'Nevşehir’de tarih zarar görüyor'

Mimarlar UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Nevşehir’i değerlendirdi.

Haber Merkezi

Mimarlar Odası Ankara Şube yöneticileri Nevşehir’in tarihinin zarar gördüğünü söyleyerek Nevşehir Belediyesi'nin uygulamalarına tepki gösterdi.

Mimarlar Odası Ankara Şube Yönetim Kurulu Üyesi Namık Kemal Kaya, "10 Ocak’ta Nevşehir’de tüm yönetim kurulumuzla alanda tespit gezisi yaptık. Son dönemlerde uygulanan politikalarla bölgenin tahribinin gittikçe arttığını gördük" dedi. "Nevşehir’de Arinna Otel’e dava açmıştık ve kazandık. Buna rağmen Arinna otel bitirildi. Hemen yanı başındaki CCR Otel’e açtığımız davayı biliyorsunuz. Oteller tarihi dokuya zarar verdi" ifadelerini kullanan Kaya, "UNESCO tarafından Dünya Miras Listesi’ne alınmış bir bölgeden bahsediyoruz. Ürgüp’te Kaya kapı olarak adlandırılan bölgede buradaki mağaralara sözde restorasyon çalışmaları yapılırken ortaya duvarlar çıktığını görüyoruz. Sözde tüm projeler Koruma Kurulu’ndan geçirilmiş, istinad duvarları bu büyük duvar perdelerle tarihi bölgeye zarar vermiş durumdalar" dedi

'BELEDİYENİN TARİHE BAKIŞ AÇISI ENKAZ'
Nevşehir Kalesi’nin de belediyeye devredildiğini söyleyen Kaya, "Nevşehir Kalesi'nin olduğu alanda Kültür Bakanlığı çalışmayı belediyeye devretmiş durumda. Alanda yapılan kentsel dönüşüm çalışmalarında belediye burada 11 tane tescilli yapıyı yıkmış bulunuyor. 11 adet tescilli tarihi yapı artık yok" dedi.

Kaya, "Belediyeye tabakalı veya tabakasız kazı var mı diye resmi yazı ile sorduk. Bilindiği gibi tabakasız kazı, tek dönemde yerleşmiş ve başka yerleşim yeri olmayan yerlerde yapılan kazıdır, bir katmanı olan kazıya deniyorken, tabakalı kazı ise birkaç katmanı olan kazıdır. Bilimsel kriterlere göre çalışma yürütüldüğünü söyleyen Nevşehir Belediyesi tabakalı ya da tabakasız kazı yapılmadığını alanda temizlik yapıldığını söylüyor. Belediye tarihe bakış açısını enkaz olarak değerlendiriyor. UNESCO Türkiye Milli Komisyonu’na yapılan çalışma hakkında bilgi verdik. Kültür Bakanlığı, Belediye yetkilileri ve Koruma Kurulu hakkında suç duyurusunda bulunacağız. Bu kadar önemli bir bölge nasıl oluyor da Kültür Bakanlığı tarafından yerel belediyeye devrediliyor bunu da anlamış değiliz. Belediye Başkanı twitterdan freskler paylaşıp, tarihe yön verecek freskler bulduğunu söylüyor ama Kültür Bakanlığı bölgede ne yapıyor bunun envanterine ilişkin çalışma yapıldı mı? Tutanak tutuldu mu? Hiçbir bilgi yok" şeklinde konuştu.

'SUÇ DUYURUSUNDA BULUNACAĞIZ'
Mimarlar Odası Ankara Şubesi Kent İzleme Merkezi Üyesi Redife Kolçak ise Nevşehir Kalesi ve çevresinde yapılan çalışmalar hakkında şunları söyledi: 

Nevşehir ilinde 3000 yıllık yerleşim tarihi bulunan alanda sadece Kale yapısının 1. Derece arkeolojik sit ancak yakın  çevresinin bir koruma statüsü bu güne kadar olmamış. Ancak durum açık, kamuoyundan tepki almamak için önce kentsel dönüşüm alanı ilan ediyorlar arkasından da Koruma Kurulu 3. derece sit ilan ediyor. Sonra ironik bir adım atılıyor ve Belediye Başkanlığı bir ihaleye çıkıyor ihalenin adı “tünel ve kaya oyuklarının temizlenmesi “.Dikkat çekici diğer bir konu ise, 2863 sayılı yasanın 12.maddesinde kültürel varlığa belediyeler bakım yapmak istediğinde emlak vergisi üzerinden yüzde 10 kaynak alıyormuş, oldukça yüksek bir pay. Böylesi bir pay mıdır, bu kadar rahatlıkla temizlik adı altında binlerce yıllık tarihimizi, kültür topraklarımızı enkaz değeri üzerinden tarifleyebilmek? Kepçe ve kamyonlarla girip tarih diye bir şey bırakmamışlar. İhale teknik şartnamesini görmek istiyoruz, bilimsel kriterler dikkate alınarak, arkeolojik verilerle temizlik yapılması amaçlanmıştır” deniyor. Soruyoruz alanda tabakalı ya da tabakasız kazı mı yaptınız, hayır cevabı geliyor. Belediye Başkanı bu ara telaşlı belli… Bir kaşif edası ile her gün twit atıyor. Fresk fotoğrafları paylaşıyor, yeni bulunan bir kiliseden bahsediyor. “Hristiyan alemini heyecanlandıracak keşif” diyerek twitterdan kilise fresk görselleri atan Belediye Başkanı burada kazı yapmadığını söylüyor hala. Çünkü kazı derse işin içine Kültür Bakanlığı girecek. Belediye Başkanı’nın bu telaşını yasalara aykırı bir işlem tesisi etmekten mi kaynaklı acaba diyoruz?

Yine Odanın açtığı davalar neticesinde Kültür Bakanlığı’nın görevden aldığı eski Koruma Kurulu Üyeleri’nden Mevlüt Coşkun, temizlik ihalesinin koordinatörü olarak ihalede ilginç şekilde yer alıyor. Mevlüt Coşkun antropolog ama web sayfalarında Mevlüt Coşkun’u arkeolog olarak belirtiyorlar. Tescilli yapı bulunup bulunmadığına ilişkin Belediye’ye sorduğumuz yazıya ise kentsel dönüşüm projesi başlatıldığında bölgede herhangi bir sit bulunmamaktadır.  Tescilli yapıların tespiti Koruma Kurulu tarafından yapılmış olup envanter fişlerini Koruma Kurulu’ndan isteyiniz“ şeklinde cevap verdiler. Nevşehir Belediyesi’nin tescilli bir yapı bulunup bulunmadığına ilişkin verdiği cevap budur. Tespitlerimizi ise 11 tescilli tarihi yapımızın artık kepçe ve kamyonlar yok edildiğidir. Kültür Bakanlığı ve Koruma Bölge Kurulunun sessizliğini anlamak mümkün değildir. Bir insanlık tarihi yok ediliyor, kabul edebilme durumumuz asla yoktur. Görevde ihmali olduğuna ve telafi olmayan zarar oluşup oluşmadığının tespit edilmesi için suç duyurusunda bulunacağız.”