TTİP, OGM ve geleceğimiz

AB-ABD Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşması, Torino’da devam eden Terra Madre’nin de gündeminde. Amerika ve Avrupa, giderek zayıflayan ekonomileri, Çin sanayi ürünlerinin dünya piyasalarındaki hızlı artışı, dünya ekonomilerinin merkezinin Asya’ya kayması gibi etkenler nedeniyle Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı(TTIP) Anlaşması imzalamaya karar verdi. Görüşmeler 2013’den bu yana devam ediyor.

Torino’da düzenlenen Terra Madre’nin konuklarından Hintli çevre aktivisti ve fizikçi Vandana Şiva, TTİP’nin “demokrasinin sonu” olacağını bir kez daha tekrarladı. Genetiği değiştirilen besin maddelerine karşı çıktığı için OGM’i savunan bilim insanları, dünya tarımında söz sahibi olmak adına sinsi politikalar yürüten ve birçok tohumun patentini elinde bulunduran çokuluslu şirketler ve en son New Yorker’da yayımlanan bazı makalelerde şeytanlaştırılan Şiva, bu anlaşmanın dünya tarımı ve çiftçi kültürünü yok edeceğini savunuyor.

Hindistan’da uygulanan bu modelin yöresel tarımın sonunu getirdiğini, Hintli çiftçileri intihara sürüklediğini ve Hintlilerin sofrasına niteliksiz ve güvenilir olmayan besin maddeleri getirdiğini anımsattı Şiva. Monsanto ve benzeri çok uluslu şirketleri besleyen bu sistemin tüm dünyada çiftçileri ekonomik yönden bağımlı kıldığını ve güçsüz düşürdüğünü dile getirdi.

Özel yetkili mahkemeler

Bu yeni yapılanma içinde gözden kaçan önemli bir başka ayrıntı Vandana Şiva’nın da Torino’da vurguladığı üzere “uluslar ötesi mahkemelerin” kurulacak olması. Bu mahkemeler her bir devlette görev gören mahkemelerden çok farklı bir işleyişe sahip olacak. Örneğin TTİP’ye imza atan ülkelerde ortaklığın gerektirdiği yasalara uymayanlar ipleri çok uluslu dev şirketlerin tuttuğu ve çok özel uluslar ötesi yetkilere sahip mahkemeler karşısında kendilerini savunma hakkına bile sahip olamayacak.

Yüz yıllar boyunca halkların mücadelesiyle elde edilen nice sosyal hak bir kalemde silindiği için Vandana Şiva, TTİP’nin imzalanması durumunda güçlerini tek pazarda birleştirmeyi hedefleyen AB ve ABD’nin demokrasinin, gıda güvenliğinin sonunu hazırlayacağını aktarıyor.

TTİP, mayıs 2015’de Milano’da başlayacak olan Expo 2015’in de gündeminde. Ancak yolsuzluğun ve mafyanın gölgesinde temel hedeflerden bütünüyle uzaklaşan, doğal çevreyi savunmak iddiasıyla önerilen birçok projenin iptal edildiği Expo’da Vandana Şiva’nın kurucusu olduğu Navdanya International’ın “Gezegeni Beslemek” başlığıyla açacağı tartışma da bir başlık olarak kalmak tehlikesiyle karşı karşıya.

Genetiği değiştirilen besin maddeleri konusu, İtalya’da bilim insanlarını ikiye böldü. Yürüttükleri araştırmalar çokuluslu şirketler tarafından finanse edilen bir grup bilimci bu maddelere karşı çıkılmasını ve şeytanlaştırılmasını eleştirirken, bilimin bağımsızlığından yana olan bazı bilim insanları ise genetiği değiştirilen maddelerin küresel açlık iddia edilerek vitrine çıkarılmasının büyük bir kandırmaca olduğunu savunuyor.

Torino’da bu konuya da değinen Vandana Şiva, OGM’ler karşısındaki görüşünde direniyor. “Genetiği değiştirilen ürünlerin çevre kirliliğine neden olduğunu ve insan sağlığı için tehdit olduğunu biliyoruz. Kimyasal maddeler küresel düzeyde hepimiz için büyük bir tehlike. 30 yıl önce yaşanan Bopal faciası insanlık için bir alarmdı. Bugün genetiği değiştirilen besin maddelerini savunanlar, bu facianın sorumlusu aynı endüstri. 2014’de karşımıza OGM’le geliyorlar. 1987’de OGM’i tohumların patentini alabilmek adına barışçı bir yaklaşımla savunuyorlardı, bugün ise TTİP gibi yatırım ortaklığı bahanesi ve yeni iş alanları açmak adına bir gereklilik diye satmaya çalışıyorlar.”

[email protected]


Vandana Şiva


TTİP küresel düzeyde tarım ve besin güvenliği açıısndan ciddi bir tehdit