Gericiliğe Karşı Aydınlanma Hareketi'nin düzenlediği Aydınlanma Sohbetleri'nin ikincisi, Ankara Nâzım Hikmet Kültür Merkezi'nde düzenlendi. "1960'lı Yıllarda Aydınlanma Mücadelesi, İşçi Sınıfı ve Sol" başlıklı 'Aydınlanma Sohbeti'nin konuşmacısı Boyun Eğme ve soL yazarı Serpil Güvenç oldu.
Aydınlanma Hareketi'nden Neslihan Şen'in referanduma ilişkin sunumu ve Başkanlığa Karşı Halk Komiteleri'ne çağrısıyla başlayan panel, Güvenç'in sunumuyla devam etti.
'BU KURUMLAR DOĞRUDAN EMPERYALİST DESTEKLİ'
Dinin toplumsal yaşamdaki yerine ilişkin değerlendirmeyle sözlerine başlayan Güvenç, ardından Türkiye kapitalist sistemin dinci gericiliğe ihtiyacı ve emperyalizmin bu konudaki rolüne dikkat çekti.
Komünizmle Mücadele Dernekleri, İlim Yayma Cemiyeti gibi kurumların doğrudan emperyalist destekli gerici kurumlar olduğuna vurgu yaparak 60'lı yıllarda yaşananlara gelen Güvenç, 27 Mayıs sonrası ortaya çıkan 61 Anayasası'nın solun legal olarak siyaset sahnesine çıkmasına olanak sağladığını, sendikacıların TİP'i kurduğunu ve bunun çok önemli bir dönemeç olduğunu ifade etti.
'BU BİR SINIF MÜCADELESİ'
"Aynı dönemde DİSK kuruldu, sol hareketler genişledi" diyen Güvenç, "63 sonrası sendikalaşma oranı büyük sıçrama gösterdi. Sol yayınlar birden patlama gösterdi. Ancak bu bir sınıf mücadelesi, 141-142 düzen için bunun teminatıydı" ifadelerini kullandı.
Dönemin önemli başlıklarından birinin öğrenci hareketi olduğunu, TİP'li vekillerin de çok önemli bir dalga yarattığını belirten Güvenç, "Aynı dönemde işçiler ve köylüler işgal ve el koyma eylemleri düzenledi. Muazzam bir eylem dönemiydi. Büyük öğretmen eylemleri yine bu dönemde yaşandı" dedi.
'PİK NOKTASI 15-16 HAZİRAN EYLEMLERİ'
Saraçhane'de 100 bin işçinin eylemi, 5 bin inşaat işçisinin Meclis'e yaptığı yürüyüş, Kavel direnişi gibi gündemi sarsan eylemler yaşandığına dikkat çeken Güvenç, "İşçiler ve köylüler ülkenin birçok noktasında büyük eylemler yaptı. Pik noktası 15-16 Haziran eylemleri oldu" diye konuştu.
12 Mart'ın tam da bu koşullarda hayata geçtiğini belirten Güvenç, "Demirel, Erbakan gibi aktörler, Komünizmle Mücadele Dernekleri, ABD'nin verdiği destekler bu dönemde yükseliyor. Bursa'da TİP'in mitingine yapılan saldırı oldukça önemli kırılmalardan. Türkeş de aynı dönemde ortaya çıkıyor. Türkiye'de düzenin ve ABD'nin vurucu gücü oluyor bu güruh. Kanlı Pazar da yine dönemde yaşanıyor" ifadelerini kullandı.
'SERMAYE İŞÇİLERİN GÜCÜNÜ DURDURMAK İSTEDİ'
12 Mart sonrası örgütlerin kapatıldığını, büyük tutuklamalar yapıldığını belirten Güvenç, sermaye sınıfının işçilerin gücünü durdurmak için attığı kritik adımlardan birinin 12 Mart olduğuna vurgu yaptı. 12 Mart sonrası Erbakan'la birlikte siyasal islamın iktidar ortağı olduğuna dikkan çeken Güvenç, din dersi, yoğun olarak imam hatiplerin kurulması gibi adımların da bu döneme denk geldiğini söyledi.
İsçi sınıfının durdurulamayan büyük mücadelesi ve solun yükselişine karşı bu dönemde sola karşı büyük saldırılar ve katliamlar gerçekleştirildiğini vurgulayan Güvenç, "Aynı dönem gericilik düzenin en önemli araçlarından biri oldu ama solu ve sınıfın mücadelesini durduramadı. İşçi sınıfı bu dönemde siyasallaştı, çok önemli siyasi grevler gerçekleştirdi. Sol örgütler yüz binleri örgütledi. Muazzam yükselişe düzen de yanıt verdi. Sermaye sınıfı yaşadığı büyük sıkışmaya karşı ABD'nin desteğiyle 12 Eylül'ü organize etti. Örgütlü işçi sınıfına karşı 24 Ocak kararları geldi önce. Sınıf örgütlenmesini bastırmak için çok kanlı bir adım attılar" dedi.
'DARBENİN ARDINDAN SİSTEMATİK GERİCİLEŞTİRME BAŞLADI'
"1980 sonrası siyasal islam artık iktidar ortağı değil, iktidar adayı" diyen Serpil Güvenç, darbenin hemen ardından sistematik bir gericileştirme operasyonu başlatıldığını, AKP iktidarına giden yolun tohumlarının da bu dönemde atıldığını dile getirdi.
Sunumun ardından döneme ilişkin soru-cevap bölümüne geçilirken, soru-cevap ve katkı bölümünün ardından etkinlik sona erdi.
Aydınlanma Hareketi'nin Ankara'da düzenleyeceği bir sonraki etkinliğin ise AKP iktidarında aydınlanma mücadelesini konu alacağı duyuruldu.