Küba Halk Sağlığı Sistemi ERNESTO GOMEZ ABASCAL

Küba'nın halk sağlığı sisteminin başarılı sonuçları tüm dünya tarafından bilinmektedir. Bu sonuçlar, gelişmiş ülkelerinkine eşdeğer, hatta çoğu zaman bunların da üzerinde veriler içeriyor. Ayrıca ülkemizin, ihtiyacı olan yoksul halklara, diğer hiç bir ülkenin yapmadığı boyutlarda yardımı hiç bir çıkar gözetmeksizin sunduğu da bilinmektedir. Adamızın yarım yüzyıldır her türlü terörist saldırı ve eylemin, ekonomik ablukanın hedefinde olmasına rağmen elde ettiği Sosyalizmin bu kazanımlarının insanlar üzerindeki etkisi ve önemi, Washington Hükümetinin yürüttüğü yoğun Küba Devrimi karşıtı propogandası tarafından azaltılamamıştır.

Dünyanın bir çok yerinde halk sağlığı, hümanist temelde gerilemekte ve çürümektedir. Her gün daha da pahalılaşan hizmetler, sadece parasını ödeyenler tarafından erişilebilen kârlı bir iş haline dönüştürülmektedir. Herkesin sağlığını etkin bir şekilde güvence altına alan Küba Sağlık Sistemi, Sosyalizmin somut kazanımlarının bir örneğidir.

Çok derinden hümanist ve halkçı olan Küba Devrimi, ilk günden itibaren sağlığı, ticari alandan tümüyle çıkarmış ve şu temeller üzerine yeniden kurmuştur:

. Halk Sağlığı, ücretsiz ve evrenseldir. Bir masraf değil, aksine insan hayatının kalitesine yapılan bir yatırımdır.

. Sistem, temelinde önleyecidir.

. Sistem, aşı kampanyalarında, sağlık eğitiminde, kan bağışlarında, salgın hastalıkların gözlemlenmesinde halkın etkin katılımını gözetir.

Tüm halk sağlık sisteminin temelini, yurt geneline yayılmış, AİLE HEKİMLERİ ağı oluşturur. Tüm yurt genelinde, halkın yüzde 98,3'üne ilk müdahalenin yapılabildiği toplam 14,978 dispanser mevcuttur. Her mahallede bir dispanser bulunmaktadır. Bu dispanserlerde hekimin haricinde, bir hemşire ve basit hastalıklara müdahale etmek veya kronik hastaların tedavilerini desteklemek için gereken ekipman bulunur.

Aynı zamanda, hastaların ihtiyaçlarına uygun olarak ev ziyaretleri de düzenlenmektedir. Bu sayede ulusal aşılama sisteminin takibi yapılmakta ve hamilelerle ilgilenilmektedir. Aile hekimleri ve hemşireleri, halkın sağlık sorunlarının yüzde 80'ine çözüm olabilmektedir. Diğer yandan bu dispanserler uzmanlık isteyen müdahalelere ihtiyaç duyan hastaları sevk ettikleri bir polikliniğe bağlı olarak çalışırlar.

Her belediyede bir kaç tane olmak üzere ülke geneline yayılmış olan 444 adet POLİKLİNİK, sağlık sisteminin temel halkasını oluşturmaktadır. Uzman doktor muayenesi, patolojik incelemeler için ekipmanlar, analizler için laboratuarlar, acil servis, fizyoterapi salonları ve diğer birimleri de bünyesinde barındırmaktadır. Bunlar her ne kadar yatan hasta kabul etmese de, hayat kurtarılmasına yardımcı gerekli ilaç ve ekipmana sahip yoğun bakım bölümlerine sahiptir. Bu polikliniklerin yaygınlığı, acil müdahaleyi gerektiren kazalarda ve kalp krizi vakalarında çok önemli bir rol oynamaktadır.

POLİKLİNİKLERDE çözümlenemeyen vakalarla ise, tüm yurt geneline yayılmış 249 GENEL HASTANE ilgilenmektedir. Bu hastanelerde daha fazla ihtisaslaşmış tedaviler uygulanmakta, cerrahi operasyonlar gerçekleştirilmekte ve daha komplike acil vakalarla ilgilenilmektedir. Küba'nın 14 eyalet ve 168 ilçeden oluştuğu düşünülürse, her ilçede en azından bir hastane, eyalet başkentlerinde ise birden fazla hastane bulunduğu görülmektedir.

Genel Hastanelerin haricinde, İHTİSAS HASTANELERİ VE ENSTİTÜLERİ de mevcuttur. Bunlar, bilimsel araştırmalar ve çalışmalar yürüten üst düzey uzmanlığa sahip kurumlardır. Kardiyoloji, ortopedi, pediatri, ana - çocuk sağlığı, oftalmoloji, psikiyatri gibi bir çok alanlarda ihtisaslaşmış kurumlar bulunmaktadır.

KÜBA HALK SAĞLIĞI SİSTEMİNİN somut sonuçları, aşağıda belirteceğim istatistiki bilgilerle netleştirilebilir. Bu bilgiler, Pan Amerikan Sağlık Örgütü (PAHO) ve Dünya Sağlık Örgütü'nün açıkladığı verilerden kolayca teyit edilebilir.

. Devrim Zafer kazandığı yıllarda 50 yaş civarında olan ortalama yaşam süresi, şimdilerde kadınlarda 79 ve erkeklerde ise 78 yaşa ulaşmıştır. Bu da Latin Amerika'nın en yüksek ortalama yaşam süresidir.

. 2006 yılının çocuk ölüm oranı canlı doğumlarda sadece binde 5,6'dır. Bu oran Amerika Birleşik Devletleri'ninkinden daha düşüktür.

. Anne ölüm oranı onbin doğumda sadece beştir. Hamileler, gebelikleri süresince ortalama 11 kez doktor muayenesinden geçerler ve doğumların yüzde 99,9'u profesyoneller tarafından hastanelerde gerçekleştirilmektedir.

. Çocukların yüzde 98,5'i, iki yaşını doldurmadan toplam 13 hastalığa karşı aşılanmaktadır. Küba, çocuklarını, difteri, neonatal tetanoz, boğmaca, hepatit B ve Haemofeles Influenzae B hastalıklarına karşı koruyan beşli karma aşı üretmektedir (bu aşıyı Küba'dan başka sadece Fransa üretebilmektedir).

. Ayrıca çocuk felci, difteri, neonatal tetanoz, boğmaca, kızamık, kızamıkçık, meningoencefalitis ve sıtma hastalıkları tamamen ortadan kaldırımıştır.

. Ölüm nedenleri, diğer gelişmiş ülkelerinkiyle aynıdır: Enfaktüs, kanser ve serebrovasküler kazalar.

. AIDS: Sadece onbinde yedi oranındadır, dünyanın en düşük oranlarından birisidir.

. Her 159 vatandaşa bir doktor düşmektedir, bu da dünyadaki en yüksek oranlardandır.

. Toplam 71 bin doktorumuz mevcuttur ve bunların yüzde 70'i kadındır.

. Her 1.066 vatandaşa bir dişçi.

. Her 126 vatandaşa 1 hemşire.

. Her 1.000 vatandaşa 10 hastane yatağı düşmektedir.

. Gayri safi milli hasılanın yüzde 6,3'ü, başka bir deyişle, halkın çalışarak ürettiği zenginliğin yüzde 6,3 sağlığa ayrılmıştır.

Küba'da hiçbir vatandaş, parası olmadığı için kendisi için uygun tedaviden mahrum edilmez, herhangi bir hasta, bir hastaneye veya doktor muayenesine gittiğinde, hiç kimse kendisine sağlık güvencesinin veya parasının olup olmadığını sormaz, KENDİSİYLE İLGİLENİLMESİ ONUN BİR HAKKIDIR: BU DA SOSYALİZM VE HÜMANİZMDİR.

Ayrıca, sosyalizm ve hümanizm, diğerlerine yardım etmek demektir: KÜBA'NIN SUNDUĞU ULUSLARARASI TIBBİ YARDIM VE İŞBİRLİĞİ konulu bir sonraki makalemde bu konuyu, sizlerle detaylarıyla paylaşacağım.