Amerika Birleşik Devletleri (ABD) opiyat, yani morfin ya da eroin benzeri uyuşturucu madde kullanımının en yaygın olduğu ülkelerin başında geliyor. Son açıklanan rakamlar bu maddelerin kullanımının giderek tırmandığına işaret ediyor. Verilen rakamlara göre her 1 milyon Amerikalı’dan 50 bini opiyat benzeri uyuşturucu madde kullanıyor.
Bu maddeler sadece eroin gibi yasadışı maddelerde bulunmuyor. Opiyatlar aynı zamanda bazı reçeteli ağrı kesicilerde de yer alıyor. ABD’de yaşanan opiyat patlamasının önemli bir kısmı da bu ağrı kesicilere dayanıyor.
Bu kullanımla ilişkilenen ölümlerin sayısı da alarm verici düzeyi aşmış durumda. Çünkü 2017 yılının verilerine göre bu maddelerin kullanımı ile ilişkili ölümlerin sayısı yıllık 70 bini geçmiş durumda. Bu sayı bir yılda ABD’de trafik kazalarına bağlı oluşan ölümlerin sayısından çok daha fazla.
Opiyatın hem yasal hem yasadışı kullanımlarını içeren bu sayı, her geçen yıl artarak oldukça çarpıcı bir grafik sunuyor. 2017 yılındaki toplam ölüm sayısı 1999’dakilerin 6 katından fazla. Sadece bu yıla ait 70 bin 200 kişinin ölümü, önceki yıllarda aynı sebeple ölenlerin yüzde 68’den fazlasına karşılık geliyor. Bu miktar 2017 yılında, her gün 130 Amerikalı’nın opiyat yüksek dozundan öldüğü anlamına geliyor.
Ölümlerin kaynakları araştırılırken reçete olarak yazılan ilaçların sayıca fazlalığına dikkat çekiliyor. Amerika’da yaygın bir kültür haline gelen opiyat içerikli ağrı kesicilerin kullanım miktarındaki artış, bu ölümlerin doğrudan sebepleri arasında gösteriliyor. 2010 yılında en yüksek sayıya ulaşan bu reçeteler bugün için yüzde 18’lik bir düşüşe sahip. Ancak hala bu sayı 1999’daki sayının 3 katından fazla. Artış o kadar çarpıcı ki eroin benzeri madde içeren bu ilaçların reçete sayısı birçok bölgede toplam nüfusun 10 katına varabiliyor. Örneğin 500 kişinin yaşadığı küçük köye bir yılda 5 bin kutudan daha fazla opiyat içerikli ağrı kesici yazılabiliyor.
Doktorların yaptığı değerlendirmeye göre bu tabloyu çökmüş bir sağlık sisteminin sonucu olarak görmek mümkün. Sağlık sigortalarının neredeyse tümü yalnızca yazılan “ağrı kesicileri” karşılıyor; bu da gerekli tedavinin uygulanamaması anlamına geliyor. Örneğin fizik tedavi görmesi gereken hastalar bu tedaviye sigortaları karşılamadığı için ulaşamıyor; ancak içeriğinde opiyat da bulunan ağrı kesiciler kendilerine seçenek olarak sunuluyor. Bu döngü on binlerce hastanın opiyatı “sağlık gerekçesiyle” günlük olarak kullanmasına yol açıyor. Zamanla kullanım miktarındaki artış yüksek doz ölümleriyle sonuçlanıyor.
Sağlık sigortalarının yol açtığı bu durum, ilaç şirketlerinin müdahalesiyle de pekişiyor. Çok sayıda reklam yatırımı yapan bu şirketler, opiyat içerikli ağrı kesicilerin kullanım yaygınlığını arttırmayı hedefliyor ve başarıyor. Sağlık çalışanlarının değerlendirmesine göre binlerce kişi internette ya da televizyonda gördüğünü söyleyerek doğrudan bu ilaçlara erişim talep ediyor.
2013-2015 yıllarının verilerine göre en yüksek opiyat kullanımına sahip ülkeler sırasıyla ABD, Kanada, Almanya, Danimarka ve Avusturya.
Kaynaklar:
https://www.cdc.gov/drugoverdose/epidemic/index.html
https://www.bbc.com/news/world-us-canada-41701718
Görsel: https://www.neflopioidepidemic.com/overdose-signs.html#/