OHAL'in bitişi lafta kalacak

OHAL sonrası için yapılacak düzenlemeleri içeren teklif Meclis Başkanlığı'na sunuldu. Düzenlemelerle OHAL ismi kalkacak fakat uygulamalar kalıcılaşacak.

Bahadır Başer

18 Temmuz'da sona erecek OHAL sonrasıyla ilgili yeni düzenleme Meclis Başkanlığı'na gönderildi. Teklifte, OHAL uygulaması sonrasına dair yeni düzenlemeler bulunuyor. Düzenlemelerde OHAL şartlarında uygulanan şartların çoğu, OHAL sonrasında da devam edecek. Düzenlemelerde dikkat çeken başlıklar şunlar:

Gözaltı süresi

OHAL sonrası güvenlik yasa tasarısında gözaltı süresinin 5 günden 12 güne kadar uzaması öngörülüyor. Yeni teklife göre gözaltı süresi 48 saat, toplu işlenen suçlarda ise 4 gün olacak ve iki defa da uzatılabilecek. Böylece toplu işlenen suç iddiasıyla gözaltına alınanlar 12 güne kadar gözaltında kalabilecek. Uzatmaya ilişkin karar Cumhuriyet savcısı talebiyle hakim tarafından verilebilecek. OHAL öncesinde gözaltı süresi 24 saatti ve 2015 yılında çıkarılan “İç Güvenlik Yasası”na göre Savcılık kararıyla 5 güne kadar uzatılabiliyordu.

İhraç

Üç yıl süreyle, terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulu’nca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapılarla irtibatı olduğu değerlendirilen yargı ve yüksek yargı üyeleri meslekten çıkarılabilecek. Anayasa Mahkemesi üyeleri hakkında Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu’nun salt çoğunluğu, Yargıtay daire başkanı ve üyeleri hakkında Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu, Danıştay daire başkanı ve üyeleri hakkında Danıştay Başkanlık Kurulu, hakim ve savcılar hakkında Hakim ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu’nca, askeri hakimler hakkında Milli Savunma Bakanı’nın başkanlığında, bakan tarafından seçilen iki askeri hakimden oluşan komisyon, Sayıştay meslek mensupları hakkında da Sayıştay Başkanı’nın başkanlığındaki komisyon meslekte kalmalarına ya da meslekten çıkarılmalarına karar verecek.

Kamu Düzeni

Toplantı Gösteri ve Yürüyüşleri Yasası’nda yapılacak değişiklikle eylemlerde “vatandaşların günlük yaşamını aşırı ve dayanılmaz derecede zorlaştırmama” şartı aranacak. Bu izafi şart ile toplantı ve gösteri hakkı kısıtlanabilecek. 

Valiler, kamu düzeni ve güvenliğinin bozacak, olağan hayatı durduracak veya kesintiye uğratacak durumlarda, 15 günü geçememek üzere kamu düzeni ve güvenliğini bozacak kişilere belirli yerlere girişi ve çıkışı sınırlayabilecek.

Gerekli görülen hallerde askeri alanlarda kişilerin üstü, araçları, özel kağıtları ve eşyaları aranabilecek.

Askeri kişiler dahil herkes, askeri alanlara duyarlı kapılardan geçerek girecek.

Açık yerlerdeki toplantı ve yürüyüşler gece vaktinin başlamasıyla dağılacak, kapalı yerlerde ise 24.00’e kadar devam edebilecek.

MİT’in taraf olduğu hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuk usulü uygulanmayacak.