(*)Bu yazı ufku aramaktan asla vazgeçmeyecek olanlara ithaf edilmiştir…

Olacaksan bir balina

Bakmayacaksın ardına

Bir kuyruk sallayacaksın

Açılacaksın ummana

İşte bu sihirli şiiri okudu zürafa, boa yılanıyla açılacağı deniz yolculuğunda kullanacakları kayığı bulmadan hemen önce. Zaten bu yüzden sihirli ya bu şiir, gitmeye karar vermiş ama nasıl gideceklerini bilemez haldeyken, bir kayık çıkartıverdi önlerine.

Ufku arayan filozof zürafa ile filozof boa yılanının, dünyayı daha önce tam dokuz yüz otuz kere dolaşmış balina Süleyman ile karşılaştıkları maceralı deniz yolculuğunu anlatan, “Balina Süleyman’ın Dokuz Yüz Otuz Birinci Dünya Turu” isimli kitabından bahsediyorum. Yazarı çok tanıdık, muhtemelen birçok okurumuzun yetişkinlere yönelik Yerdeniz Büyücüsü, Karanlığın Sol Eli, Mülksüzler gibi kitaplarıyla tanıdığı, Hugo ve Nebula ödüllerinin sahibi Ursula K. Le Guin. Le Guin’in toplam 12 adet çocuk kitabı var. Bunlardan en çok ilgi göreni olan Kanatlı Kediler dizisini bir başka yazıda yazmak üzere söz verip, kitabımıza dönelim.

“Balina Süleyman’ın Dokuz Yüz Otuz Birinci Dünya Turu” bir çocuk kitabı olmasına rağmen, bence her yaştan insana hitap edebilecek bir kitap. Hatta zaman zaman tekrar elime alıp okuduğumu, sonra da “hadi çocuklar bunu size bir kere daha okuyayım” diyerek tekrar okuduğumu itiraf etmeliyim. İnsanın içindeki gezme ve dünyayı görme arzusunu pekiştirdiğinden midir, yoksa hepimizi kendi ufkumuzu aramaya devam etme konusunda cesaretlendirdiğinden midir bilemiyorum. Sonuçta insana kendini iyi hissettirdiği kesin.

Ha bir de uyarı, bu kitap çocuklarınızı kesinlikle ufku aramaya teşvik edecektir. Bu nedenle ufku aramaktan vazgeçmiş yetişkinlerin çocuklarına okutmasını tavsiye etmiyorum.

Kitabın çevirisi çok başarılı, bu nedenle çevirmen Vedat Yılmaz’dan bahsetmemek olmaz. Ama kitapta metinden sonra en çok övgüyü hak eden kısım resimleri. Alicia Austin tarafından çizilen her resimde çok keyifli minik detaylar bulacaksınız. Bunları çocuklarınızın bulması pek olası değil, sizin onlarla paylaşmanız kitabı okuma sürecine ayrı bir keyif katacaktır. Mesela zürafa ile boa yılanının yolculukta kullandıkları kayığın adı, Serendipity. Çevirisi en zor İngilizce kelime kabul ediliyor ama benim gibi illa Türkçe’sini  bulacağım derseniz ben yardımcı olayım. Anlamı; bulabildiğim kadarıyla “şans eseri değerli bir şeyler keşfetme yeteneği” imiş. Bunun dışında bir resimde kullanılan can simidinde yazan kelime (The Pequod) ile veya bizim gezgin filozofların karşılaştığı balinanın (Balina Süleyman bir yerden tanıdık geliyor mu size?) edebiyattaki geçmişi ile bambaşka öykülere sıçrayabilir, çocuklarınıza kitapların ne kadar büyülü bir şey olduğunu kanıtlayabilirsiniz.

Yazıyı kitabın içinden en sevdiğim kısmı alıntılayarak bitirmek istiyorum.

“Bay Balina,” dedi zürafa sonunda, “dünyadaki herkesten daha yaşlısınız, ama siz şimdiye kadar ufka hiç ulaşamadınız diye bu ona ulaşılamayacağı anlamına gelmez.

Çocuklarınızın ve sizin ufku arama serüveninizde başarılar…

Balina Süleyman’ın Dokuz Yüz Otuz Birinci Dünya Turu
Yazan: Ursula K. Le Guin
Resimleyen: Alicia Austin
Çeviren: Vedat Yılmaz
Yaş grubu: 8+
Çınarçocuk Yayınları 2010 

Katkı ve öneriler için; [email protected]