Coca Cola dünyanın en tanınmış "marka"larından ve emperyalizmin sembollerinden biri. "Marka"nın sahibi ABD merkezli The Coca Cola Company adlı şirket de dünyanın en büyüklerinden.
1976 yılından bu yana tüm dünya futbol şampiyonalarının olduğu gibi 2010 Dünya Futbol Şampiyonası'nın da ana sponsoru olan, hatta, şirketin en yetkili ağızlarından "şampiyonanın ortağı" olduğu ilan edilen Coca Cola'nın çirkin yüzü, şimdilerde başka bir yerde ortaya çıkıyor.
Coca Cola, Güney Afrika'da imajını parlatırken, bir başka coğrafyada, fabrikalarında çalışan işçilerin sendikalaşma mücadelelerini akla gelmedik kirli yöntemlerle baskılamaya çalışıyor.
Bu ülke, Pakistan...
Pakistan'daki Coca Cola fabrikalarında çalışan işçiler, bugünlerde kendi sendikalaşma mücadelelerinin başarıya ulaştırmaya olduğu kadar, Coca Cola'nın maskesini düşürmeye ve futbol şampiyonasını Coca Cola'nın kirli yüzünü açığa çıkarmak için bir fırsata çevirmeye kararlı görünüyor.
"Sponsor Coca Cola'ya, 'Pakistan'daki kirli oyuna son ver' deyin!"
180 milyonluk nüfusunun önemli bir oranını çocuklar ile gençlerin oluşturduğu Pakistan, bu özelliği nedeniyle Coca Cola'nın öncelikli pazar alanıyken, aynı zamanda da çeşitli kentlerdeki 100 milyon kasa üretim kapasiteli Coca Cola fabrikalarında çalışan işçileri sömürü cenneti.
Dünyanın tüm ülkelerinde fabrikası bulunan The Coca Cola Company'nin uluslararası yapılanmasında, yerleştiği ülkede "marka faaliyetleri" ve "şişeleme faaliyetleri" yürütenler olmak üzere iki tip şirket kurulmasına izin veriliyor.
Pakistan'daki, Coca-Cola Beverages Pakistan Limited de, yine The Coca Cola Company'nin kontrolü altındaki bir üretim, şişeleme ve dağıtım şirketi.
Şirketin Pakistan’ın çeşitli şehirlerinde toplam altı fabrikası bulunuyor. Geçtiğimiz yıl Multan kentindeki Coca Cola şişeleme fabrikasında sendikal örgütlenme başlatan işçiler, aradan geçen bir yıl içinde şirketin ne türden illegal engelleme çabalarına maruz kaldıklarını uluslararası kamuoyu ile paylaşmak için bir kampanya başlattılar.
Kampanya, Coca Cola'yı Pakistan'daki kirli "oyun"a son vermeye çağırıyor.
Habere konu olan Multan fabrikasındaki işçiler, Karaçi ve Rahim Yar Han kentlerindeki fabrikalara çetin bir mücadeleden sonra girebilen ve Uluslararası Gıda İşçileri Sendikaları Federasyonu IUF'a bağlı olan ulusal bir sendikanın girişimi sonucu, 2009 Haziran'ında başlattıkları örgütlenme çalışmasıyla birlikte, Coca Cola'nın kirli oyunları ile karşı karşıya kaldılar.
Coca-Cola Beverages Pakistan Limited, ölüm tehdidi, adam kaçırma, şantaj, işten çıkarma, uzak yere tayin, naylon sendika kurma, işçilerin sözleşmesini sahte taşerona kaydırma, hatta ailelerini bile ölümle tehdit etme gibi yollara başvurdu. Yanı sıra, Pakistan'daki konuyla ilgili kuruluşlara da sendikanın yasal kurulma sürecinin durdurulması için baskıda bulunuldu.
Coca Cola cinayet örgütü
Daha önce de, Latin Amerika’daki şişeleme tesislerinde sendikalaşmayı önlemek için işi kontrgerilla kullanmaya kadar vardırdığı bilinen Coca Cola şirketine, Guatemala’daki Industria de Café S. A. (INCASA) adlı Coca Cola şişeleme tesislerinde sendikalaşmayı önlemek amacıyla sendika temsilcisi işçilere karşı şiddet kampanyası başlattığı gerekçesiyle dava açılmıştı. İşçilerden José Armando Palacios adlı ilki, sendikal faaliyetleri nedeniyle defalarca tehdit edilmesinin ardından uğradığı bir silahlı bir saldırıdan yaralı kurtuldu. 2005 yılı Nisan ayında evi silahlı kişilerce basılan işçinin birkaç hafta sonra da işine son verildi. José Alberto Vicente Chávez adlı sendika temsilcisi diğer işçi ise sürekli ölüm tehditleri almış ve 2008 yılı başlarında, Coca Cola’yla toplusözleşme görüşmelerinin sürdüğü bir sırada ailesiyle birlikte uğradığı silahlı saldırıda oğlunu ve yeğenini kaybetmiş, 16 yaşındaki kızı da saldırıyı gerçekleştiren dört kişinin tecavüzüne uğramıştı.
Coca Cola'ya bir dava da, yakın bir tarihte Kolombiya'da açıldı. Şirketin, kontrgerilla kullanarak sendika liderlerini öldürmekle suçlandığı dava, Coca Cola ile kontrgerilla örgütlenmesi arasındaki ilişkiye dair yeterli kanıt bulunmadığı gerekçesiyle düşmesine rağmen, Kolombiyalı insan hakları örgütleri şirketin yargı kararlarına da müdahalede bulunduğunu ifade etmişlerdi.
Şimdiye kadar çoğu sendikalı olmak üzere, son yirmi yılda, Kolombiya ve Guatamela'daki Coca Cola fabrikalarında çalışan 28 işçi öldürüldü veya faili meçhul bir şekilde kayboldu.
Coca Cola'nın, kullandığı yöntemlerin benzerlerinin Pakistan'da da uygulamada olduğu gün yüzüne çıktı.
Pakistanlı Coca Cola işçileri Türkiye'yi de yakından ilgilendiriyor
Çoğunluk hissesi daha önce The Coca Cola Company'de olan Coca Cola Beverages Pakistan Limited Şirketi'nin dikkat çeken önemli bir yanı da, bugün yüzde 50 oranında ortağı olan şirketin Türkiye'den olması... The Coca Cola Company ile Türkiye merkezli Coca Cola İçecek A. Ş. (CCİ) ortaklığına ait.
Şimdilerde bağlı fabrikalardaki işçilerin sendikal mücadelesine yönelik saldırganlığı ile gündeme gelen Coca Cola Beverages Pakistan Limited Şirketi'nin 2008 yılında ortağı olan CCİ, Türkiye, Güney Avrasya ve Ortadoğu'yu kapsayan bir coğrafyaya yayılıyor.
CCİ'nin Türkiye ve Pakistan dışında, Irak, Suriye, Ürdün, Kırgızistan, Azerbaycan, Kazakistan, Türkmenistan'daki Coca Cola'nın şişelenmesi, satışı ve dağıtımı işlerini yürüten şirketlerle değişen oranlarda ortaklıkları bulunuyor.
Coca Cola'nın altıncı büyük şişeleyicisi olan Coca Cola İçecek A. Ş.'nin, 10 ülkede 21 fabrikası bulunurken bu fabrikalarda çalışan işçilerin sayısı yaklaşık 10 bin. Şirketin yayılım gösterdiği coğrafyadaki tüketici kitlesinin ise 350 milyon civarında olduğu belirtiliyor.
En önemlisi de, Coca Cola İçecek A. Ş.'nin yönetim kurulu başkanlığını çok tanıdık bir isim, 2001-2003 yılları arasında TÜSİAD (Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği) Başkanlığı da yapmış olan, şirketin büyük ortaklarından Tuncay Özilhan yürütüyor.
Pakistanlı Coca Cola işçileri destek bekliyor
Pakistanlı Coca Cola işçilerinin örgütlenme mücadelesine destek vermek için, The Coca Cola Company'ye, CCİ'nin Uluslararası Operasyonlar Başkanı Hüseyin Akın, CCİ İnsan Kaynakları Direktörü Aliye Alptekin ve CCİ Ortadoğu ve Pakistan Bölge Başkanı Ronald Jones'a hitaben hazırlanmış olan veya kendinizin kaleme alacağı bir mesajı iletmek üzere, aşağıdaki linke tıklayabilirsiniz:
http://www.iuf.org/cgi-bin/campaigns/show_campaign.cgi?c=514
(soL-Haber Merkezi)