Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği (IAAF), fair play sorunlarını giderme amacıyla testosteron düzeyi yüksek olan kadın atletlerin ilaç yoluyla hormon miktarını azaltma, belli olimpiyat oyunlarında erkeklerin kategorisinde mücadele etme veya uluslararası kariyerini sonlandırma gibi uygulamaları yürürlüğe koyacak. Kasımda yürürlüğe girecek olan uygulamalar, 400-1600 m mesafeli yarışmalarda geçerli olacak. Sporun üst düzey isimlerinin belirttiğine göre yüksek testosteron düzeyi performansa en çok hız, güç ve dayanıklılık ihtiyacını sentezleyen bu mesafelerde etki ediyor.
Hiperandrojenizm adı verilen yüksek testosteron düzeyine sahip kadın atletlerin, olimpiyat ve dünya şampiyonası seviyesinde katılacakları 400-1600 m arası müsabakalardan altı ay önce kanda dolaşan hormon miktarını düşürmeleri gerekiyor. Düzenlemede “farklı cinsel gelişime sahip atletler” olarak adlandırılan bu sporcuların, uluslararası müsabakalarda yarışmaya devam edebilmeleri için belirli düzeyde kalmaları gerekiyor.
Bu koşullar sağlanmadığı takdirde atletlere hormon terapisi, yalnızca ulusal bazda yarışma, erkekler kategorisinde yarışma, koşu mesafelerinin azalması veya uzaması, veya prestijli müsabakalardan tamamen men edilme gibi seçenekler sunulacak.
Birlik, uygulamaların “kadın klasmanında adil ve anlamlı müsabakalar” oynanmasını sağlayacağını açıkladı.
IAAF çoğu kadının testosteron düzeyinin litre başı 0,12-1,79 arası nanomola denk düştüğünü, erkeklerdeyse bunun litre başı 7,7-29,4 nanomol olduğunu söyledi.
IAAF, testosteron düzeyi litre başı 5-10 nanomolu bulan kadınların kas kütlesinde yüzde 4,4 artışla, kas gücünde yüzde 12-26 artışla, oksijenin alyuvara aktarımını sağlayan hemoglobinde yüzde 7,8 artışla diğer kadın yarışmacılara açık bir avantaj sağladığını belirtiyor.
KARARA TEPKİLER
Biyoetik uzmanı ve Yale'de Küresel Sağlık Adalet Ortaklığı'nda (GHJP) konuk araştırmacı olan Katrina Karkazis, I.A.A.F.'nın getireceği kuralların kadın sporcuların hormon terapisine zorlanmalarından dolayı sağlıklarını etkileyeceğini, aşağılayıcı olacağını, gelişmekte olan ülkelerin sporcularının Batı standartlarına ayak uyduramayacağını ve seçkin sporcuların sporu bırakacağını öne sürüyor.
Kanada Spor Etikleri Merkezi başkanı ve yöneticisi Paul Melia ise, hiperandrojenizme sahip atletlerin kendilerini kadın olarak tanımladıkları sürece kadınlar kategorisinde yarışabilmeleri gerektiğini vurguladı.