Tespit komisyonu mizanseni sona erdi, asgari ücret 2020 lira olarak belirlendi. SGK verilerine göre yaklaşık 7 milyon işçi önümüzdeki yıl her ay bu parayla geçinmeye çalışacak. Üstelik daha azını kazanan kayıt dışı çalışanlarla birlikte bu sayı 10 milyonu buluyor.
Türk-İş başkanını kutlamalıyız. Yeni asgari ücret, konfederasyonun resmi internet sitesinde halen asılı duran açlık sınırının sadece birkaç on lira üzerinde. Bu ücrete oy birliği ile imza atan Türk-İş başkanı hem patronların vazgeçilmez partneri olduğunu hem de AKP’ye sadakatle bağlılığını bir kez daha kanıtlamış oldu. Hak-İş sopası tepesinde sallanırken kendisi için daha iyisini yapamazdı.
Kendisi için! Çünkü komisyonda bir işçi tarafı bulunmuyor.
Bakanı unutmamalıyız. Onun ilk asgari ücret tespit deneyimiydi bu. Konuya dair inisiyatif sahibi olmayan tek kişinin kendisi olduğunu ve finalde Erdoğan’a sunduğu şükranla görevini tamamladığını söyleyebiliriz.
Patronlar ise asgari ücrette esas aktörün kendileri olduğunu gösterdiler. Sonuç istedikleri gibi oldu. Komisyon görüşmeleri başlarken artış oranının gerçekleşen değil, hedeflenen enflasyona göre belirlenmesini önermişlerdi. Yüzde 15,9 idi bu rakam. Üretici fiyatlarındaki artışın yüzde 40 düzeyinde seyrettiği ve döviz artışının ihracat mallarında işçilik maliyetini önemli ölçüde düşürdüğü düşünüldüğünde, asgari ücrete yapılan yüzde 26’lık artışın patronları üzdüğü söylenemez.
Çünkü asgari ücretteki artış ile asgari ücretin patronlara maliyetindeki artış arasında ters orantı var. Asgari ücretin patronlara maliyeti 2007’de net asgari ücretin yüzde 70’i idi. Bugün bu oran yüzde 49’a gerilemiş durumda. Niye üzülsünler ki?
2008 yılından itibaren asgari ücrette patronların ödemesi gereken yüzde 20,5’lik SGK primi 15,5’e düşürüldü. Aradaki fark hazine tarafından ödeniyor ve toplamda 100 milyar lirayı aşmış durumda. Üstelik bundan daha fazlasını İşsizlik Sigortası Fonu üzerinden alıyorlar. 2016 yılında asgari ücrette seçim vaadiyle yüzde 30’lara varan artış yaşanınca patronlar gürültü çıkarmış ve yeni bir asgari ücret teşviki olarak fondan işçi başına 100’er lira koparmışlardı. Bu uygulama sonraki yıllarda da devam etti. Şimdi bu teşvik 500 kişinin altında işçi çalıştıran işyerlerine 150 liraya çıkarılarak devam edecek. 2019 yılında işsizlik sigortası fonundan bu kapsamda patronlara aktarılacak paranın 10 milyar lira olacağı öngörülüyor.
Bunun yanında ilave istihdam teşviki var. 2019’da işe alınacak her bir yeni işçi için patronun cebinden çıkacak sigorta primleri, damga ve gelir vergileri işsizlik fonundan ödenecek. Bu teşvik geçen seneye göre 235 lira artarak işçi başına 1118 lira oldu.
Bölgesel istihdam teşviki bir diğeri. 51 il 2 ilçede geçerli bu teşvik, patronların SGK prim payından 6 puanı daha İşsizlik Sigortası Fonu’na ödettiriyor.
İşbaşı eğitimi teşviki, engelli istihdam teşviki, kadın ve genç işçi teşviki, kısa çalışma ödeneği… Ödedikleri her bir kuruş ücret için işçinin cebinden geri aldıkları paradır bunlar. Teşvikmiş! Geçiniz. Apaçık soygun bu.
Öyle çok birikti ki suçları…