Geçen hafta Brezilya’da bir nevi akıl yitiminden bahsetmiştim. Brezilya’da ana akım medyada, Suriye’deki savaşın özel durumundan kaynaklı olarak Ortadoğu’ya dair her gündemde “diktatör” ve “isyancı” sıfatları haber metinlerinden eksik olmuyor. Sonuçta Suriye’nin “özel durumu” dört yanındaki komşularının savaşa destek vermesi ya da kışkırtması ise bu “komşulara” ilişkin her konu bir anda komşuluk ilişkilerine varıyor ve Suriye’yle ilişkilendiriliyor.
Büyük yazar Jorge Amado’nun dediği gibi Brezilya’yı, Araplar “keşfetmiştir.” Bu yazıda, ihanetin yanında, her iki yurduna da sahip çıkanlardan, gerici medya Brezilyalı Araplara ihanet ederken yurtlarına, akrabalarına ve tarihlerine sahip çıkan Brezilyalılardan bahsedeceğim. Evet, Brezilya’da cihatçı İslamcılar var ve çoğu savaş sırasında göçmen olarak gelmiş ve yaşamını sürdürürken de savaşa destek veriyor. Diğer yanda ise Brezilyalı komünistlerin, antiemperyalistlerin, Filistinli ve Lübnanlı Hıristiyan ve Şii Arapların kurduğu dayanışma komiteleri bulunuyor.
Güney Brezilya’da, Paraná eyaletinde örgütlenen yapılarda Arap kökenli aydınlar önemli bir göreve öncülük ediyorlar. Ülkede, Arap kökenli ünlüler Suriye’deki dış destekli teröre sessiz kalırken gerici manipülasyona karşı hem Suriye halkına ve gerçeğine sahip çıkarak Brezilyalılara Beşar Esad’ın diktatör olmadığını, Suriye’deki barışa emperyalistlerin, işbirlikçilerinin ve onların silahlı teröristlerinin çomak soktuğunu anlatıyorlar. Düzenledikleri dayanışma toplantılarında ve panellerde Latin Amerika genelinde ve Brezilya’da Suriye’ye karşı emperyalist müdahaleyi engellemek için neler yapılabileceği tartışılırken, gerçekleştirdikleri eylemlerle Brezilyalıları Suriye’deki direnişe desteğe çağırıyorlar.
Paraná eyaleti, Suriye direnişine yapılacak destek eylemler için önemli bir bölge. Eyalette Hıristiyan Araplar bulunduğu gibi, Lübnanlı Müslüman Şii Arap nüfus da bulunuyor. Şii nüfusun çoğu Hizbullah’ı destekliyor. Beyrut’ta son yaşanan bombalı saldırıda, bu eyaletteki akrabalarının yanında yaşayan ve kısa süre önce Beyrut’a ziyarete giden bir Brezilyalı yaşamını yitirdi. Bu acı olay şüphesiz Brezilya’da savaşa karşı anti-emperyalist duruşu daha kararlı hale getirecektir. Paraná eyaletindeki göçmenlere dair söz söyleyen antiemperyalist araştırmacılar Suriye konusundaki duruşlarıyla komitelerde önemli bir yere sahipler.
Dayanışma platformlarının en önemli isimlerinden biri psikanalist Claude Fahd Hajjar… Kendisi Beşar Esad’la dahi görüşmelere katılmış, kendisini ve ailesini tanıyan, Suriye ve Ortadoğu ülkelerinin kültürel ve politik iklimini iyi bilen bir araştırmacı. Brezilyalı Araplara dair bir de kitabı bulunuyor. Suriye konusunda alternatif medyada en çok yer alan isimlerden birisi ve net bir anti-emperyalist, Siyonizm karşıtı bir duruşa sahip. Suriye’ye olup biteni net bir şekilde Brezilya’da her platformda anlatırken 2014’teki seçimlerde Esad’ın aday olması halinde büyük Suriye’nin en büyük zaferi kazanacağını düşünüyor ve seçimlerde aslında Esad’ı da aşan bir şekilde Suriye halkının iradesinin kazanacağını belirtiyor. Suriye’nin güzel günlerine ve barışa kısa zamanda kavuşacağına inanan Hajjar, Suriye’den Brezilya’ya yerleşmeyi düşünenlere de ülkeden çıkış bir yana Brezilya’daki hayat pahalılığının ve kültür şokuyla birlikte yaşam savaşının ailelerinin gelecekleri için son derece zor koşullar yaratacağını vurguluyor.
Dediğim gibi Hajjar’ın gözlemleri ile duruşu çok net ve kararlı. Uzak da olsa, insanın olduğu yerde umut da direniş de bitmiyor. Örgütlü, bilinçli ve haklı olunca yalnızlık yerini cesarette, öfke yerini umuda bırakıyor.