Matthias Sindelar: Kağıt adamın son golü

Avusturyalılar için ise o dosya hiç kapanmaz. Sindelar bugün bile 43 maçta attığı 27 gol ile en önemli golcüleri arasındadır Avusturyalıların. Ama kendisini “sona” iten en önemli golünün yeri her zaman ayrı kalmıştır.

İsmail Sarp Aykurt

Bazı sporcular attıkları goller ile hatırlanırken, bazıları için de atılan o gol,”son” gol olur. 1994 FIFA Dünya Kupası maçında Kolombiya forması ile ABD’ye karşı forma giyen Andres Escobar, kendi kalesine attığı gol sonrası vurularak öldürülmüştü. Kendi kalesine attığı gol, Escobar’ın Medellin şehrinde bir barın otoparkında silahlı saldırıya uğramasına ve ölmesine yol açmış, futbolcunun ölümünden Humberto Castro Muñoz ve adamları sorumlu tutulmuşlardı. 2002 senesinde, Medellin kentinde açılan Escobar anıtı, şimdilerde bu kötü anıyı yeniden canlandırıyor olsa gerek…

Devam edelim.

Avusturyalı futbolcu Matthias Sindelar da böyle bir hikâyeye sahip. Ancak bu hikâye, hem farklı bir zaman diliminde hem de Nazi faşizminin Orta Avrupa’daki yoğun etkilerinin daha da artmaya başladığı bir dönemde gerçekleşiyor. Sindelar son golünü, 26 Aralık 1938 günü, Avusturya ilhakı düşüncesinin somutlandığı günlerde atıyor. Hem de Nazilerin kalesine..

Nazilerin o günlerdeki favori takımı Hertha Berlin ile Avusturya takımı Austria Wien arasında bir maç organize edilir. Tabii, maçtan önce Hitler’in emri kesindir. “Bu maçın kazananı Hertha Berlin olacak” ! Sindelar; maç 1-0 Hertha Berlin lehine giderken, bu duruma dur der. Maça denge gelir.

Maçın eşitlik ile bitmesi, Nazileri memnun etmez. Memnun etmemek ile de ifade edilemez gerçi, köpürür Nazi kurmaylar. 23 Ocak 1939’da Nazi polisleri Sindelar’ı evinde ölü bulurlar. Yahudi sevgilisi Castagnola’da yoğun bakımda sadece birkaç gün direnebilir. Daha sonra düzenlenen “resmi” rapora göre; ölüm sebepleri, bacadaki tıkanıklık yüzünden gerçekleşen karbonmonoksit zehirlenmesidir.

Tartışma yaratmaya devam eder uzunca bir süre Sindelar’ın ölümü. Viyana halkı, Nazilere sorun çıkarmaya meyilli olduğu hep aşikâr olan Sindelar’ın öldürüldüğüne emindir. Bir diğer grup ise; Sindelar’ın Nazilerin Yahudilere çektirdiklerine dayanamayıp intihar ettiğine inanır. Çok geçmeden asıl hamleyi ise “katil zanlısı” Naziler yapar. Sindelar’ın ölümü bir propaganda malzemesi haline getirilir. Devlet töreni bile düzenlenir. Ancak ortada bir anormallik vardır.

Yıllar sonra Sindelar’ın bir arkadaşı şu şekilde dillendirir anormalliği; “O zamanki Nazi kurallarına göre adi bir olay yüzünden cinayete kurban gidenler ve intihar edenler için tören düzenlenmez ve onurları teslim edilmezdi. Biz, onu ortadan kaldıran suç aletinin neden silindiğinden emin olmalıydık. O aleti ortadan kaldırıp bir rapor hazırlayarak, Sindelar’ın ölümünü bir propaganda gösterisine dönüştürdürdüler.” Ardından gelişen tüm olaylar da, açıklamayı bir şekilde doğrular. Polisler, Avusturya gazetelerine bacada bir problem olmadığını beyan ederler. Ancak zaman geçse de bunun bir karşılığı olmaz. Olmadığı gibi, 2. Dünya Savaşı esnasında “kaybolduğu” iddia edilen evraklar nedeni ile savcılık dosyayı kapatır.

Avusturyalılar için ise o dosya hiç kapanmaz. Sindelar bugün bile 43 maçta attığı 27 gol ile en önemli golcüleri arasındadır Avusturyalıların. Ama kendisini “sona” iten en önemli golünün yeri her zaman ayrı kalmıştır. Bugün bile antifaşist Avusturyalılar, Zentralfriedhof’taki mezarında şarkılar ve marşlar ile anmaya devam etmektedirler Sindelar’ı. Nazi formasını reddettiği, Hertha’ya karşı gol atıp, faşist subayların ve diktatörlerinin fiyakasını bozan Sindelar, Avusturyalıların gözünde bir milli kahramana dönüşmüştür.

26 Aralık 1938’de atılan gol, Nazilerin yediği ilk gol de değildir. Son golü ise 1945’te Sovyetler Birliği, deplasmanda, Berlin’de atar!