerçekte, Madra dağlarında sermaye gruplarına ruhsatları dağıtılan altın ve diğer madenler için yapılacağı gerçeği gözlerden kaçırılıyor. Son birkaç yıldır hızlanan biçimde Madra dağlarında altın ağırlıklı olarak maden aramalarının yapıldığı, bulunduğu ve işletildiği biliniyor. Hem de Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’nın izniyle. Tabii, Tarım ve Ormancılık Bakanlığı da, "sulama projesi" hazırlıyor, kimsenin görmediği! Barajı’nın yapılması planlanan bölge buğday ve zeytin tarımına uygun iklim koşulları ve toprağıyla, binlerce yıldır sadece üretenleri değil, Anadolu coğrafyasını besliyor. On yıl olmadı, Balıkesir’in Balya ilçesi, "Emperyalist madenciliğin mirası

" olarak, ölü bir toprağa dönüşeli... Kozak Yaylası’nın fıstık çamları on yıl olmadan beslemez oldu üreticilerini...

Yine aynı Körfez Demokrat Gazetesi’nde, Burhaniye Belediye Başkanı’nın zaferi olarak sunuluyor Reşitköy Barajı ihalesinin yapılacak olması. Başarı elbette. Elli yıldır yapılamayanı, yapacaklar. Oysa düne kadar, "bilmiyorlardı"! Özellikle, binlerce yılık geleneksel hayırları, düğünleri, sevinçleri ve acılarıyla suyun altında kalacak olan Tahtacı köyü sakinleri, Barajın yapılıp yapılmayacağını öğrenmek istediklerinde, Muhtar bu soruyu Belediye, Kaymakam kim varsa o makama soruyor ve "bilmiyoruz" cevabını alıyordu. Artık, biliyorlar. Yıl sonuna kadar, ihale yapılacak.

Çevre köyler sulu tarım yapacakları, baraj gölünde balık tutacakları, kıyıda göl manzaralı tarlalarda turistik tesis kuracakları, ucu ucuna yaşamaktan kurtulacaklarına inanıyor. Tarlası su altında kalacak olanlardan bazıları, verilecek kamulaştırma bedeli ile Burhaniye’den, Ören’den iyi bir ev alabileceğine inandırılmış. Madenlerde kullanılacak suda balık yaşamayacağını, siyanürlü suyun yeraltı sularına, havaya, toprağa karışacağını, zeytinlerin de, buğdayların da artık yetişmeyeceğini bilmiyorlar. Öyle ki, maden gerçeği gibi ihale tarihi de saklanıyor burada yaşayanlardan. "Geri sayım başladı." Bütün bilinen bu!

Tahtacı köyünde büyük çoğunluk, köyünü bırakıp gitmek istemiyor. Çünkü madenleri bilmese de buradan ayrıldığında binlerce yıllık geleneklerinin, düğünlerde ve hayırlarda gelinlerin kızların giydiği, doğadaki tüm renkleri taşıyan üç eteğin, doğum sevincinde, ölümün acısında paylaşılan etli aşın, nohutlu pilavın, keşkeğin de suyun altında kalacağını biliyor. Tek başına kalacağını, yalnızlaşacağını biliyor. Geçimlik, 3-5 tavuk, inek ya da keçisini taşıyamayacağını, 5-10 dönümlük buğday ya da zeytin bahçesinde kullanamadığı emeğini satmak zorunda kalacağını, işsiz kalacağını, aç kalacağını biliyor. Tahtacı Köyü sakinlerinden bir köylü soruyor: "Televizyonda izlemiştik. Entelköy Efeköy’e Karşı... Burada köylünün komünist dedikleri adam termik santrale karşı çıkıyor ve engel oluyor. Bizim köyde de böyle bir mucize olur mu?"

Reşitköy Barajı’nın çevresel etkilerini, neden ve sonuçlarını yani ne getirip ne götüreceğini öğrenmek için, Tahtacı Köyü Muhtarı Ahmet Dönmez’in çağrısı ile 12 Kasım 2016 Cumartesi günü, Burhaniye ilçe merkezinde, Reha Yurdakul Salonu’nda, GÜMÇED (Güney Marmara Çevre Derneği) tarafından bir panel düzenleniyor. Hep birlikte öğreneceğiz.

Bir kez daha soruyoruz:

Bir zamanlar buğdayların yıkandığı akarsular kurumuş, köprüler karayoluna dönmüşken Reşitköy barajı hangi kanallardan, nasıl doldurulacak? Yatağı değiştirilerek ya da borularla buraya bağlanacak olan akarsular nasıl olup da, kurumayacak? Kaç yıl için barajı dolduracak, sonra ne olacak? Endemik bitki türleri, zeytin, buğday bundan nasıl etkilenecek? ÇED raporu var mı? Yapılması planlanan baraj havzasında yaşayanlarla görüşüldü mü? Bölgede bilhassa altın arayan şirketlere maden ruhsatları dağıtıldı mı? Tahtacı köyünde yaşayan üretici ve yoksul Burhaniye’nin biricik Alevi Türkmen köyünü bekleyen nedir? Yılsonuna kadar yapılacağı ilan edilen ihalenin tarihi nedir? Planlandığı haliyle Reşitköy Barajı’nın altında kalacak olan Tahtacı köyünde yaşayanlar ve çevre köyler, ne zaman bilgilendirilecekler? Ne beklenmektedir?