Küba: Uluslararası Tıbbi İşbirliği Örneği ERNESTO GOMEZ ABASCAL

Küba halk sağlığı sistemi, Dünya Sağlık Örgütü gibi uluslararası örgütler tarafından da tanınan ve halkın yaşam süresinin uzatılması, bazı hastalıkların kökünün kazınması, önleyici ve fonksiyonel karakteri, yaygın aşı sistemi, düşük çocuk ölüm oranı ve bunun gibi başarılarıyla elde edilen iyi sonuçlarla itibar edilen uluslararası saygınlığa sahiptir. Sağlık verileri, gelişmiş ülkelerin ulaştığı verilerle aynı düzeyde, hatta çoğu zaman çok daha üzerindedir. ADAYA HAKİM SOSYAL SİSTEMİN YADSINAMAZ BİR KAZANIMIDIR.

Buna karşın, Sosyalizme ters düşen çıkarlar tarafından kontrol edilen, büyük basın kuruluşlarının sansür güçlerini kullanmaları sebebiyle, yine sağlık alanında bir örnek teşkil edebilecek Uluslararası İşbirliği sistemi bu kadar iyi tanınmamaktadır.

Ama gerçekler yavaş yavaş kendi yolunu açmaktadır: Küçük bir Üçüncü Dünya ülkesi olan Küba, bu alandaki uluslararası işbirliğinin öncülüğünü yapmaktadır, büyük ülkelerin arasında bile, sağlık alanında karşılaştıkları zorlukların üstesinden gelmeleri için diğer halklara yardım çerçevesinde benzer bir işbirliğinde bulunan başka bir ülke mevcut değildir.

Neredeyse Devrimin Zafer kazandığı ilk andan itibaren, Adamız, ciddi zorluklar ve yoklukların yaşandığı anlarda bile, diğer halklara yardımcı olmak üzere elinden gelen tüm çabasını sarf etmiştir. İlk Küba Dayanışma Hekim Tugayı, 60'lı yılların başında Cezayir'e gönderilmiştir ve Mostaganen şehrinde "Che Guevara" Hastanesi tesis edilmiştir. O zamandan itibaren, tıbbi yardım planları tüm dünyaya, özellikle de Asya, Afrika ve Latin Amerika'daki muhtaç ülkelere doğru yaygınlaştırılmıştır. 10 binden fazla hemşire ve sağlık teknisyeniyle beraber, 69 ülkede çalışan, 19 bini aşkın Kübalı doktorumuz mevcuttur.

Diğer yandan bu tıbbi yardımın felsefesi, bu ülkelerin kendi personelini yetiştirmelerine yardımcı olmak için de işbirliği sunmayı içermektedir, bu sebepten ötürü 305 Kübalı tıp akademisyeni, 17 ülkenin Tıp Fakültelerinde ders vermektedir, ayrıca tıp eğitimi vermek üzere gerekli koşullara sahip olmayan ülkelerde Küba, 12 Tıp Fakültesi tesis etmiştir.

Bunun yanı sıra, 84 ülkeden 21.500 hekim, Küba üniversitelerinde bu uzmanlık alanında eğitim görmektedirler ve şu zamana kadar toplam 6 binden fazla tıp öğrencisi mezun edilmiştir.

Bugün, Afrika'nın muhtaç ülkelerinin hemen hemen hepsinde, sağlık sisteminin geri kalmışlığından ötürü daha fazla ilgi ve özveri gerektiren bu yerlerde hizmetlerini para karşılığı almaksızın sunan, Küba Hekim Misyonlarını görmek mümkündür.

Küba, dünyada tek bir örneği daha olmayan, ihtiyaç duyulduğu takdirde dünyanın herhangi bir yerinde doğal felaket durumunda müdahale edebilmek üzere uzmanlık eğitimi almış 10 bin gönüllü doktor ve sağlık teknisyeninden oluşan Özel bir Tugay oluşturmuştur. XIX. Yüzyılda Küba'nın bağımsızlığı için savaşırken hayatını kaybeden, Amerikalı bir savaşçı, Henry Reeve'in adı verilen bu tugay, Pakistan, Endonezya, Filipinler, Bolivya, Guatemala ve diğer ülkelerde meydana gelen depremlerde ve diğer felaketlerde hizmetlerini sunmuştur. Aslında ilk misyonunu, New Orleans'ı yerle bir eden Katrina kasırgası sonrasında yerine getirmiş olması gerekirdi, ama Amerikan halkına dayanışmacı ve hiç bir çıkar gözetmeksizin sunduğu bu teklifi, Amerika Birleşik Devletleri'nin faşist hükümeti tarafından geri çevrilmiştir.

Latin Amerika ve Karayipler'le özel işbirliği planları uygulanmaktadır ve önemli sayıda Kübalı hekim, hiç bir çıkar gözetmeksizin, küçük ada ülkeleri haricinde, Guatemala, Honduras, Nikaragua, Belize, Guyana ve Haiti'de hizmet vermektedir. Sosyal ve ekonomik durumun zorluklar içerisinde olmasından ötürü Haiti'yle özel bir işbirliği tesis edilmiştir ve Haiti'nin halk sağlığı sisteminin büyük bir kısmını yürüten 600'ü aşkın doktorumuz burada çalışmaktadır. Ayrıca, Haitili doktorların eğitimine de öncelik verilmiş durumdadır, bu sebeple yüzlerce öğrenci burslu olarak Küba üniversitelerinde eğitim görmektedir.

Latin Amerika Tıp Üniversitesi (ELAM), 10 yılı aşkın bir süredir, Havana şehri yakınlarında eğitim vermektedir ve bu üniversitede, adı geçen bölgeden yüzlerce genç eğitim görmektedir, ayrıca içlerinde Amerika Birleşik Devletleri'ndeki pahalı üniversitelere ekonomik durumları el vermediği için giremeyen ve kendi ülkelerinde eğitim alamayan fakir ailelerden gelen onlarca ABD'li öğrenci de yer almaktadır.

Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti ve Küba arasında tesis edilen örnek bir işbirliğinin ürünü olarak, tüm kıtadaki muhtaç halkın sağlık sorunlarını çözmek üzere yaygınlaştırılan devasa bir planın bir parçası olarak, Venezuela'da da diğer bir Latin Amerika Tıp Üniversitesi açılmıştır.

Bu planların bir parçasını oluşturan diğer bir proje ise Küba'nın başlattığı ve daha sonra Venezuela tarafından da benimsenen, şimdi ise diğer ülkelerin de desteğini alan "Mücize Operasyon" adıyla bilinmektedir, ekonomik durumları el vermediği için yeniden görmelerini sağlayan veya görme yetilerini kaybetmelerini önleyen cerrahi bir operasyon geçiremeyen bu insanların yeniden görmelerini sağlamak üzere planlanmıştır. Son iki yıl içerisinde "Mücize Operasyon" kapsamında, 29 ülkeden yarım milyonu aşkın hasta tedavi edilmiştir ve 29 adet İhtisas Hastanesini kapsamında bir ağ oluşturulmuştur. Proje, önümüzdeki yıllarda milyonlarca insanın tedavi edilmesini öngörmektedir.

Küba'nın 17 yıl önce, diğer yakın ülkelerin halkını da etkileyen, Ukrayna'daki termonükleer tesisin patlaması neticesinde yayılan radyosyandan etkilenen çocuklarla ilgilenmek üzere Çernobil Programını tasarlamıştır. 29 Mart 1990'da Küba'ya gelen 136 çocuktan oluşan ilk grubu, Fidel Castro, Havana'daki havaalanında karşılamak üzere şahsen beklemiştir. O tarihten itibaren, Havana yakınlarındaki - dünyadaki tek - ihtisas hastanesinde Ukrayna, Rusya ve Belarus'dan 23 bin çocukla ilgilenilmiştir. Program, hala yılda ortalama 700 ila 800 çocuğu iyileştirmeye ve sağlığına kavuşturmaya devam etmektedir.

Yukarıda vermiş olduğum bilgiler daha da geliştirilebilir, ama sanırım buraya kadar anlattıklarım SOSYALİZMLE DAHA İNSANCIL VE DAHA İYİ BİR DÜNYA MÜMKÜNDÜR sözünü söylemek için yeterli olacaktır.