Mahkemeden 'Çocuk evlilikleri Anayasa'ya aykırı' talebine ret

15 yaşında cinsel istismara uğrayan ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın korumasında olan Ş.A.'nın istismarcısıyla evlenmesine Bakanlık bünyesindeki çocuk merkezi olumlu rapor vermiş, karar büyük tepki çekmişti. Konuya ilişkin bugün görülen duruşmada, kurulun raporunun çocuğun yararına olmadığı belirtilerek yeni bir rapor hazırlanması kararı alındı. Mahkeme, 18 yaşın altındaki…

Ali Ufuk Arikan

Ankara'da geçtiğimiz yıl cinsel istismara uğrayan 16 yaşındaki Ş.A., doğum sonrası ailesiyle yaşadığı sorunlar nedeniyle Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın korumasında bir çocuk merkezine yerleştirilmiş, kaldığı yurtta ise istismarcısıyla evlenmek üzere dava açmıştı.

Ş.A.nın açtığı dava ve Bakanlığa bağlı merkezin çocuğun istismarcısıyla evlenmesine onay vermesi geçtiğimiz hafta gündeme gelmiş, olay büyük tepki çekmişti..

Konuya ilişkin bugün Ankara'da görülen dava duruşmasında ikisi olumlu, birisi ise tartışma yaratacak kararlara imza atıldı. Buna göre Bakanlığa bağlı kurumun evliliğe onay veren raporu dikkate alınmayacak ve yeni bir rapor hazırlanacak. Mahkeme, Çocuk Alanında Çalışan Avukatlar Ağı ve Ankara Barosu Çocuk Hakları Merkezi'nin müdahillik talebini de kabul ederken, verdiği diğer kararla ise tepki çekti. Buna göre mahkeme, Türk Medeni Kanunu'nun 124. maddesini gerekçe göstererek, 18 yaşın altındaki evliliklerin Anayasa'ya aykırı olmadığına hükmetti.

'ERKEN YAŞTA EVLİLİK, İSTİSMARDIR'

Mahkemenin kararını soL'a değerlendiren Ankara Barosu Çocuk Hakları Merkezi Avukatı Hilal Çelik, mahkemenin, kurulun raporunu çocuğun üstün çıkarına aykırı bularak yeni bir rapor hazırlanması yönünde karar aldığını ve bunun önemli olduğunu söyledi.

Çelik, yaptıkları müdahil olma taleplerinin kabulünün de olumlu bir diğer karar olduğunun altını çizdi. Ş.A.'nın önümüzdeki duruşmaya katılması yönünde karar alındığını vurgulayan Çelik, mahkeme uzmanı bir pedagog eşliğinde Ş.A. ile görüşüleceğini aktardı.

Mahkemenin kararında katılmadıkları önemli bir nokta bulunduğunu vurgulayan Çelik, "Mahkeme Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerle, Türk Medeni Kanunu'nun 124. maddesi arasında çelişki olduğunu belirtti. Çocuk evlililiğinin iptali için Anayasa Mahkemesi'ne yaptığımız başvuruyu anayasa aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle reddetti. Ancak erken yaş çocuk evliliği aynı zamanda istismardır. Devlet 18 yaşın altındaki evlilikleri kaldırmalı, uluslararası sözleşmelere uygun hale getirmelidir. Devletin çocukları her türlü istismardan koruma yükümlülüğü var" dedi.

Mahkeme kararında söz konusu talebe verilen yanıtta şu ifadeler kullanıldı: Müdahilliğine karar verilenler her ne kadar Anayasa Mahkemesi'ne yasanın iptali yönünden başvurmuş iseler de, TMK 124. maddesinde öngörülen evlenme yaşı ile Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerde yer alan çocuk tanımı, çocuk haklarının korunması ve çocuğa cinsel istismarın önüne geçilmesi gibi maddelerle çelişmektedir. Anayasaya aykırı bir durum teşkil etmediği için Anayasa Mahkemesi'ne yapılan başvurunun iptaline karar verildi.


TMK 124. Maddesi: Erkek veya kadın onyedi yaşını doldurmadıkça evlenemez.

Ancak, hakim olağanüstü durumlarda ve pek önemli bir sebeple onaltı yaşını doldurmuş olan erkek veya kadının evlenmesine izin verebilir. Olanak bulundukça karardan önce ana ve baba veya vasi dinlenir.