Turhal Şeker Fabrikası işçileri: 'Ekmek kavgası' diye boşuna söylemiyoruz

AKP'nin patronlara peşkeş çekmek üzere göz diktiği 14 şeker fabrikası arasında yer alan Turhal Şeker Fabrikası işçileri, yaşanan süreci soL Haber'e anlattı...

Emrah Kazanır

İlki 1926'da kurulan ve Türkiye Şeker Fabrikaları'na ait 14 fabrika özelleştirilerek patronlara satılacak. AKP özelleştirme sürecini resmen ilan etti.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığının (ÖİB) Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’ye ait 14 fabrikanın satış yöntemiyle ayrı ayrı özelleştirilmesine ilişkin ilanı, Resmi Gazete’nin 21 Şubat tarihli sayısında yayımlandı.

ÖİB’nin yüzde 100 hissesine sahip olduğu Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’ye ait 14 fabrika, satış yöntemiyle ayrı ayrı özelleştirilecek.

Buna göre "14 şeker fabrikasının özelleştirilmesine ilişkin ihaleler pazarlık usulü ile gerçekleştirilecek ve pazarlık görüşmesine devam edilen teklif sahiplerinin katılımıyla yapılacak açık artırma suretiyle sonuçlandırılabilecek. İhalelere gerçek ve tüzel kişilerle yatırım fonları ve ortak girişim grupları (OGG) katılabilecek. İstekliler son tekliflerini, Bor, Çorum, Kırşehir ve Yozgat şeker fabrikaları için 3 Nisan’a, Erzincan, Erzurum, Ilgın, Kastamonu ve Turhal şeker fabrikaları için 11 Nisan’a, Afyon, Alpullu, Burdur, Elbistan ve Muş şeker fabrikaları için ise 18 Nisan’a kadar verebilecek."

AKP'nin satmaya çalıştığı 14 şeker fabrikası arasında Tokat Turhal Şeker Fabrikası da bulunuyor. 

Yıllardır yaşamlarını buradan kazanan Turhal Şeker Fabrikası işçileri, yaşanan süreci ve kendilerini bekleyen tehditleri soL Haber'e anlattı...

'BU FABRİKA BİZİM ÇOCUĞUMUZ GİBİ'

AKP uzun süredir gözünü şeker fabrikalarına dikmişti. Son yaşanan süreci bize anlatabilir misiniz?

Bilmiyorum ki hangi adaletsizlikten söz etsem… Ben 25 yıldır şeker fabrikasında çalışıyorum ve bu özelleştirmeyle bana diyorlar ki, "Sana 150 bin TL tazminat vereceğiz ve emekli olacaksın." Ben 46 yaşındayım, daha emekliliğime iki yıl var. Bana verdikleri 150 bin TL’yi ne yapacağım? İşimi alıyorlar elimden. Ekmeğimi alıyorlar. Bu fabrika bizim çocuğumuz gibi, her şeyine gözümüz gibi bakıyoruz çünkü cumhuriyeti kuran Atatürk’ün şeker fabrikaları hakkında söylediği sözü fabrikanın girişinde okuyabilir herkes. Bu yüzden çocuğumuz gibi bakıyoruz.

Hesabı birlikte yapalım. Benim evim yok, arabam yok, bana verdikleri 150 bin TL ile işsizliğe de merhaba demiş oluyorum. Kira, fatura, temel giderlerimi hesaba kattığımızda iki yıl içerisinde elimde kala kala 60-70 bin TL arasında para kalıyor. Yahu ben bu parayla ne yapayım? Ev alamayacağım. Bu özelleştirme ile bu dünyada bir dikili ağacım bile olmadan göç ettirecekler beni. Üzgün ve sinirliyim.

NİŞASTA BAZLI ŞEKER VE KİMYASAL TATLANDIRICILAR UCUZ OLDUKLARI İÇİN ÜLKEMİZDE PANCAR ŞEKERİNE TERCİH EDİLİYOR

Nişasta bazlı şeker (NBŞ) nedir? Ne anlama geliyor?

İlaç sektöründe ve diyabetik ürünlerde kullanılıyor. Son yedi yılda kimyasal tatlandırıcı ithalatının 13 kat artması çok manidar. Daha önceki konuşmamızda Cargill’den söz etmiştim. Cargill Şirketi, Ülker firmasının ortağı. Ülker firmasının bir diğer ortağı ise Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan. Ülkeye tatlandırıcıyı sokan firmaysa Cargill firması. Bak şimdi son yıllarda sıkça görülmeye başlanan bir diğer durum diyet yapma tutkusu. Diyet ürünlere olan talebin artışı kimyasal tatlandırıcı üreticilerini ateşliyor. Denetimsiz üretim yapan kaçak işletmeler birçok kurala uymuyor. Doğal olarak özel şirketlerin iştahı kabarıyor. Kimyasal tatlandırıcılarla insanlar kanseri yutuyor. Alerjenlik, kanserojenlik, gece körlüğü, zehir etkisi, antibiyotik ilaçlara karşı direnç gibi durumlara neden oluyor. Özel şirketler Türkiye halkının sağlığını düşünmemekle beraber bu rahatsızlıklardan da para kazanmaya çalışıyor. Tatlandırıcılarla kansere yakalanmış bir insanın hemen iyileşmesi demek ilacı çok satamamak demek. Kansere yakalanan insanları süründürecek ki fazla para kazansın. Özel şirketler böyle işte, hem sağlığı bozarken para kazanıyor hem tedaviyi uygularken.

'EN KÖTÜ ŞEKER FABRİKASI BİLE İKİ AY ÜRETİM YAPARAK GİDERİNİ KARŞILAYACAK KAPASİTEDE'

Bu fabrika ne kadar kâr sağlıyor?

Özelleştirilecek olan 14 fabrikanın içerisinden bir tanesini seçelim. Turhal Şeker Fabrikası örneğinden gidelim. Turhal Şeker Fabrikası bir yılda 12 milyon TL kâr elde ediyor. Bu kârın yanı sıra Turhal’ın elektrik ihtiyacının yarısını karşılayabilecek kapasitede çalışan bir fabrika burası. Fabrikadaki hiçbir şey ziyan olmuyor. Ürettiğimiz her şeyi geri dönüşüme sokarak yenisini üretiyoruz. Mesela bir adet pancarın ümüğünü sıkıyoruz. Bir adet pancardan kaç miligram şeker üretilebilirse o kadar üretmeye çalışıyoruz. Geçtiğimiz yıllarda Kars’taki şeker fabrikasına operasyon çektiler. Kars’a "siz şeker üretmeyin alın size karşılıksız kredi" deyip para verdiler, peşine bedava domates fidesi verdiler. Kars halkı domates ekti. Kars’a bir özel şirket kurdular ve bu özel şirket Kars’ta iki yıl kaldı sadece. İki yıldan sonra özel şirket kaçtı gitti insanların parasını ödemeden. İnsanlar karşılıksız kredi ve bedava domates fidesine fit oldular. Sesleri çıkmadı çünkü kendileri bu teklifi kabul etti. Örneğin Iğdır’a da karşılıksız krediyle ayçiçeği verdiler. Iğdır’da pancar ekmeyin, alın size ayçiçeği dediler. Iğdır’ın da kaderi Kars gibi oldu. Bugün Erzurum’daki şeker fabrikası Erzincan’dan takviye yapılan şeker pancarıyla ayakta durabiliyor. Doğu ve Güneydoğu’daki fabrikaları işlemez hale getirmek için kandırdılar insanları. En kötü fabrika iki ay üretim yaparak tüm giderlerini karşılıyor.

'TÜRKİYE’Yİ PAZAR HALİNE GETİRMEYE ÇALIŞIYORLAR. PANCAR ÜRETİMİMİZİ YOK EDERLERSE PAZAR ONLARA HAZIR HALE GELİR'

Şeker-İş Sendikası ne yapıyor peki?

Sendika bizden topladığı aidatlarla otel yaptırıyor. Hadi fabrikaya gidelim diyoruz, genel merkeze soralım diyorlar. Masa açtılar imza topluyorlar. Bir şey çıkmayacak, yani benim imzalardan umudum yok. İmzayı toplayacaksın bakanlığa sunacaksın, eee bakanlık ne yapacak? Seni mi tutacak? Bakanlık kimin bakanlığı? Benim bakanlığım olmadığı kesin. Sendika korkuyor gibime geliyor. Gidip iktidarla aynı masaya oturup pazarlığa tutuşandan hayır mı gelir? Dövüşeceksin kardeşim, ekmek kavgası diye boşuna demiyoruz. Bu iş imzayla olmayacak çünkü bize karşı savaş açmış durumdalar. Türkiye’yi pazar haline getirip pancar üretimini yok ederlerse meydan onlara kalacak.

'PANCAR ÜRETEN ÜLKELERDE NBŞ YASAK GİBİ BİR ŞEY, MESELA FRANSA’DA YASAK DEĞİL AMA ÜRETİM SIFIR'

Bundan sonrası için ne yapmayı düşünüyorsunuz?

Pancar şekerinde en yüksek kâr oranı yüzde 38. NBŞ’de ise yüzde 500 ile yüzde 700 arasında. 50 kuruş aşağı satılan NBŞ’ler nasıl bu kadar fazla kâr sağlıyor dersin? Burada kimin parmağı olduğu belli. NBŞ henüz ortada yokken Türkiye 20 milyon ton şeker üretiyordu. NBŞ ortaya çıktı çıkalı 17 milyon tona geriledi. NBŞ’lerin denetimi de yok. Atını alan koşturuyor. 12 puanlık şeker üretiminde birinci olan Turhal Şeker Fabrikası’nda taşeronlar kadro talebinde bulunuyor, iktidar "bak kapatırım" diyerek tehdit ediyor. Yedi işçinin yapacağı işi bir işçi yapınca keyifleri yerine geliyor. Deli gömleğini giydik bakalım. Turhal halkı yanımızda olursa biz bu kavgadan galip çıkarız.