Evrimsel değişimlerin büyük bir kısmı, küçük artışlarla meydana geliyor: filler biraz daha büyür, zürafaların boyunları bir miktar daha uzar. Eğer bu ufak değişimler yararlılık sağlıyorsa, bunların daha sonra kendi mutasyonlarını da dahil edecek olan gelecek kuşaklara geçme şansı artar. Ve bu gelişim, kalın bir deriye ya da zürafada olduğu gibi uzamış bir boyna sahip oluncaya kadar devam eder.

Fakat bir böcekteki kanat sayısı ya da bir primatın kolları gibi özellikler söz konusu olduğunda bir ara aşama olmadığı görülür. Öyleyse böylesi geniş evrimsel sıçramalar nasıl gerçekleşmektedir?

Bulguları Nature'da yayımlanan, California Teknoloji Enstitüsü'ndeki (Caltech) araştırma ekibi, bu tür değişimlerin kısmi etkinlik olarak bilinen olayla işleyen, rastgele dalgalanmaların ya da genetik olmayan varyasyonların sonucu olabileceğini ortaya koyuyor.

"Araştırmamız kısmı etkinliğin, aşama aşama evrilerek, bir biçiminin yüzde 100'ünü üreten bir türün, niteliksel olarak bir başka biçiminin yüzde 100'ünü geliştirmesinde nasıl rol oynadığını göstermektedir." diye açıklamada bulunan Caltech araştırmacılarından Michael Elowitz, olayın süreç boyunca meydana gelen ara aşamaların, ara form değil ama, bireylerin bir bölümündeki bu ya da bir başka şekilde gelişen değişimler olduğunu gösterdi. Kısmi etkinlik, biyologlar tarafından, ortaya çıkan bir genetik mutasyonun popülasyondaki farklı organizmalar üzerindeki çeşitli etkilerinin derecesi olarak tanımlanıyor.

Caltech'teki uzmanlara göre aynı ortamda geliştirilen bir grup hücre, gen düzeyinde ikiz kardeşler gibi birbirlerine benzeseler de, davranışlarında güçlü farklılıklar gösterebilirler. Bu tür varyasyonlar, yalnızca bazı organizmalarda bir mutasyonun etki etmesine olanak sağlıyor ve kısmi etkinlik popülasyondaki farklı organizmalarda farklı etkilerin görülmesine neden oluyor.