19 yaşındaki stajyerin ölümünün ardından denizcilere örgütlenme çağrısı

Alican Mansuroğlu gemi makineleri işletme mühendisi. Staj yaptığı gemide iş cinayetine kurban giden 19 yaşındaki stajyer denizci Mustafa Koç'un ölümünün ardından yıllar önce kendi yaşadıklarını anlattı. Mansuroğlu stajda yaşadıklarından sonra denizi bıraktığını belirterek 'Şimdi hayatını kaybeden kardeşimizi düşünüyorum da, örgütlülükten, sınıf bilincinden güç almıyor olsaydım kim bilir…

soL - Patronların Ensesindeyiz

Alican Mansuroğlu gemi makineleri işletme mühendisi. Chemfleet firmasında iş cinayetine kurban giden 19 yaşındaki stajyer denizci Mustafa Koç'un ölümünün ardından yıllar önce staj yaparken kendi yaşadıklarını anlattı.

Patronların Ensesindeyiz Ağı'na gönderdiği ihbar mektubunda Mansuroğlu, stajdan sonra denizi ve üniversitesini okuduğu mesleğini bırakmak zorunda kaldığını söyledi. Mansuroğlu denizde stajyerlerin çalışma koşullarına dair çarpıcı bilgiler verdiği mektubunda "Şimdi hayatını kaybeden kardeşimizi düşünüyorum da, örgütlülükten sınıf bilincinden güç almıyor olsaydım kim bilir başıma 6 ayın sonuna neler gelirdi, kesinlikle direnemezdim, sindirirlerdi eminim buna" diyor ve denizcilere yaşadıklarını ifşa etme ve örgütlenme çağrısında bulunuyor.

'TÜM DENİZCİLER, PATRONLARIN ENSESİNDEYİZ AĞI'NA İHBAR EDİN'

Mansuroğlu sosyal medya hesabından da paylaştığı mektuba ise şu notu düştü: "Benzer şeyleri yaşamıştım belki de örgütlü olduğum için ölmemiştim direnecek güç bulmuştum. Patronların Ensesindeyiz ağı o zaman yoktu ama şimdi var. Ben geç de olsa yaşadıklarımı yazdım. Tüm denizciler Patronların Ensesindeyiz ağına ihbar edin"

İşte Alican Mansuroğlu'nun ihbar mektubu:

'BELKİ DE ÖRGÜTLÜ OLDUĞUM İÇİN CANIMI KURTARDIM'

"Bu ihbarı, yakın zamanda Chemfleet firmasında iş cinayetine kurban giden 19 yaşındaki stajyer denizci adına yapıyorum.

Yıllar önce belki de örgütlü olduğum için canımı kurtardığım ve çok benzer şeyler yaşadığım bir olayı anlatarak tüm denizcilere örgütlenme ve çalışma koşullarını ifşa etme çağrısı yapmak istiyorum. Ben artık bir denizci değilim. O stajdan sonra denizi bıraktım, üniversitesini okuduğum mesleği bıraktım.

'MAKİNE DAİRESİNDE TEK BAŞINA'

2012'de gemiye çıktığımda yaşadıklarımın benzerini okudum satırlarda. Gayet bilindik firmalarda da aynı durum, aynı koşullar söz konusu. Ki Chemfleet çok bilindik bir kimyasal tanker firması. Ben de Arkas'ta (Türkiye'nin en büyük konteyner taşımacılığı yapan firması, İzmir limanının sahibi desek yeridir) yapmıştım stajımı. Hangi okuldan olduğunuzun bir önemi yok. Ben İTÜ'dendim, başkası 9 Eylül veya Piri Reis. Daha ilk gün gemiye katılalı 3-4 saat olmuştu, akşam 8 gece 12 arasındaki vardiyayı bana kitlemişlerdi. Daha önce hiçbir tecrübesi olmayan bir stajyer olarak geminin makina dairesinde tek başıma bırakılmıştım. İlerleyen saatlerde sabah 8-12 vardiyasını da benim tutacağımı söylediler. Ama hiçbir zaman öğlen 12'de çıkamadım tabi. Her gün sabah 8 öğleden sonra 4-5'e kadar çalışıyordum. Akşam 7 gibi yemek yiyor, 8 olunca tekrar vardiyaya iniyordum. 

STAJYERLER UCUZ İŞGÜCÜ OLARAK KULLANILIYOR

Sonradan anladım stajyeri personel eksiğini kapatmak için ucuz işgücü olarak kullandıklarını. Gemi ammen lisansı olan bir gemiydi (tam otomasyon), O yüzden sabah 8 akşam 5 şeklinde (Pazarları da tatil) 2 yağcı, 3 mühendis (biri 1. mühendis sorun olmadıkça çalışmaz, kaptan gibi düşünün) geminin yasal olarak limandan kalkabilmesi için gerekli sayıda mürettebat demekti.

Ama bizim gemi o kadar eskiydi ki ammen sistemi olmasına rağmen güvenli seyir için ammen gidebilecek durumda değildi. Sürekli orası burası alarm veriyordu. O yüzden vardiyalı sistemde çalışmak gerekiyordu. 8-12 (sabah akşam), 12-4 (sabah akşam), 4-8 (sabah akşam) şeklinde çalışmak gerekiyordu. 2 yağcı 2 vardiyayı tutuyorlardı ama 1 eksik vardı, o eksiği şirket tamamlamıyordu çünkü pratikte zorunluluk olsa da yasal olarak gemi gidebildiği için sorun yoktu. Stajyer ile o açığı kapatmak en mantıklısıydı onlar için. Ayrıca yağcıların vardiya tutma ehliyeti bile yokken yanında mühendis olmadan, onlara bunu yaptırmak da tehlikeli ve yasaktı.

'DİRENDİM, İNANILMAZ MOBBİNGE UĞRADIM'

Bunu anladığım anda ilgili yerlere yazdım, direndim. İnanılmaz mobbing yedim. Yasal stajyer çalışma politikaları çerçevesinde çalıştım, vardiya tutmadım, madem ammen bu gemi dedim 8-5 çalışırım ben de o zaman, pazarları da tatil yaparım, dedim. Komünist olmasaydım asla direnemezdim. Örgütlü olmasaydım, onlarca grev kırıcı durumları bilmeseydim havlu atardım. O zamanlar arkadaşlarımı arayıp şey dediğimi hatırlıyorum. Hakkını aramak bu kadar zor olmamalı diye. Ben böyle yaptığım için gemide olaylar koptu tabii. Limanlara geldiğimizde dışarı çıkmama izin vermediler. En nihayetinde şirket beni o gemiden çekmek zorunda kaldı. 1 aylık bir direnişin ardından 3. ayımda gemiden indim, başka bir gemiye gittim.

Şimdi hayatını kaybeden kardeşimizi düşünüyorum da, örgütlülükten sınıf bilincinden güç almıyor olsaydım kim bilir başıma 6 ayın sonuna neler gelirdi, kesinlikle direnemezdim, sindirirlerdi eminim buna. O 3 ay a bile neler sığdı, gözlerimin önünde ben kılpayı kurtuldum ama fiter'in kaburgası kırılmıştı.

Burdan bütün denizci arkadaşlarımi yaşadıklarını anlattıkları bir metin kaleme alıp bu çağrıyı yaygınlaştırmaya davet ediyorum."

NE OLMUŞTU?

Piri Reis Üniversitesi Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği birinci sınıf öğrencisi 19 yaşındaki Mustafa Koç, staj yaptığı GANNET S gemisinde ölü bulundu.

Ailesi ve arkadaşları Koç'un ağır ihmaller sonucu öldüğünü açıkladı. Günde 20 saat çalıştırılan genç denizciye kimyasal kalıntılar bulunan tanklar bile temizletilmişti. Ortalama 45 derece olan bir mekanda uyumak zorunda kaldı. 11 Temmuz sabaha karşı 4 civarı Cibuti Limanı’nda vardiyası olmasına rağmen, yorgunluğundan dolayı uyandırılamadığı iddia edilen Mustafa Koç’un, sonrasında sabah 8 civarında uyandırılmak için odasına girildiğinde öldüğü anlaşıldı. Cibuti’de yapılan otopsi sonuçlarına göre, akciğer enfeksiyonu yüzünden hayatını kaybeden Mustafa Koç’un staj öncesi, gemi adamı olmak için detaylı sağlık kontrollerinden geçtiği ve gerekli olan aşıların tamamını yaptırdığı bildirildi. Koç’un öncesinden de herhangi bir sağlık sorunu olmadığı öğrenildi.