İçişleri Bakanlığı, Haziran ayında Emniyet Genel Müdürlüğü, 81 il valiliği ve Jandarma Genel Komutanlığı'na bir genelge yollayarak, mevsimlik tarım işçilerinin kamyon ve kamyonet kasaları ile traktör römorklarında şahsi eşyaları ile birlikte sağlıksız ve güvensiz şartlarda taşınmalarının engellenmesini istedi.
Bu genelgenin ardından, AKP Batman Milletvekili Mehmet Emin Ekmen ise “Mevsimlik Tarım İşçilerinin Sorunları ve Çözüm Önerileri Raporu”nu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer'e sundu. Fakat genelgeye rağmen işçilerin koşulları düzelmezken bir taraftan da her gün yeni bir kaza haberi geliyor. İşçiler yaşamlarını yitiriyorlar...
Genelge ve rapora rağmen yine kazalar
Yapabildiğimiz tespitlere göre, iki ay içinde meydana gelen kazalarda 18 ölü, 20'si ağır olmak üzere topam 352 yaralı kaydına rastlanmıştır. Bu da gösteriyor ki, Bakanlık tarafından yayınlanan genelgede yer alan hiçbir maddenin karşılığı bulunmamaktadır. Kazalarda kamyon, minibüs ve traktör devrilmesi, barınma esnasında meydana gelen yangın ve sel, işçiler arasında kavga gibi örneklere rastlanmaktadır.
Peki ya çalışma şartları
Geçtiğimiz yıl, Kürt işçilerin Ordu Valiliği'nce şehre sokulmadığı iddialarını ve işçilerin çalışma koşullarını incelemek üzere Ordu, Giresun ve Sakarya’ya giden İnsan Hakları Derneği (İHD) yetkililerinin sunduğu raporda, "işçilerin çalıştıkları süre boyunca çadırlarda, dere kenarında, elektriksiz, tuvaletsiz, içme suyundan yoksun, sağlıksız bir ortamda, sağlıksız beslenerek yaşamak zorunda kaldıkları" belirtilmişti. Bu sene de değişen bir durum olmadığı ortada...
Yevmiyenin bir kısmı "dayı"ya...
İHD’nin geçen yıl yaptığı incelemeye göre,tarım işçilerinin çoğu sabah 7’den akşam 6’ya kadar çalışıp 20-27 YTL arası yevmiye alıyor. Çocuklara ise yarısı veriliyor. “Dayıbaşı” denilen elçilere de verilen komisyonla yevmiyeler daha da azalıyor. Yerli işçiler ise 35-40 YTL arası yevmiye alıyor.
“Gitmek istiyorum buradan, ama...”
Sigorta diye bir şeyi bilmedikleri anlaşılan aileler buldukları işe seviniyorlar ama yaşadıkları birçok olumsuz durumun kendilerini etkilediğini belirtmeden geçmiyorlar. Kimilerinin fındıktan sonra pancar toplamaya da gittikleri belirtilen işçiler, yaşam koşullarının asgari bile olmadığını dile getiriyorlar. Bir emekçi kadının şu sözleri yaşanılanları tüm açıklığıyla ortaya koyuyor: “Kaldığımız yer çok kötü elektrik yok, su yok, tuvalet yok, perişanız, bize yardım edecekleri yerde bizi buradan kovmaya çalışıyorlar. Evden 5 kişi çalışıyorlar, 27 YTL yevmiye alıyorlar, yalnız biraz da dayı başına veriyorlar. Dün gelinimin ayağı burkuldu, ilaç yoktu hastaneye de götüremedik ayağı sarılı şimdi yürüyemiyor. Geceleri çocuklarım çok korkuyor burada, kimseyle iletişim kuramıyoruz. Gitmek istiyorum buradan, ama gidecek paramız yok, çünkü buraya gelirken bütün paramızı yola verdik ve harcadık.”
Değişen bir şey yok
AKP hükümetinin yaptığı tüm “güzelleştirme” çalışmalarına rağmen, Türkiye kapitalizminin ihtiyacı iyileştirilmiş istihdam şartları değil, ne olursa olsun, ucuz emek sömürüsü olduğu görülüyor. İçişleri Bakanlığı'nın genelgesi ve Fetullahçı AKP Batman Milletvekili Mehmet Emin Ekmen'in raporunun kamuoyuna sunularak “bölgede iyi şeyler oluyor” izleniminin yaratılmak istenmesi, bu realite karşısında etkisiz kalıyor.
(soL – Haber Merkezi)