Yıl İ.Ö. 431, Peloponnesos Savaşı başlangıcı, Spartalıların saldırıları ve Atinalı iki çocuk… Kephalos ile Philon. Bu savaşın bitip diğerlerinin başlamasına daha da otuz yıl olsun ama biz önce öyküden bahsedelim, daha sonra yazıda yer kalırsa “Atina demokrasisi” ne değinelim.
Kitabın yazarı Renée Holler’in “Antik Yunanistan’da Bilmeceli Bir Polisiye Roman” alt başlıklı bu öyküyü hangi sebeple yazdığının bilgisine sahip değiliz fakat öykünün Türkçeye çevrilmesi sayesinde bizim çocukların Antik Yunan hakkında bilgi edinecek olmasında ortaklaştığımızı söyleyebiliriz. Öykü, okuyucunun olayların geçtiği Agora*, Aharne*, Attika*, Pire Limanı gibi yerlerin havasını soluması; Antik Yunan’da yaşayan kişilerin giyim kuşamlarından günlük yaşamdaki uğraşlarına kadar birçok şey hakkında bilgi vermesi amacıyla yazılmış gibi. Atinali iki çocuğun aniden kaybolan arkadaşlarını bulmaya çalışırken takip ettikleri izler heyecan verici ama kitabın ağır basan yanı o dönemin Atina’sını; oradaki yaşam şeklini anlatması. Dolayısıyla Agora’da bir ayakkabıcıda Sokrates’e rastlamış olmaları, Philon’un babasının bir akşam *Symposion’a davet edilmiş olması, kent planları yapan Yunan mimar Hippodamos’tan bahsedilmesi ve buna benzer daha bir dolu örneğin öyküyü kaplaması kenar süsü olmasa gerek.
Kitapta Atina demokrasisi çözümlemeleri aramasak da Atina’da tüccar sınıfın ortaya çıkmasıyla köle ticaretinin yaygınlaştığını ve Atina demokrasisinin bunun üzerine kurulduğunu hatırlatmış olalım.
9 yaş üzeri çocuklar için yazılan bu kitabın Sokrates’in idealist felsefesine ve aristokrasi yanlısı duruşuna değinmesini beklemek komik olur ama belki bu kitap sayesinde Antik Yunan tarihini okumaya heves eden çocuklar olur ve bu kitap da böylece onlara bir yol göstermiş olur.
Tarihten bir kesitin içerisine oturtulmuş ve özellikle polisiye türünde yazılmış bir eser olarak dikkat çeken “Akropolis’in Gölgesinde” isimli kitap, kendi öyküsünü önceleyen İlyadayı, filozof Anaksagoras’ı, Dor kavimlerinin savaşlarını öğrenmek için çocuklara referans olsun. Haydi! Macera daha yeni başlıyor!
*Agora: Yunan kent merkezinde açık meydan. Burası hem Pazar yeri hem de halkın toplantı yeri olarak kullanılıyordu.
*Aharne: Atina’nın kuzeyinde, zeytini ve şarap yapılan üzümü ile meşhur bir Attika köyü.
*Attika: Küçük kent ve köylerden meydana gelen ve başkent ile birlikte kent devleti Atina’yı oluşturan kara parçası.
*Symposion: Yunan erkeklerinin konuklarını ağırladıkları, yemek yenen, içki içilen ve felsefe konuşulan ortam.
Katkı ve öneriler için; [email protected]