Kur artışı ne ihracata yarıyor, ne de ithalatı frenliyor

Kurdaki yükselişten ihracata gelen desteğin sınırlı olduğu, ithalatta ise miktar bazındaki artışın devam ettiği görülüyor.

soL

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Mart ayı dış ticaret miktar endekslerini açıkladı. İhracat miktar endeksi yılın ilk üç ayında yüzde 1,5 artarken, ithalat miktar endeksi yüzde 13 civarında arttı.

İMALAT SANAYİNİN KAPASİTE VE ‘YAPISAL’ KISITLARI

Kurdaki artışa rağmen imalat sanayi ihracatında miktar artışının yüzde 7,5 olduğu görülüyor. Nitekim geçen iki yılda ihracatı ve sanayi üretimini sürükleyen otomotiv sektöründe yılın ilk üç ayında adet bazında ihracat azaldı. İhracat değer artışının esas olarak otomotiv ihracatı ve emtia fiyatlarındaki artışa bağlı olarak ortalama birim fiyatın artışından kaynaklandığı görülüyor. İmalat sanayindeki artışı da esas olarak Avrupa, özellikle de Almanya talebindeki artışa bağlı olarak otomotiv yan sanayi ve makine sektörlerinin sağladığı dikkat çekiyor. Otomotivdeki gerileme, yılın kalanında imalat sanayi ihracatında miktar artışının yavaşlayacağı, fiyat etkilerine rağmen ihracatta güçlü artış sağlamanın güç olduğunun da göstergesi olarak değerlendiriliyor.

İhracat miktar endeksindeki gelişmeler, aynı zamanda petrol fiyatlarının artışı, "geliri artan ülkelerin talebinin artacak olması nedeniyle Türkiye’nin ihracatı yararlanır" diyen Mehmet Şimşek’i de yalanlıyor. Talebe yanıt verebilmek için uygun üretim kapasitesinin olması gerekiyor ve görünen o ki, otomotiv başta olmak üzere temel ihracatçı sektörlerde kapasite-talep eşleşmesinde bir sınıra yaklaşılmış bulunuyor.

İTHALAT KURDAN ‘KORKMUYOR’

Ham madde, ara malı ve imalat sanayi ithalatının kurdaki yükselişe rağmen miktar bazında arttığı görülüyor. Artışın bir boyutu sanayi üretimin ithalat bağımlılığı, ihracattaki her artışın daha fazla ithalat yapmayı zorunlu kılması. Ancak otomotiv üretimi ve ihracatı düşerken yüksek vergilere rağmen otomotiv ithalatının artması, kurdaki yükselişi görüp daha fazla artmadan orta-üst segment otomobil alan kişi ve şirketlerin de olduğunu gösteriyor.